Στις ΗΠΑ γίνεται, τελευταία, αρκετά μεγάλη συζήτηση για ένα είδος ανάπτυξης το οποίο μοιάζει με το γράμμα «Κ». Παλαιότερα, στην Ελλάδα ειδικά, είχαμε διαβάσει πολλά για την ανάπτυξη τύπου V, δηλαδή την απότομη επαναφορά σε αναπτυξιακούς ρυθμούς έπειτα από ραγδαία ύφεση

Η ανάπτυξη τύπου «Κ» είναι στην πραγματικότητα μια απεικόνιση των διαρκώς μεγεθυνόμενων ανισοτήτων ανάμεσα σε αυτούς οι οποίοι κερδίζουν πολλά και βλέπουν το εισόδημά τους να αυξάνεται διαρκώς, και σε εκείνους που έχουν να αντιμετωπίσουν μια αβέβαιη αγορά εργασίας, καθηλωμένα εισοδήματα και αυξανόμενο κόστος ζωής. Οι μεν αυξάνουν την κατανάλωση, η οποία στα διαγράμματα παρουσιάζεται ως απόδειξη μιας οικονομίας που επεκτείνεται, οι δε αγωνίζονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς.

Ενα χαρακτηριστικά ακραίο παράδειγμα είναι η μετοχική αγορά υψηλής τεχνολογίας (Google, Amazon, Microsoft κ.λπ.) η οποία έχει επεκταθεί κατά 15% μέσα στο 2025, με το 10% των πλουσιότερων Αμερικανών να ελέγχει το 87% αυτής της αγοράς. Το 50% των φτωχότερων Αμερικανών ελέγχει μόλις το 1,1% της αγοράς αυτής, ωστόσο τα νούμερα –αν και όχι τόσο ακραία– αναδεικνύουν την τάση διεύρυνσης και όχι μείωσης των ανισοτήτων.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι από τη στιγμή που οι αριθμοί ευημερούν, σταδιακά αυτή η ανάπτυξη θα φτάσει και στους ανθρώπους. Αλλοι λένε ότι η κατανάλωση που εξαρτάται από μια ολοένα και μικρότερη ομάδα ανθρώπων, εκ των πραγμάτων θα αρχίσει να φθίνει κάποια στιγμή.

Η Ελλάδα δεν είναι, φυσικά, Αμερική, αλλά παρόμοια σημάδια είναι υπαρκτά κι εδώ· μάλιστα, αιτιολογούνται όλα από τα επίσημα στοιχεία της Eurostat (την οποία ο καθένας ξεχειλώνει για να χωρέσει στις πολιτικές ανάγκες του). Είναι, βέβαια, απολύτως σαφές ότι ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του διαθέσιμου εισοδήματος πηγαίνει στα ενοίκια και στα χρειώδη (φαγητό, λογαριασμοί και άλλα καθημερινής χρήσης και αναγκαιότητας είδη), ως εκ τούτου η δεξαμενή των πραγματικών καταναλωτών γίνεται κάθε χρόνο και μικρότερη. Η Ελλάδα έχει, βέβαια, τη μεγάλη τύχη να υποδέχεται κάθε χρόνο ολοένα και περισσότερους τουρίστες, οι οποίοι καταναλώνουν πλέον και στην Αθήνα (και όχι μόνο στα νησιά), όμως αυτή είναι μια διαφορετική συζήτηση.

Σχετικά με τη διεύρυνση των ανισοτήτων προκύπτουν δύο θεμελιώδη ερωτήματα: Πόσο ακόμη μπορεί να ανοίξει η ψαλίδα ανάμεσα σε έχοντες και μη έχοντες; Και για πόσο καιρό θα συνεχιστεί αυτή η τάση; Οι απαντήσεις και στα δύο ερωτήματα μπορούν, παράλληλα, να μας δώσουν μια αίσθηση και για την κατεύθυνση των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα μας και, βεβαίως, στο σπίτι μας, την Ευρώπη.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr

Διαβάστε ακόμα