Τι Ζητάμε από τις ΗΠΑ

Στην πρώτη συνέντευξή του στο αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο ABC ως πρωθυπουργός, το 1981, ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πει ότι θα ζητήσει «εγγύηση, που μπορεί να πάρει τη μορφή απλής δήλωσης, από μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ, ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι εγγυημένα απέναντι σε κάθε απειλή». Το αίτημα είναι ενδεικτικό του επιπέδου των ελληνοαμερικανικών σχέσεων μετά το 1974. Στην Ελλάδα υπήρχαν τότε τέσσερις κύριες αμερικανικές βάσεις (Νέα Μάκρη, Σούδα, Ελληνικό, Γούρνες) και 16 περιοχές με στρατιωτικές διευκολύνσεις (ραντάρ, αποθήκες όπλων, η Φωνή της Αμερικής κ.λπ.). Ηταν η εποχή που η χώρα εσείετο από το σύνθημα «Εξω οι βάσεις του θανάτου». Εγγυήσεις φυσικά δεν εδόθησαν αλλά οι βάσεις απεδείχθησαν χρήσιμες κατά την ελληνοτουρκική κρίση του 1987. Η απειλή ότι θα κλείσουν οδήγησε σε παρέμβαση των ΗΠΑ και άμεση αποκλιμάκωση. Μετά το 1990 οι Αμερικανοί έκλεισαν μόνοι τους τις βάσεις, πλην της Σούδας. Ο αριθμός και το κόστος διατηρήσεώς τους ήσαν υπερβολικά για τη μεταψυχροπολεμική εποχή.