Η απάντηση έχει να κάνει με την επιλογή της πυρηνικής ενέργειας ως βασικού καύσιμου μηδενικών ρύπων που μπορεί να ενταχθεί στην ευρύτερη ενεργειακή στρατηγική για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής βάσει των προβλέψεων της Συμφωνίας των Παρισίων του 2015. Μέχρι σήμερα η μεγάλη πλειοψηφία των φωνασκούντων ακτιβιστών που με το «έτσι θέλω» επιθυμούν να επιβάλλουν την «Κατάσταση Έκτακτης Κλιματικής Ανάγκης» (Climate Emergency) δεν είναι άλλοι από τους μέχρι πρόσφατα διαπρύσιους πολέμιους της πυρηνικής ενέργειας που μέσω διαδηλώσεων και εντυπωσιακών ρεσάλτων προσπαθούσαν να πείσουν κυβερνήσεις και πολίτες για τον απόλυτο όλεθρο που ενέχει η συνέχιση λειτουργίας των πυρηνικών αντιδραστήρων.
Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις όπως λ. χ. στην Γερμανία και Σουηδία εκβίασαν τις κυβερνήσεις να δεσμευτούν στην πλήρη απόσυρση των πυρηνικών μονάδων από το μίγμα της ηλεκτροπαραγωγής. Μόνο που μόλις τώρα αντιλαμβάνονται πολύ καθυστερημένα ότι χωρίς την συμβολή της πυρηνικής ενέργειας (των μηδενικών ρύπων) η εξίσωση για ραγδαία και ριζική μείωση των ρύπων δεν «βγαίνει». Έτσι, τελευταία έχει αρχίσει να συζητείται πολύ ο κρίσιμος ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει η πυρηνική ενέργεια, σε συνδυασμό με τις ΑΠΕ, την αποθήκευση και το υδρογόνο, στην διατύπωση και εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου.
Σήμερα, βάσει στατιστικών στοιχείων του ΙΕΑ όπως παρατίθενται στο World Energy Outlook 2018, η πυρηνική ενέργεια καλύπτει το 4,9% της πρωτογενούς ενεργειακής ζήτησης ενώ βάσει του σεναρίου Sustainable Development -που δίδει έμφαση στην ενεργειακή αποδοτικότητα, στις ΑΠΕ και την μείωση των εκπομπών του θερμοκηπίου προκειμένου να ελεγχθεί η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη- για το 2040 η συμμετοχή της πυρηνικής ενέργειας εμφανίζεται αυξημένη στο 8,6% . Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι σήμερα, σε μια συνολική παγκόσμια ζήτηση 14314 Mtoe, τα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο, φ.αέριο) καλύπτουν το 81% ενώ ΑΠΕ, στερεά βιομάζα και πυρηνική ενέργεια το υπόλοιπο.
Αλλά και στην περίπτωση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας που ανήλθε στις 26603 Twh το 2018 τα πυρηνικά κάλυψαν το 10,2% , με την συμμετοχή τους να αυξάνεται οριακά στο 11,4 % στο Sustainable Scenario του ΙΕΑ για το 2040 όπου η προβλεπόμενη παραγωγή αναμένεται να φθάσει τις 38713 Twh. Βάσει των εκτιμήσεων του ΙΕΑ το 67,3% της συνολικής παραγωγής πρόκειται να καλυφθεί από ΑΠΕ όλων των μορφών - υδροηλεκτρικά, ηλιακά φωτοβολταϊκά, ηλιακά θερμικά, αιολική ενέργεια, γεωθερμία, βιοενέργεια, ωκεάνιος ενέργεια- έτσι που μαζί με τα πυρηνικά θα καλύπτουν το 78,7 % της παγκόσμιας ηλεκτροπαραγωγής. Εδώ βλέπουμε ξεκάθαρα πως η συνύπαρξη ΑΠΕ και πυρηνικής ενέργειας συνθέτουν τους πυλώνες για παραγωγή ηλεκτρισμού μηδενικών ρύπων.
Μπορεί το ποσοστό συμμετοχής της πυρηνικής ενέργειας στην κάλυψη της παγκόσμιας πρωτογενούς ενέργειας και της αντίστοιχης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας να εμφανίζεται σήμερα μικρό, όμως δεν θα πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι, καθώς θα αυξάνεται η παγκόσμια προσπάθεια για στροφή σε καθαρές ενεργειακές τεχνολογίες, η πυρηνική ενέργεια πρόκειται να διαδραματίσει έναν ιδιαίτερα σημαντικό αν όχι κομβικό ρόλο. Αφ’ ενός η δυνατότητα συνεχούς παραγωγής μεγάλων ποσοτήτων ηλεκτρισμού για κάλυψη αναγκών φορτίου βάσης, και μάλιστα σε προβλέψιμες τιμές, και αφ’ ετέρου οι μηδενικοί ρύποι που χαρακτηρίζουν την παραγωγή ηλεκτρισμού από τα πυρηνικά καθιστούν την πυρηνική ενέργεια εξαιρετικά ελκυστική ως βασική πηγή ενέργειας, ιδίως σε χώρες που αντιμετωπίζουν ραγδαία αύξηση της ενεργειακής ζήτησης.
Σήμερα ευρίσκονται εγκατεστημένες παγκοσμίως 440 πυρηνικές μονάδες ηλεκτρικής ενέργειας σε 32 χώρες συνολικής ισχύος 420 GW σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του World Nuclear Association. Υπάρχουν υπό κατασκευή 60 νέες μονάδες με το μεγαλύτερο αριθμό σε Κίνα, Ινδία, άλλες Ασιατικές χώρες και στην Μέση Ανατολή ,συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας. Με εξαίρεση τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Γαλλία, δεν υπάρχουν σχέδια για κατασκευή νέων μονάδων από χώρες με αναπτυγμένες οικονομίες. Βάσει εκτιμήσεων του ανωτέρω οργανισμού μέχρι το 2040 η συνολική εγκατεστημένη πυρηνική ισχύς παγκοσμίως θα έχει φθάσει τα 600 με 650 GWe βάσει σχεδίων που έχουν ανακοινωθεί από τις διάφορες χώρες.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πυρηνικό πρόγραμμα της Κίνας το οποίο μετά μια ανάπαυλα μερικών ετών μπήκε σε νέα δυναμική τροχιά το 2017 με στόχο την παραγωγή σύγχρονων σπονδυλωτών (modular) αντιδραστήρων μικρής σχετικά ισχύος (από 100 μέχρι 400 MW η κάθε μονάδα). Προς αυτήν την κατεύθυνση, δηλαδή την παραγωγή small modular reactors (SMR's) πρόκειται να κινηθούν ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο (UK) έχοντας ήδη ανακοινώσει σχετικά προγράμματα. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται ανακοινώσεις από την νέα διοίκηση Joe Biden για τη προώθηση ενός ολοκλήρου προγράμματος SMR's με στόχο την ριζική αναμόρφωση του τρόπου κατασκευής και την μείωση του κόστους. Σύμφωνα με ανακοινώσεις του Nuclear Regulatory Commission των ΗΠΑ το πρώτο SMR ισχύος 684 MW πρόκειται να έχει κόστος $ 3,0 δισεκ., με αυτό να μειώνεται σταδιακά στα $ 2,5 δισεκ. καθώς θα προχωρά η βιομηχανική παραγωγή των εν λόγω μονάδων. Το κόστος αυτό θα πρέπει να συγκριθεί με αυτό ενός κλασικής τεχνολογίας (LWR) αντιδραστήρα όπως αυτός του Sizewell C στην Αγγλία ισχύος 3,260 MW και κόστους που έχει φθάσει τα $ 27 δισεκ.