έστω κάποια ανακούφιση στην Ευρώπη και στους απανταχού «ειρηνιστές», η αντίδραση της ΕΕ είναι για μια ακόμη φορά συγκεχυμένη, αδύναμη και σε κάποιες περιπτώσεις ύποπτη. Όχι μόνο διότι η Ένωση φαίνεται για μια ακόμη φορά να βρίσκεται στο περιθώριο των εξελίξεων με την Μόσχα να συνεχίζει να αρνείται πεισματικά την όποια εμπλοκή της στις συνομιλίες, αλλά κυρίως γιατί κάποιοι έχουν πολλά να χάσουν...
Είναι γεγονός ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει εργαλειοποιηθεί από πολιτικές δυνάμεις σε αμφότερες τις όχθες του Ατλαντικού, προκειμένου να προετοιμάσει την Ευρώπη για μια εμπόλεμη σύγκρουση με τη Ρωσία, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποια ένδειξη για περαιτέρω κλιμάκωση από την πλευρά της Μόσχας. Στις ΗΠΑ, τα «γεράκια» του Δημοκρατικού κόμματος γνωρίζουν ότι η ήττα τους στην Ουκρανία, την οποία έχουν ενισχύσει με δεκάδες δις ευρώ από την αρχή του πολέμου, θα τους αναγκάσει να δώσουν εξηγήσεις για την αποτυχημένη στρατηγική τους που ωχριά μπροστά στα αποδεδειγμένα σφάλματα όσον αφορά στην εισβολή στο Ιράκ. Στην Ευρώπη, πέραν από τις πολιτικές συνέπειες μιας ήττας που οι Ευρωπαίοι δεν είχαν υποτίθεται καν διανοηθεί, υπάρχει ένας ακόμη παράγοντας. Βρυξέλλες και κράτη μέλη θα πρέπει να εξηγήσουν στους Ευρωπαίους πολίτες πού οφείλεται αυτή η τεράστια στροφή προς τις αμυντικές δαπάνες εις βάρος των τόσο αναγκαίων κοινωνικών πολιτικών και για ποιό λόγο αποφάσισαν να απεμπλακούν οριστικά (;) από το φθηνό ρωσικό αέριο.
Οι Βρυξέλλες θα πρέπει να εξηγήσουν για ποιο λόγο η ΕΕ διέθεσε τόσα πολλά χρήματα για έναν χαμένο πόλεμο. Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους, η Ευρώπη διέθεσε το Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2025: 10,4 δισ. ευρώ στρατιωτική βοήθεια, 9,8 δισ. ευρώ οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια, ενώ παράλληλα οι ΗΠΑ – άλλοτε ο μεγαλύτερος χρηματοδότης του πολέμου – παρέμειναν αμέτοχες από τον Ιανουάριο. Επιπλέον η Ευρώπη έχει στραφεί σε προμήθειες μέσω αμυντικής βιομηχανίας. Μόνο τον Μάιο και Ιούνιο του 2025 από τα 10,5 δισ. ευρώ ευρωπαϊκής στρατιωτικής βοήθειας τα 4,6 δισ. ευρώ διοχετεύθηκαν σε νέες συμβάσεις παραγωγής όπλων με αμυντικές εταιρείες και όχι μέσω υφιστάμενων αποθεμάτων. Αυτές οι συμβάσεις έχουν ανατεθεί κυρίως σε εταιρείες με έδρα την Ευρώπη και την Ουκρανία– μια σαφής ένδειξη του αυξανόμενου ρόλου της αμυντικής βιομηχανίας στη στρατιωτική βοήθεια, σύμφωνα με τα στοιχεία του IFW. Από την έναρξη του πολέμου έως τον Ιούνιο του 2025, η Ευρώπη έχει διαθέσει τουλάχιστον 35,1 δισ. ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια μέσω αμυντικών προμηθειών – 4,4 δισ. ευρώ περισσότερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Και βάσει των ανωτέρων είναι λογικό κάποιοι Ευρωπαίοι να έχουν ήδη χάσει τον ύπνο τους. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής Κάγια Κάλας, η οποία εκφράζει την στάση των Βαλτικών χωρών, δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ουκρανία θέλουν ειρήνη αλλά δεν θα ενδώσουν στην επιθετικότητα της Ρωσίας. Λίγες ημέρες νωρίτερα ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας έκανε λόγο για το «τελευταίο ειρηνικό καλοκαίρι στην Ευρώπη», ενώ η κυβέρνηση Μέρτς έχει κάνει σημαία τις υποτιθέμενες επιθέσεις ρωσικών drones κατά της Γερμανίας. Και όμως το αξιόπιστο Stern προχώρησε σε σοβαρές καταγγελίες κατά του Γερμανού καγκελαρίου. Το γερμανικό περιοδικό Stern, επικαλούμενο ανώνυμες πηγές του γερμανικού υπουργείου Άμυνας αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση Μερτς έστησε τις υποτιθέμενες πτήσεις «ρωσικών drones» επάνω από την Γερμανία για να δικαιολογήσει τις νέες αυξήσεις αμυντικών δαπανών! Ενώ λίγο καιρό νωρίτερα τριετής έρευνα των γερμανικών αρχών είχε καταλήξει στο συμπέρασμα πως επίλεκτη ουκρανική στρατιωτική μονάδα, δρώντας υπό την άμεση εποπτεία του τότε ανώτατου διοικητή των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας στρατηγού Βαλέρι Ζαλούζνι, βρίσκεται πίσω από το σαμποτάζ στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream το 2022.
Εντύπωση προκαλεί και η στάση διεθνών ΜΜΕ που στηρίζουν εμμέσως πλην σαφώς αυτό τον πόλεμο, έσπευσαν να κατηγορήσουν τον Τραμπ σχεδόν για προδοσία και να μιλήσουν για «σχέδιο υποταγής» της Ουκρανίας, αδιαφορώντας για τους πραγματικούς συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί επί του πεδίου. Ακόμη κι αν το Κίεβο εμφανίζεται θετικά διακείμενο απέναντι στην αμερικανική εμπλοκή. Και όμως η αντιπρόταση των Ευρωπαίων, που ουδείς γνωρίζει κατά πόσο θα ληφθεί υπόψιν δεδομένης της αρνητικής στάσης της Μόσχας, αναγνωρίζει εν τέλει ότι η Ουκρανία θα απολέσει κάποια από τα εδάφη της και τονίζει ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα εξαρτάται από την ομοφωνία των κρατών-μελών -πράγμα που είναι δύσκολο να επιτευχθεί-, ενώ μιλάει ακόμη και για επιστροφή της Ρωσίας στο G8. Και κάθε εχέφρων άνθρωπος θα αναρωτηθεί γιατί ο πόλεμος αυτός διήρκησε εν τέλει 4 χρόνια; Και κυρίως γιατί οι Δημοκρατικοί του Μπάιντεν μαζί με τους Ευρωπαίους ήταν τόσο σίγουροι για την νίκη; Και εντός της Ουκρανίας, το ερώτημα είναι ένα: πόσο ψηλά φτάνουν τα πολλαπλά σκάνδαλα διαφθοράς της κυβέρνησης; Γιατί όταν και εφόσον λήξουν οι σειρήνες του πολέμου, κάποιοι θα κληθούν να λογοδοτήσουν.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του AP News, τον περασμένο Αύγουστο ανακαλύφθηκε ένα μεγάλο κύκλωμα διαφθοράς σε προμήθειες drones και συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου (EW). Οι αρχές ανέφεραν ότι οι συμβάσεις ήταν υπερτιμολογημένες και μέρος των χρημάτων γύριζε πίσω ως μίζες (kickbacks: μίζες προμηθειών κάτω από το τραπέζι), σε ποσοστό έως και 30% της αξίας των συμβάσεων. Σχετικά, το Al Jazeera ανέφερε ότι στους συλληφθέντες για την υπόθεση περιλαμβάνονταν αξιωματούχοι και στελέχη της Εθνοφυλακής. Πέρα από το σκάνδαλο με την προμήθεια των drones, διεθνή ΜΜΕ δημοσίευσαν ρεπορτάζ για αρκετές διαφορετικές περιπτώσεις, όπου υπήρχαν υποψίες ή διεξάγονταν έρευνες σχετικά με πιθανή διαφθορά στις στρατιωτικές προμήθειες της Ουκρανίας (υπερτιμολογήσεις, αποκλεισμοί αξιόπιστων προμηθευτών, διαμεσολαβήσεις κ.λπ). Και το πλέον πρόσφατο αφορά τις παραιτήσεις των υπουργών Ενέργειας της Ουκρανίας Σβιτλάνα Χριντσούκ και του υπουργού Δικαιοσύνης Γκέρμαν Γκαλουστσένκο, εν μέσω ενός τεράστιου σκανδάλου διαφθοράς στον ενεργειακό κλάδο της χώρας. Σύμφωνα με το Euronews διεξάγεται μεγάλη έρευνα με την κωδική ονομασία «Operation Midas», που διαρκεί περίπου 15 μήνες και αφορά ένα σκάνδαλο στον ενεργειακό τομέα (ιδιαίτερα στην κρατική πυρηνική εταιρεία Energoatom), με υπόπτους στενούς συνεργάτες του Ζελένσκι. Όταν η μισή χώρα δεν έχει ηλεκτρικό ρεύμα λόγω των ρωσικών πυρών εναντίον των ουκρανικών ενεργειακών υποδομών, η υπεξαίρεση κονδυλίων από τον ενεργειακό τομέα μπορεί κάλλιστα να χαρακτηριστεί και ως λεηλασία. Και όλες αυτές οι υποθέσεις πρέπει να διερευνηθούν εις βάθος ανεξαρτήτως του αν επιτευχθεί άμεσα συμφωνία ή όχι. Αλλά και να δοθούν εξηγήσεις για όλη αυτή την «πολεμοχαρή» ρητορική που έχουν υιοθετήσει ουκ ολίγες φορές οι Ευρωπαίοι.