του ηλεκτρικού καλωδίου ‘’Great Sea Interconnector-GSI), που θα ενώνει το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα, προβάλλοντας υπέρμετρα τις διαφορές των κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας για το καλώδιο αυτό, λες και είναι διαφορές Ρωσίας και Ουκρανίας και όχι διαφωνίες δύο αδελφών κρατών του ελληνισμού. Σημειωτέο,ένα χρόνο πριν,στον ίδιο τύπο,έγγραφο και ηλεκτρονικό και από τους ίδιους αρθρογράφους, θα δούμε όπως και τώρα, την ίδια συζήτηση για το ίδιο θέμα από τα ίδια πρόσωπα, με την ίδια ένταση. Κοινός παρονομαστής και τότε και τώρα είναι ότι οι Κύπριοι δεν τηρούν τις δεσμεύσεις τους για το έργο, και …δεν πληρώνουν την δόση των 25 εκατ. ευρώ στον διαχειριστή ΑΔΜΗΕ. Οι κατηγορίες και τα υπονοούμενα είναι πολλά και μόνο ζημιά μπορούν να προκαλέσουν. Ζημιά που δεν είναι μόνο οικονομική και διαχειριστική, αλλά ζημιά στα διαχρονικά εθνικά μας θέματα που αντιμετωπίζουμε με την Τουρκία, η οποία προφανώς χαίρεται και μειδιά με την κατάσταση, για την οποία όπως θα εξηγήσω έβαλε και αυτή το χεράκι της. Για ακόμα μια φορά φαίνεται ότι πυροβολούμε τα πόδια μας.
Παρακολουθούσα στενά την εξέλιξη του συγκεκριμένου έργου με την ονομασία ‘’Eurasia Interconnector’’, όταν ήμουν αντιπρόεδρος της Energean στην Ελλάδα. Η Energean ως γνωστό δραστηριοποιείται στο Ισραήλ με εξορύξεις φυσικού αερίου και επιχείρησε τρεις φορές στο παρελθόν να μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ισραήλ στην Κύπρο, χωρίς αποτέλεσμα, λόγω σφοδρής εναντίωσης των τότε αρμοδίων της κυπριακής Πολιτείας. Ήμουν υποχρεωμένος τότε να παρακολουθώ τα άλλα ενεργειακά έργα που επηρέαζαν την πρόταση της Energean, όπως η έλευση υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Κύπρο και ο Eurasia Interconnector, που έγινε στην συνέχεια, τον Οκτώβριο του 2023,GreatSeaInterconnector.
Στον χάρτη- 1 παρουσιάζεται η διαδρομή του Eurasiaκαι σημερινού GreatSeaInterconnector (GSI).
Χάρτης-1 : Διαδρομή του Great Sea Interconnector GSI
Ο σχεδιασμός του Eurasia Interconnector ξεκίνησε πίσω στο 2011 επί κυβερνήσεων Χριστόφια στην Κύπρο και Γ. Παπανδρέου στην Ελλάδα (υπουργός Γιάννης Μανιάτης). Ο ηλεκτραγωγός μήκους 1210 χλμ σχεδιάστηκε αρχικά με ισχύ 1000 MW, με μελλοντική αναβάθμιση στα 2000 MW. Σχεδιάστηκε για να συνδέσει τα ηλεκτρικά συστήματα του Ισραήλ, με την Κύπρο και την Κρήτη.
Σκοπό είχε την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου, τη δημιουργία ενεργειακής λεωφόρου στην Ανατολική Μεσόγειο, την εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της Κύπρου, την προώθηση της πράσινης ενέργειας και τηνανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,την μείωση των εκπομπών CO2 και την μείωση των τιμών ηλεκτρισμού με την ανάπτυξη του ανταγωνισμού. Ήταν λοιπόν εξαρχής μεγάλο γεωστρατηγικό (στρατηγικό και γεωπολιτικό) έργο και σαν τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται κατά προτεραιότητα.
ΙΙ) Σύντομο Ιστορικό: Αυτό θεωρείται αναγκαίο για να αναδειχθούν οι βασικές πτυχές του έργου. Το 2011 έγινε ο σχεδιασμός και το έργο υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση(ΕΕ) για χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ‘’Projects of Common Interest’’- (Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος). Το 2013 εγκρίθηκε και εντάχθηκε στον κατάλογο υποδομών της ΕΕ δηλαδήεντάχθηκε στα ευρωπαϊκά έργα, για αυτό και η επιχορήγηση είναι γενναία. Διαχειριστής του έργου ήταν τότε η κυπριακή εταιρίαEurasiaInterconnectorτου κύπριου επιχειρηματία Νάσου Κτωρίδη.
Ο τότε προϋπολογισμός του έργου ήταν 1,2 δισ ευρώ για μήκος καλωδίου 1210 χλμ, από τα οποία Ισραήλ - Κύπρος 330 χλμ και Κύπρος - Κρήτη 880 χλμ). Δηλαδή το ανά χιλιόμετρο κόστος ήταν περίπου 1 εκατ. ευρώ.
Σημειώνω ότι τον Φεβρουάριο του 2013, νέος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας εκλέχθηκε ο Νίκος Αναστασιάδης, που όρισε υπουργό Ενέργειας τον Γ. Λακκοτρύπη. Ο Νίκος Αναστασιάδης επανεκλέχθηκε το 2018 και έμεινε μέχρι τον Φεβρουάριο 2023. Οκ. Γ. Λακκοτρύπης παρέμεινε μέχρι τον Ιούλιο του 2020, επί επτά συναπτά έτη και τον διαδέχθηκε η κ. Νατάσα Πηλείδου, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023, οπότε ανάλαβε η κυβέρνηση Ν. Χριστοδουλίδη.Οι παραπάνω διαχειρίστηκαν πολιτικά το έργο στην Κύπρο.
Το 2017 διαμορφώθηκε ενδιάμεσος προϋπολογισμός για όλο το έργο των 1210 χλμ στα 1,575 δισ ευρώ, δηλαδή περίπου 1,3 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο.
Ο διαχειριστής του έργου, κατάφερε να εξασφαλίσει τις απαραίτητες άδειες και τη γη για το έργο και με την υποστήριξη των κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας, πέτυχε την επιχορήγηση του έργου από την ΕΕ από τα προγράμματα Connecting Europe Facilities με 658 εκατ. Ευρώ και από το Recovery & Resilience Fund με 100 εκατ. ευρώ! Δηλαδή για τον μισό προϋπολογισμό του έργου!
Από τις αρχές του 2021 φάνηκαν οι πρώτες σοβαρές αδυναμίες του κύπριου διαχειριστή να αντιμετωπίσει την υπόλοιπη χρηματοδότηση και την κατασκευαστική φάση του έργου. Το 2021 ο ελληνικός διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρισμού (ΑΔΜΗΕ) ορίστηκε τεχνικός σύμβουλος του έργου για να βοηθήσει στην υπέρβαση των προβλημάτων. Άρα ο ΑΔΜΗΕ είχε άμεση ενημέρωση από τότε.
Τον Ιούλιο του 2023 ο κύπριος διαχειριστής υπέγραψε συμβόλαιο κατασκευής και εγκατάστασης του καλωδίου με την Γαλλική Nexans, ύψους 1,43 δισ ευρώ και την Siemens για τους σταθμούς μετατροπής.
Όμως οι συνεχιζόμενες αδυναμίες εκτέλεσης των εργασιών πεδίου και χρηματοδοτήσεων του έργουέφερανμεγάλες ανατροπές στο έργο. Έτσι τον Οκτώβριο του 2023 ο ΑΔΜΗΕ εξαγόρασε με 48 εκατ. ευρώ την Eurasia Interconnector και με τις ευλογίες των κυβερνήσεων Κύπρου και Ελλάδας ανέλαβε την διαχείριση και προώθηση του έργου, με την εταιρία Great Sea Interconnector, με προσδοκία αποπεράτωσης το 2024, όπως ανακοινώθηκε τότε!
ΙΙΙ) Διαχείριση του ΑΔΜΗΕ και Προϋπολογισμοί: Ο ΑΔΜΗΕ προχώρησε αμέσως σε κατάρτιση νέου αναμορφωμένου προϋπολογισμού, που σκαρφάλωσε στο ύψος των 1,925 δισ ευρώ. Αυτή την φοράόμως μόνο για το σκέλος Κύπρος – Κρήτη, μήκους 880 χλμ! δηλαδή 2,18 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο (από το 1 εκατ. ευρώ της αρχικά και 1,3 εκατ. ευρώ ανά χιλιόμετρο στην ενδιάμεση αναμόρφωση). Αυτό παρουσιάστηκε τότε σαν αύξηση κόστους του έργου κατά 22,5%!Δεν ήταν όμως έτσι, διότιαφαιρέθηκε από το έργου το σκέλος Ισραήλ-Κύπρου, μήκους 330 χλμ. Με τις νέες τιμές, 2,18 εκατ. ευρώ/χλμ, για να κατασκευασθεί το σκέλος Κύπρος-Ισραήλ, μήκους 330 χλμ, θα ήθελε επιπρόσθετο κόστος κατασκευής και εγκατάστασης, επιπλέον 720 εκατ. ευρώ, δηλαδή το συνολικό έργο θα ξεπεράσει τα 2,6 δισ ευρώ!
Είναι ακόμα άγνωστος ο λόγος για τον οποίο ο ΑΔΜΗΕ περιόρισε τον ηλεκτραγωγό στο σκέλος Κύπρος – Κρήτη και χάθηκε από τον ορίζοντα του έργου το Ισραήλ. Χωρίς το Ισραήλ η γεωπολιτική διάσταση εξασθενεί και περιορίζεται σε ένα ενδο-ενωσιακό έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
IV) Ανησυχίες Υπουργού Οικονομικών Κύπρου: H τελευταία έντονη συζήτηση για έργο προέκυψε από τις ανησυχίες που εξέφρασε δημόσια στις 2-9-2025 ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου κ. Μάκης Κεραυνός, για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου. Θα πρέπει λοιπόν να λάβουμε σοβαρά υπόψη τις διαμορφωθείσες οικονομικές παραμέτρους του έργου για να δούμε αν έχει δίκαιο ή όχι.
Όπως αναφέραμε το έργο ξεκίνησε το 2013, για 1210 χλμ ηλεκτραγωγού, με προϋπολογισμό 1,2 δισ ευρώ, ανέβηκε το 2017 στα 1,575 δισ ευρώ και σκαρφάλωσε στα 1, 925 δισ ευρώ το 2025, αυτή τη φορά όμως για 880 χλμ και όχι για το σύνολο των 1210 χλμ. Αν δε εκτιμούσαμε τον προϋπολογισμό για το σύνολο των 1210 χλμ, τότε θα έφτανε τα 2, 6 δισ ευρώ, υπερδιπλάσιος από τον αρχικό προϋπολογισμό και 70% πάνω από τον ενδιάμεσο. Ποιος υπουργός Οικονομικών δεν θα ανησυχούσε με αυτή την εκτόξευση του κόστους, που στο τέλος θα μετακινηθεί στον προϋπολογισμό του Κράτους και στους καταναλωτές ηλεκτρισμού που θα το υποστούν; Σημειώνω ότι ο προϋπολογισμούς της Κύπρου για το 2025 είναι μόλις 13 δισ ευρώ. Ο κίνδυνος νέων μνημονίων, αν πέσει έξω το έργο του ηλεκτραγωγού, δεν θα είναι μακριά. Είναι ή όχι εύλογο να εκφράζονται ανησυχίες; (Και ποια ευρωπαία εισαγγελέας θα έμενε απλή παρατηρητής και αμέτοχη με τις εξελίξεις του έργου, τους ανερχόμενους νέους προϋπολογισμούςτις καθυστερήσεις;)
Εύλογες λοιπόν οι ανησυχίες του κου Κεραυνού, ατυχής και άστοχη η δημόσια τοποθέτηση του για την οικονομική του βιωσιμότητα. Για ένα τέτοιας σημασίας για την Κύπρο, γεωστρατηγικό έργο, υπάρχουν άλλου είδους ιεραρχήσεις και μέθοδοι επίλυσης διαφορών, που πρέπει να αντιμετωπίζονται μακριά από δημόσιες τοποθετήσεις, από τους επικεφαλής των δύο κυβερνήσεων.
V) Ενεργειακό Σύστημα της Κύπρου: Η Κύπρος έχει ένα πολύ μικρό ενεργειακό σύστημα με 1450 MW συμβατικών, πεπαλαιωμένων μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού με μαζούτ και Ντίζελ, με κρίσιμη διαθεσιμότητα και με υψηλή παραγωγή ρυπαντών που επιβαρύνουν τις τιμές καταναλωτή που είναι οι υψηλότερες στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα έχουν εγκατασταθεί περίπου 1000 MW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Η μέγιστη ζήτηση φορτίου το 2025 ήταν περίπου 1300- 1350 ΜWμε πρόβλεψη για 1600 MWτο 2030. To 2024 οι ΑΠΕ κάλυψαν το 25% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού. Η παλαιότητα των δικτύων μεταφοράς και η ανισορροπία του συστήματος παραγωγής, με τις πλείστες μονάδες στην περιοχή Μονής/Βασιλικού, έχει σαν αποτέλεσμα ένα μεγάλο ποσοστό ανανεώσιμης ενέργειας να απορρίπτεται. Οι παραγωγοί ηλεκτρισμού από ΑΠΕ επωφελούνται από το πολύ υψηλό κόστος παραγωγής των συμβατικών μονάδων και κερδίζουν υπέρμετρα. Ο GSI αναμένεται να βοηθήσει την διείσδυση της ηλεκτρικής ενέργειας των ΑΠΕ , στην εξισορρόπηση του συστήματος και την πτώση των τιμών. Φαίνεται λοιπόν ότι υπάρχουν εσωτερικά συμφέροντα που δεν βλέπουν με καλό μάτι τον GSI. Η έλευση υγροποιημένου φυσικού αερίου που θα ανακούφιζε το σύστημα και θα συνέβαλλε στην πτώση των τιμών έχει βαλτώσει επί δεκαετίες και η ολοκλήρωση του έργου θα καθυστερήσει αρκετά, όπως και η αναβάθμιση των δικτύων. Όσον αφορά την έλευση φυσικού αερίου από τα κυπριακά κοιτάσματα (βεβαιωμένα, με γεωτρήσεις, της τάξης των 15-16 Tcf) θα αργήσει πάρα πολύ, δεδομένου ότι έχει ήδη συμφωνηθεί η μεταφορά του πρώτου ΦΑ στην Αίγυπτο.
VI) Γεωπολιτική Διάσταση: Ας έρθουμε όμως στην γεωπολιτική διάσταση, τις παρεμβάσεις και την εμπλοκή της Τουρκίαςστην διαχείριση της υλοποίησης του έργου στο πεδίο, που ήταν και κύριος λόγος για τον οποίο ο προηγούμενος κύπριος διαχειριστής παραχώρησε την θέση του στον ΑΔΜΗΕ.
Στις 22-23-24 Ιουλίου 2024, το ιταλικό ερευνητικό σκάφος ‘’Ievoli Resume’’ ξεκίνησε τις έρευνες βυθού για λογαριασμό της γαλλικής Nexans (και του ΑΔΜΗΕ), για την πόντιση του ηλεκτρικού καλωδίου στα χωρικά ύδατα της Κάσου. Μόλις το σκάφος εξήλθε των χωρικών υδάτων της Ελλάδας (6 μίλια),πέντε τουρκικά πολεμικά πλοία της Τουρκίαςδιέκοψαν την πορεία του και το ερευνητικό σκάφος αναγκάσθηκε να αποχωρήσει στις 24-7-2024.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Γ. Γεραπετρίτης δήλωσε τότε ότι,το ερευνητικό σκάφος είχε ολοκληρώσει τις έρευνες και αποχώρησε! Δεν ήταν όμως έτσι. Το ερευνητικό σκάφος για να ολοκληρώσει τις έρευνες του, θα έπρεπε να διανύσει άλλα 800 χλμ , από την Κρήτη στην Κάσο και την Κύπρο. Δεν μπόρεσε να το κάνει λόγω της παρέμβασης της Τουρκίας με τον στόλο της. Η Τουρκία στηρίζει, στο πεδίο με όλα τα μέσα και σε όλους τους τόνους το δόγμα της ‘’Γαλάζιας Πατρίδας’’ και το τουρκολιβυκό μνημόνιο που υποστηρίζει το δόγμα της. Κατά τα άλλα έχουμε πολιτική των ήρεμων νερών!
Απόπειρες διερεύνησης του βυθού έγιναν και τον περσινό Αύγουστο και Νοέμβριο και πιο πρόσφατα. Η Τουρκία επιμένει να παρεμποδίζει την υλοποίηση του έργου στο πεδίο και ζητά να ζητήσουμε την άδεια της, δηλαδή να αναγνωρίσουμε την κυριαρχίας της! Η Ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει τις δηλώσεις, σε όλα τα επίπεδα, ότι το έργο θα γίνει. Τίποτε όμως δεν φαίνεται στον ορίζοντα.
Η μεγάλη απούσα από τα τεκταινόμενα, Ευρωπαϊκή Ένωση, βλέπει και σίγουρα πληροφορείται, για τις εξελίξεις του δικού της έργου, διαπιστώνει αδυναμία υλοποίησης του, αλλά δεν παρεμβαίνει ενεργά για συγκράτηση και αποτροπή της Τουρκίας.
Φαίνεται λοιπόν ότι η Ελληνική Κυβέρνηση δεν φαίνεται προσώρας να μπορεί να υποστηρίξει στο πεδίο την έξοδο του ερευνητικού σκάφους, γιατί δεν δύναται να αντιμετωπίσει στο πεδίο την όποια τουρκική αντίδραση. Από αυτό κινδυνεύει η υλοποίηση του έργου και όχι από τις δηλώσεις Κεραυνού. Η Ελλάδα πρέπει πρώτα να διασφαλίσει ότι, οι εργασίες πεδίου, όταν και όποτε ξεκινήσουν, δεν θα σταματήσουν, λόγω της αντίδρασης της Τουρκίας, για να ολοκληρωθεί το έργο. Παρότι είναι γνωστό ότι η πόντιση καλωδίων, σε διεθνή ύδατα, δεν χρειάζεται άδεια από το παράκτιο κράτος, η Τουρκία το απαιτεί, για να δείξει την κυριαρχίας της. Αυτό η Ελλάδα δεν μπόρεσε ακόμα να το αντιμετωπίσει στο πεδίο.
Αυτές φαίνεται να είναι οι δεσμεύσεις υλοποίησης του έργου στο πεδίο, τις οποίες οι κύπριοι ζητούν από τον ΑΔΜΗΕ, πριν ξεκινήσουν την όποια εκταμίευση. Ο ΑΔΜΗΕ που έχει ήδη εκταμιεύσει 164 εκατ. ευρώ από την επιχορήγηση, έχει εξαγοράσει τον Eurasia με την υποσχετική ότι έχει τις δυνατότητες να υλοποιήσει τις εργασίες πεδίου και μάλιστα να παραδώσει το έργο στο τέλος του 2024. Τελειώνει δυστυχώς το 2025 και ακόμα οι ερευνητικές εργασίες πεδίου δεν ξεκίνησαν. Γιατί λοιπόν οι Κύπριοι να ρίχνουν λεφτά, χωρίς να βλέπουν, σε ένα έργο του οποίου η υλοποίηση βρίσκεται σε κίνδυνο, λόγω αντιδράσεων της Τουρκίας και αδυναμίας της Ελλάδας (και της Ευρωπαϊκής Ένωσης) να την αντιμετωπίσουν;
Γιατί αποκρύβεται άραγε αυτή η διάσταση του έργου, από πλείστα όσα ελληνικά δημοσιεύματα και αρθρογράφους και ζητείται από την Λευκωσία να τηρήσει τις δεσμεύσεις της; Ξεχνούν μου φαίνεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κυρίαρχο κράτος και όχι ανώνυμη εταιρία για να την υποτιμούν σε τέτοιο βαθμό.
Τελειώνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι τα προβλήματα στην υλοποίηση αυτού του μεγαλεπήβολου, γεωστρατηγικού έργου δεν λύνονται με εκβιαστικά, καμιά φορά, δημοσιεύματα και δηλώσεις επί δηλώσεων. Ο γεωστρατηγικός χαρακτήρας του έργου βάζει σε δεύτερη σειρά την οικονομική διάσταση και τους υπουργούς οικονομικών. Είναι καιρός ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας και ο Πρόεδρος της Κύπρου να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την εκτόνωση της κατάστασης και να χαράξουν ενιαία πολιτική για την γεωπολιτικά συμφέροντα των δύο αδελφών Κρατών.
* Λίγα λόγια για τον Δρ. Κωνσταντίνο Νικολάου, Γεωλόγο Πετρελαίων, Ενεργειακό Οικονομολόγο, Ανεξάρτητο Σύμβουλο
Ο Δρ. Νικολάου ξεκίνησε την επαγγελματική του σταδιοδρομία στην Έρευνα και Παραγωγή Υδρογονανθράκων το 1976 από την Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου (ΔΕΠ ΑΕ) και μετέπειτα ΔΕΠ-ΕΚΥ ΑΕ, όπου διετέλεσε προϊστάμενος Ερευνών. Το 1998 ο όμιλος εταιριών της ΔΕΠ ΑΕ συγχωνεύτηκε στην ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΑΕ, από την οποία ο Δρ. Νικολάου αποχώρησε το 2009 από τη θέση του Τεχνικού Διευθυντή Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων. Έχει επιβλέψει και συντονίσει τις έρευνες υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, την Αίγυπτο, Λιβύη, Συρία, Αλβανία, Μαυροβούνιο, Γεωργία, Ουκρανία, Κύπρο, Ανατολική Μεσόγειο, κλπ.
Την περίοδο 1991-1993, ασκούσε παράλληλα καθήκοντα ως Γραμματέας της Εθνικής Επιτροπής Ενέργειας,
Από το 2004 έως το 2006 ήταν Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρίας Διανομής Αερίου της Αττικής.
Τις περιόδους 1990-1993, 2004-2007 υπηρέτησε παράλληλα ως ειδικός σύμβουλος σε θέματα ενέργειας και έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων, σε έξι Υπουργούς με αρμοδιότητα τον ενεργειακό τομέα.
Από τον Μάρτιο του 2013 μέχρι και τον Μάρτιο του 2018 ο Δρ. Νικολάου διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρίας Υδρογονανθράκων Κύπρου (EYK)
Από το Σεπτέμβριο του 2009 ως τον Μάρτιο του 2024 εργάσθηκε ως Τεχνικός Σύμβουλος της Εnergean στην έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και το Εξωτερικό, με επίκεντρο τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου.
Από τον Απρίλιο του 2020 ως τον Μάρτιο 2024 κατείχε την θέση του αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου της Εnergean στην Ελλάδα.
Από τον Απρίλιο του 2024 είναι Ανεξάρτητος Σύμβουλος
Είναι μέλος της Αμερικανικής Ένωσης Γεωλόγων Πετρελαίου(AAPG) , της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας (ΕΓΕ), του Ελληνικού Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου και συνιδρυτής και μέλος του ΔΣ του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ).