Έρευνες στο Block 2 του Ιονίου από την Energean- Η Εθνική Διάσταση μιας Πρώην  «Βρώμικης» Υπόθεσης

Έρευνες στο Block 2 του Ιονίου από την Energean- Η Εθνική Διάσταση μιας Πρώην  «Βρώμικης» Υπόθεσης
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Παρ, 4 Νοεμβρίου 2022 - 08:44

Χρειάστηκε να περάσουν ολόκληρα τρία χρόνια από το καλοκαίρι του 2019, για να ανοίξει εκ νέου το κεφάλαιο «έρευνες υδρογονανθράκων στην Ελλάδα». Kαι χρειάστηκε προς τούτο, να ξεσπάσει, πρώτα, η μεγάλη ενεργειακή κρίση που κατέδειξε τα όρια πάνω στα οποία μπορούσαν οι κυβερνήσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της δικής μας, να προσβλέπουν στην άνευ ορίων προώθηση των πράσινων πολιτικών και στην καταβαθράθρωση όλων των υπολοίπων πηγών ενέργειας. Έτσι, και στο πλαίσιο των αποφάσεων που ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Μάρτιο του 2022, για επανεκκίνηση του ερευνητικού προγράμματος

υδρογονανθράκων στις χερσαίες και θαλάσσιες παραχωρήσεις εντός ελληνικής επικράτειας, τα πράγματα μοιάζουν να έχουν αρχίσει να τρέχουν και αποκτούν μια πιο σαφή υπόσταση.

Στο πλαίσιο αυτό, η ιστορική συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Ιταλίας για την υφαλοκρηπίδα και τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών, απέφερε το πρώτο καρπό: την έναρξη τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών στο block 2, στο Ιόνιο Πέλαγος. Κύριοι εκφραστές αυτού του drive είναι οι Energean και Helleniq Energy που διατηρούν τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης, με την Energean στο ρόλο του operator, αφού κατέχει ποσοστό 75%. Φυσικά, και η ExxonMobil που έχει ήδη ξεκινήσει τις τελευταίες ημέρες το δικό της πρόγραμμα ερευνών στα δύο θαλάσσια τεμάχια νοτίως της Κρήτης που κατέχει με την Helleniq Energy.

Η επανεκκίνηση των ερευνών προσδίδει εθνική χροιά στην πολιτική που ακολουθείται τους τελευταίους μήνες για συμπερίληψη όλων των πηγών ενέργειας, χωρίς τους εξοβελισμούς των «βρώμικών» ορυκτάν πηγών ενέργειας και τους αποκλεισμούς που συνεπαγόταν η μονοδιάστατη επιδίωξη της Ενεργειακής Μετάβασης στην ελληνική επικράτεια και όχι μόνο.

Ιδίως οι έρευνες στο block 2 του Ιονίου εμπεριέχουν μια πιο βαθιά γεωπολιτική διάσταση, καθώς είναι, ουσιαστικά, οι πρώτες που πραγματοποιούνται μετά τη συμφωνία με την Ιταλία. Και τούτο αποδεικνύει το πόσο σημαντικό είναι να ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις με όλα τα γειτονικά κράτη για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών που ανοίγουν αυτόματα το δρόμο σε operators, όπως η Εnergean και οι λοιπές εταιρείες που διατήρησαν τις παραχωρήσεις που τους έχουν δοθεί για έρευνα και αξιοποίηση του υποθαλάσσιου ορυκτού πλούτου.

Το ενδιαφέρον στην όλη υπόθεση είναι ότι η νέα ιταλική κυβέρνηση έχει ταχθεί υπέρ της αξιοποίησης υδρογονανθράκων εντός της ιταλικής ΑΟΖ, ύστερα από το «πάγωμα» των διαδικασιών για νέα project από την προηγούμενη ηγεσία της γειτονικής χώρας. Αυτή η εξέλιξη, σύμφωνα με πηγές της αγοράς που μίλησαν στο energia.gr διανοίγει πρόσθετες δυνατότητες καθώς η προοπτική εξεύρευσης πετρελαίου και φυσικού αερίου στη συγκεκριμένη περιοχή ερευνών, αφορά πλέον και στην ιταλική πλευρά. Εφόσον λοιπόν η έρευνα στο block 2 του Ιουνίου αποφέρει θετικά στοιχεία ύστερα από 9 -12 μήνες (αυτός είναι ο χρόνος που απαιτείται), τότε η συγκεκριμένη περιοχή αποκτά αυτομάτως, ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

Στο παρελθόν η Edison είχε ζητήσει να της παραχωρηθεί θαλάσσια περιοχή για έρευνα, που εφαπτόταν με το block 2 του Ιουνίου, αλλά το θέμα είχε «σκαλώσει», στην άρνηση παλαιότερων ηγεσιών της γειτονικής χώρας να συναινέσουν στη διεξαγωγή νέων ερευνών υδρογονανθράκων εντός της ιταλικής επικράτειας (επρόκειτο για το λεγόμενο moratorium που είχε επιβληθεί).

Αυτό το οποίο επισημάνθηκε επίσης από τα στελέχη της αγοράς, με τα οποία επικοινώνησε το portal, είναι η διάσταση της περιβαλλοντικής ασφάλειας των υπό εκτέλεση ερευνητικών προγραμμάτων ή εκείνων που έχουν ήδη εκτελεστεί στην ελληνική επικράτεια. Την τελευταία επταετία έχουν πραγματοποιηθεί και υλοποιούνται συνολικά επτά ανάλογα έργα, υποθαλάσια ή χερσαία. Πιο συγκεκριμένα, το 2015 Πρίνος (Energean), 2016 Πατραϊκός (ΕΛΠΕ), 2018-19 Ιωάννινα (Energean- Exxon), 2022 Ιόνιο και BΔ Πελοπόννησος (Κυπαρισσιακός) (ΕΛΠΕ) και πλέον, στα δύο θαλάσσια block νοτίως της Κρήτης (ΕxxonMobil-Helleniq Energy) καθώς και στο block 2 στο Ιόνιο (Energean-Helleniq Energy). Σημειώνουμε ότι τους πρώτους μήνες του 2019, η Energean είχε πραγματοποιήσει έρευνες στην περιοχή της ανατολικής Αδριατικής, ανοικτά των ακτών του Μαυροβουνίου. Σε καμία από τις αυτές τις έρευνες δεν προέκυψε θέμα περιβαλλοντικής ασφάλειας. «Είναι όλα πλέον ρουτίνα», είπε χαρακτηριστικά, “πηγή” με την οποία επικοινωνήσαμε.

Μάλιστα, όπως τονίστηκε, η παραχωρησιούχος εταιρεία, Energean, έχει λάβει πρόσθετα μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας, καθώς στη διαδικασία μετέχουν τρεις παρατηρητές Θαλάσσιας Ζωής, δύο καταγραφείς έντασης του ήχου των ερευνών, καθώς επίσης, έχουν οριστεί σύνδεσμοι με τους τοπικούς αλιείς και τις αρμόδιες αρχές, με την όλη διαδικασία να ευρίσκεται υπό τη στενή παρακολούθηση του Λιμενικού Σώματος.  Σημειώνουμε πως τις σεισμογραφικές έρευνες στο block 2 του Ιουνίου εκτελεί το ειδικό σεισμογραφικό σκάφος της νορβηγικής PGS, «Ramform Hyperion», με την υδρογραφική υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού να έχει εκδώσει σχετική NAVTEX.  

Τέλος, όσον αφορά στο γνωστό νέο “γιοφύρι της Άρτας”, ήτοι, το κοίτασμα πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Κατάκολο Ηλείας, η υπόθεση εξακολουθεί να παραμένει στο συρτάρι του ΥΠΕΝ υπό την έννοια ότι δεν έχει χορηγηθεί ακόμη στην παραχωρησιούχο εταιρεία, Energean, η άδεια περιβαλλοντικών επιπτώσεων.