Τρομάζει η Επόμενη Ημέρα στη Μέση Ανατολή Καθώς Αυξάνονται οι Φόβοι για Απευθείας Αντιπαράθεση Ιράν-Δύσης

Τρομάζει η Επόμενη Ημέρα στη Μέση Ανατολή Καθώς Αυξάνονται οι Φόβοι για Απευθείας Αντιπαράθεση Ιράν-Δύσης
του Κ.Ν.Σταμπολή
Σαβ, 4 Μαΐου 2024 - 16:20

Μπορεί προς το παρόν το μέτωπο Ιράν-Ισραήλ να έχει ηρεμήσει με την Τεχεράνη να δείχνει διστακτική να ανταποδώσει το τελευταίο, και πολύ εστιασμένο κατά στρατιωτικών στόχων, κτύπημα του Ισραήλ (19/4), όμως ημέρα με την ημέρα  αυξάνεται η ένταση στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Παντού φαίνεται να κυριαρχεί η καχυποψία και η αβεβαιότητα. Από την μία πλευρά έχουμε το Ισραήλ οι στρατιωτικές δυνάμεις του οποίου (IDF) ετοιμάζονται για σαρωτικό κτύπημα στην Ράφα, στο νοτιότερο άκρο της λωρίδας της Γάζας, κάτι που θα οδηγείσει σε επικίνδυνη κλιμάκωση και στον θάνατο εκατοντάδων αμάχων, και από την άλλη έχουμε τους Χούθι στην Υεμένη που, όπως έδειξε τελευταία επίθεση με drone κατά του εμπορικού πλοίου MSC Orion στις 26/4, έχουν πλέον επεκτείνει την ακτίνα δράση τους στα 300 με 400 ναυτικά μίλια έξω από το Κέρας της Αφρικής.

Η ενέργεια αυτή των Χούθι, οι οποίοι από τον περασμένο Δεκέμβριο  βάλλουν αδιακρίτως κατά διερχομένων πλοίων στον Κόλπο του Άντεν και στην Ερυθρά Θάλασσα, αποτελεί μια ακόμα δυσάρεστη εξέλιξη στον δια αντιπροσώπων «μυστικό», αλλά΄πολύ υπαρκτό, πόλεμο του Ιράν με το Ισραήλ αλλά όπως θα δούμε ποιο κάτω και με τις ΗΠΑ. Με τους Χούθι να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του « Άξονα της Αντίστασης» ο οποίος χρηματοδοτείται και ελέγχεται απόλυτα από την Τεχεράνη, και ως γνωστό εκτός τους Χούθι  περιλαμβάνει την Χεζμπολάχ του Λιβάνου, την Χαμάς στην Γάζα (ότι έχει απομείνει) και τις πολιτοφυλακές του Ιράκ.     

Η επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και την  μετέπειτα σαρωτική εισβολή  του δεύτερου στην λωρίδα της Γάζα, και τις εχθροπραξίες που ακολούθησαν με την πλήρη ενεργοποίηση του Άξονα της Αντίστασης, ανέδειξαν τον κεντρικό ρόλο του Ιράν. Με αποκορύφωμα την μεγάλης κλίμακας επίθεση στις 13/4 κατά στρατιωτικών στόχων εντός του Ισραήλ, με τα 300 drones και βαλλιστικούς πυραύλους. Αυτή η πολεμική ενέργεια της Τεχεράνης, με την άμεση πλέον στρατιωτική εμπλοκή των δύο χωρών, ουσιαστικά αναβάθμισε την όλη διένεξη μεταξύ Ιράν και Ισραήλ και αυτό είναι κάτι που φοβίζει τους διεθνείς παράγοντες και στις δύο όχθες του Ατλαντικού.

 Αυτό εξ’άλλου είχε αντίκτυπο και στις διεθνείς τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου οι οποίες παρά την πρόσκαιρη υποχώρηση τους την εβδομάδα που πέρασε (με το αργό Brent, το διεθνές benchmark να κλείνει στα $ 82.80 το βαρέλι από τα $ 88.50 που ήταν στις 26/4,και το φ.αέριο στο TTF της Ολλανδίας να διαπραγματεύεται στα 30.528 Ευρω ανά μεγαβατώρα από τα 33.230 που είχε φθάσει), κινούνται σε υψηλά επίπεδα. Ως προς την πορεία  των διεθνών τιμών του αργού αξιοσημείωτη είναι η επισήμανση παραγόντων της διεθνούς αγοράς πετρελαίου ότι σήμερα, χάρη σε μια σπάνια περίπτωση στην κατά Αριστοτέλη « ετερογονία των σκοπών», το Ιράν έχει αυξήσει σημαντικά την παραγωγή πετρελαίου τους τελευταίους 12 μήνες, πράγμα που συμφέρει τις ΗΠΑ καθώς η κυβέρνηση Τζό Μπάιντεν οδεύει στις εκλογές του Νοεμβρίου και άρα έχει κάθε λόγο να θέλει χαμηλές τιμές στην αντλία. Στην ρευστότητα της διεθνούς αγοράς πετρελαίου βοηθά ασφαλώς η αυξημένη Αμερικανική παραγωγή, κυρίως από κοιτάσματα σχιστόλιθου,που το 2023 ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη ξεπερνώντας τα 20.0 εκατ.βαρέλια την ημέρα, πράγμα που καθιστά τις ΗΠΑ αυτάρκη σε πετρέλαιο και φ.αέριο ( μέσω της χρήσης υγρών καταλοίπων)

Σε ότι αφορά το Ιράν η πετρελαική του παραγωγή, βάσει στοιχείων του OPEC, έχει ανακάμψει στα 3.25 εκατ.βαρ/ημερα, με εξαγωγές 1.6 εκατ.βαρ.,κυρίως προς την Κίνα. Να θυμίσουμε ότι στην προ κυρώσεων εποχή, και ιδίως προ της Ισλαμικής Επανάστασης  του 1979, το Ιράν παρήγαγε πάνω από 5.0 εκατ.βαρ. την ημέρα καθιστώντας το βασικό συντελεστή του καρτέλ του OPEC.  Η δε σημερινή αύξηση της παραγωγής και των εξαγωγών έχει καταστεί δυνατή λόγω της άτυπης μη εφαρμογής κυρώσεων από το Αμερικανικό πολεμικό ναυτικό το οποίο περιπολεί τόσο τον Περσικό Κόλπο όσο και τον Ινδικό ωκεανό, αλλά έχει σταματήσει να κάνει νηοψίες σε τάνκερ που μεταφέρουν Ιρανικό πετρέλαιο.

Στο διάγραμμα: Η πετρελαϊκή παραγωγή του Ιράν. Πηγή: IEA 2024.  

 

Όπως μας επισημαίνουν καλά ενημερωμένες πηγές που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα στην Μέση Ανατολή η ανοχή των ΗΠΑ σε ότι αφορά τις πετρελαϊκές εξαγωγές του Ιράν έχει ημερομηνία λήξης με ορόσημο τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ τον ερχόμενο Νοέμβριο. Μέχρι τότε η σιωπηλή συμφωνία μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον αφορά πρωτίστως τον έλεγχο, από την πρώτη, των ένοπλων ομάδων που εμπλέκονται στον Άξονα της Αντίστασης ώστε να σταματήσουν η να μετριάσουν τις όποιες επιθέσεις τους κατά Αμερικανικών βάσεων στην περιοχή ( σε Ιράκ,Συρία,Ιορδανία) όπου τους τελευταίους μήνες οι εκεί Αμερικανικές μονάδες μετρούν 3 νεκρούς και 180 ταυματίες.

Στο διάγραμμα: Η πετρελαϊκή παραγωγή των ΗΠΑ. Πηγή: IEA 2024.   

 

Σύμφωνα με τις ανωτέρω πηγές εάν η Τεχεράνη δεν μπορέσει να επιβληθεί στις συνιστώσες του Άξονα της Αντίστασης, όπως συμβαίνει με τους Χούθι, υπάρχει πλέον ορατός ο κίνδυνος για μια κλιμάκωση και ευθεία αντιπαράθεση των ΗΠΑ με το Ιράν με την στήριξη του Ισραήλ στις Αμερικανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Μπορεί αυτό το σενάριο να ακούγεται ακραίο αλλά εκεί φαίνεται να οδηγούνται τα πράγματα μετά τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να αναμένουμε πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην ενεργειακή αγορά αφού το Ιράν θα αναγκαστεί να απλώσει όλη την βεντάλια αντιμέτρων που διαθέτει συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αφορούν τον έλεγχο των στενών του Ορμούζ.