η σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, η χώρα φιλοδοξεί να αναλάβει κεντρικό ρόλο στη διανομή νέων ποσοτήτων LNG προς τον Βορρά.
Αυτό το φιλόδοξο εγχείρημα απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές, από νέες πλωτές μονάδες επαναεριοποίησης (FSRU) μέχρι την αναβάθμιση των δικτύων μεταφοράς και των αγωγών που συνδέουν την Ελλάδα με τις γειτονικές χώρες. Ο λεγόμενος «Κάθετος Διάδρομος» αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του σχεδίου, όμως σήμερα λειτουργεί με περιορισμένες δυνατότητες.
Το μήνυμα της P-TEC
Η πρόσφατη 6η Σύνοδος Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC) ανέδειξε με σαφήνεια τη βούληση πολιτικών, θεσμικών και επιχειρηματικών παραγόντων να προχωρήσουν από τη θεωρία στην πράξη. Η επιτυχία της διοργάνωσης, με τη συμμετοχή υψηλόβαθμων αξιωματούχων και στελεχών της ενεργειακής αγοράς, κατέδειξε ότι υπάρχει κοινό έδαφος και ισχυρό ενδιαφέρον για την ενίσχυση των ενεργειακών δεσμών στην περιοχή.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με τα σημερινά στοιχεία, εξάγει περίπου 11 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου ετησίως – τα οποία προέρχονται κυρίως από τον αζέρικο αγωγό TAP και τα υπόλοιπα από LNG. Με την έναρξη της πλήρους λειτουργίας του FSRU Αλεξανδρούπολης το 2026, η δυναμικότητα του LNG θα αυξηθεί, αλλά για να μπορέσει η χώρα να διαχειριστεί ποσότητες της τάξης των 16 bcm έως και 20 bcm LNG χρειάζονται επιπλέον επενδύσεις και νέα έργα διασύνδεσης.
Οι συμφωνίες που θα εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα
Κομβικό ρόλο θα παίξουν και οι μακροχρόνιες συμβάσεις μεταξύ εξαγωγέων και εισαγωγέων LNG, οι οποίες θα λειτουργήσουν ως εγγύηση ώστε τα έργα να είναι bankable και να χρηματοδοτηθούν. Μόνο μέσα από σταθερές εμπορικές συμφωνίες μπορεί να δημιουργηθεί ένα βιώσιμο οικονομικό πλαίσιο που θα στηρίξει το νέο ενεργειακό δίκτυο της περιοχής.
Η ευρωπαϊκή δέσμευση και οι νέες ισορροπίες
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αναγνωρίζοντας τη στρατηγική σημασία της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας και έχει ήδη δεσμευτεί να εισάγει ενεργειακά προϊόντα από τις ΗΠΑ αξίας 750 δισ. ευρώ κατά την τριετία 2026-2028. Η παρουσία της Γενικής Διευθύντριας Ενέργειας της Κομισιόν, ΝτίτεΓιόρκενσεν, στις εργασίες της P-TEC επιβεβαίωσε ότι η Ευρώπη στηρίζει ενεργά αυτή τη στροφή.
Μια νέα εποχή για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη
Η Ελλάδα, αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση, τις θαλάσσιες υποδομές και τη διπλωματική της επιρροή, έχει την ευκαιρία να αποτελέσει το επίκεντρο του νέου ενεργειακού χάρτη της περιοχής. Η επόμενη πενταετία θα κρίνει αν η χώρα θα καταφέρει να μετατραπεί σε βασικό κόμβο διακίνησης φυσικού αερίου και να αναδειχθεί σε πυλώνα ενεργειακής σταθερότητας για ολόκληρη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.