αποτυγχάνει συστηματικά στην εφαρμογή του. Αυτά επισημαίνει στο energia.gr o Πρόεδρος του ΣΠΕΦ Δρ. Στέλιο Λουμάκη, που είναι ταυτόχρονα και επικεφαλής μιας Ενεργειακής Κοινότητας Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα που λειτουργεί ένα από τα ελάχιστα σχήματα Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού στη χώρα μας από τον Ιανουάριο του 2023.
Δημοσιογράφος: Κε Λουμάκη, τι ακριβώς συμβαίνει με το VNM ως προς την εφαρμογή και τα προβλήματα του στη χώρα μας;
Λουμάκης: Δυστυχώς η κατάσταση είναι απολύτως απογοητευτική, αφού η μεγαλύτερη επιχείρηση ηλεκτρισμού της χώρας, η γνωστή μας ΔΕΗ,που έχει κατά άλλα να επιδείξει αξιοθαύμαστη ανάπτυξη, οικονομική κερδοφορία, επέκταση στις ΑΠΕ και διεθνή δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια, συνεχίζει να αποτυγχάνει στην εφαρμογή του Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού στη χώρα της καιπουαφορά σε νομικό πλαίσιο που ισχύει και της είναι απολύτως γνωστό ήδη από την προηγούμενη δεκαετία.
Δημοσιογράφος: Για να αντιληφθούν και οι αναγνώστες που είναι το πρόβλημα, θέλετε καταρχήν να μας εξηγήσετε συνοπτικά τι είναι το Virtual Net Meteringκαι που διαφέρει από τo απλό Net-Metering με τα γνωστά φωτοβολταϊκά στην στέγη;
Λουμάκης: Στο VNM υπάρχει κάπου στη χώρα ένα Φ/Β πάρκο, που δεν διαφέρει σε τίποτα από τα υπόλοιπα ~22,000 Φ/Β πάρκα των ανεξάρτητων παραγωγών που λειτουργούν στη χώρα και που όλα τηλεμετρούνται επιτυχώς από τον ΔΕΔΔΗΕ ως προς την παραγωγή τους ήδη από το 2015, αλλά που αντί να πληρώνεται από τον ΔΑΠΕΕΠ για την παραγωγή που εγχέει στο δίκτυο, την συμψηφίζει μηνιαίως με τις καταναλώσεις μιας δηλωμένης λίστας παροχών κατανάλωσης οι οποίες βρίσκονται σε διαφορετική τοποθεσία. Στο απλό Net-Metering αντίθετα, η Φ/Β εγκατάσταση βρίσκεται στον τόπο της κατανάλωσης (λ.χ. στη στέγη) και συνδέεται πριν τον μετρητή του ΔΕΔΔΗΕ που υπάρχει εκεί. Για να μην σπέρνω «ανέμους», να διευκρινίσω πως και τα δύο προγράμματα έχουν πάψει πλέον να προσφέρονται στους καταναλωτές, ωστόσο, όσα τέτοια σχήματα είχαν ήδη τεθεί σε λειτουργία προστατεύονται από την νομοθεσία, η οποία και οφείλει απαρέγκλιτα να εφαρμόζεται. Επιπλέον τα σχήματα VNM είναι ελάχιστα σε αντίθεση με τα απλά net-metering.
Δημοσιογράφος: Η ΔΕΗ που υπεισέρχεται στο θέμα;
Λουμάκης: Η ΔΕΗ είναι ο μεγαλύτερος πάροχος ενέργειας της χώρας και ως εκ τούτου τα περισσότερα σχήματα VNMαπό τους καταναλωτές συμβολαιοποιήθηκαν μέσω Εν.Κοιν. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα μαζί της, αφού οι πολίτες αυτοί είχαν ήδη την ΔΕΗ ως πάροχο τους στο ρεύμα του σπιτιού ή της επιχείρησης τους. Η ΔΕΗ βάσει των συμβάσεων που έχει υπογράψει με τους καταναλωτές που συμμετέχουν σε σχήματα VNM, υποχρεούται μηνιαίως να επιμερίζει την παραγωγή του Φ/Β πάρκου που συμμετέχει στο σχήμα, με την κατανάλωση της κάθε παροχής που επίσης συμμετέχει και που της έχει δηλωθεί με ενυπόγραφο προσάρτημα της Εν.Κοιν.
Δημοσιογράφος: Και που βρισκόμαστε τώρα;
Λουμάκης: Από την εμπειρία μου θα σας πως, και επιτρέψτε μου εδώ να υπογραμμίσω την προσωπική μου έμπρακτη ενασχόληση με το θέμα και επειδή έχω κουραστεί να διαβάζω ανεφάρμοστα κείμενα, ιδέες και λογύδρια περί της αυτοπαραγωγής από ανθρώπους που δεν έχουν ούτε μισό κιλοβάτ δικό τους στα φωτοβολταϊκά αλλά μόνο φλυαρούν για να πουλήσουν δήθεν πράσινες υπηρεσίες σε τρίτους, πως δυστυχώς είμαστε σε μια χαώδη κατάσταση παντελούς αποτυχίας της ΔΕΗ να εφαρμόσει το νόμο στα VNM.
Καταρχήν τον Ιανουάριο του 2023 που τέθηκε σε λειτουργία το σχήμα VNMτης δικής Εν.Κοιν., η ΔΕΗ επιχείρησε να συνεχίσει να μας χρεώνει για τις συμβεβλημένες καταναλώσεις, ωσάν δηλαδή να μην υπήρχε καν η παραγωγή του Φ/Β πάρκου, υποσχόμενη αόριστα πως όταν η ίδια εκσυγχρονιστεί μηχανογραφικά ώστε να διενεργεί σε μηνιαία βάση τον συμψηφισμό, θα μας πιστώσει την παραγωγή του Φ/Β πάρκου που θα είχε μεσολαβήσει. Προφανώς και αρνηθήκαμε μια τέτοια καταχρηστική συμπεριφορά, φθάνοντας σχεδόν στην «πόρτα» των δικαστηρίων, αφού ήταν αδιανόητο να συνεχίσουμε να πληρώνουμε παράνομα τους ίδιους λογαριασμούς ρεύματος έχοντας προηγουμένως δαπανήσει και ένα σημαντικό κεφάλαιο για την κατασκευή του Φ/Β πάρκου που συμμετέχει στο σχήμα.
Εμπλέκοντας τότε στη νομική διελκυστίνδα και τον ίδιο τον Πρόεδρο της επιχείρησης, βρέθηκε, προς τιμήν του, μια δίκαιη μεταβατική λύση, όπου μέχρι να προσαρμόσει τα πληροφοριακά συστήματα της η ΔΕΗ ώστε να διενεργεί τον μηνιαίο συμψηφισμό, θα εκδίδονταν οι λογαριασμοί ρεύματος μας με τις ρυθμιζόμενες μόνο χρεώσεις, χωρίς δηλαδή χρέωση ρεύματος στο ανταγωνιστικό σκέλος. Μόλις η ΔΕΗ θα ολοκλήρωνε τον απαιτούμενο εκσυγχρονισμό της, θα γινόταν αφενός η εκκαθάριση της μεταβατικής περιόδου που θα έχει μεσολαβήσει και αφετέρου θα ξεκίναγαν ταυτόχρονα σε μηνιαία πλέον βάση οι μηνιαίοι συμψηφισμοί με τάξη και διαφάνεια.
Πορευτήκαμε έτσι δύο χρόνια, όταν τον Μάρτιο του 2025 η ΔΕΗ μας ενημέρωσε ότι ολοκλήρωσε τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων της και πως από το σημείο εκείνο και πέρα θα εκδίδει πλέον τους μηνιαίους λογαριασμούς σωστά, δηλαδή περιλαμβάνοντας και την πίστωση ενέργειας από το Φ/Β πάρκο που επιμερίζεται σε κάθε παροχή βάσει του προσαρτήματος της σύμβασης μαζί της στοVNM. Μας άφησε όμως κυριολεκτικά «άφωνους», όταν αντιληφθήκαμε πως η δήθεν ετοιμότητα της θα συνεπαγόταν για εμάς την διαγραφή της διετούς μεταβατικής περιόδου, δηλαδή πως δεν θα γινόταν εκεί ενεργειακός συμψηφισμός. Φυσικά και αρνηθήκαμε, αφού είμαστε όχι μόνο οργανωμένοι ώστε να παρακολουθούμε το μηνιαίο ισοζύγιο ενέργειας για κάθε παροχή του προσαρτήματος της σύμβασης, αλλά και επειδή τυγχάναμεκαι πλεονασματικοί κατά κάποιες χιλιάδες κιλοβατώρες. Υπενθυμίζω πως επειδή το VNM αρχικά περιοριζόταν γεωγραφικά σε παροχές εντός της ίδιας Περιφερειακής Ενότητας αλλά σε δεύτερο χρόνο απελευθερώθηκε, την πρώτη περίοδο είχαμε σημαντικά πλεονάσματα, ενώ κατόπιν σε τρέχοντες όρους κατέστημενπερίπου ισοσκελισμένοι. Το σωρευτικό πλεόνασμα όμως παρέμενε και εκ του νόμου δυνάμεθα να το καταναλώσουμε εντός τριετίας.
Αντιλαμβανόμενη η ΔΕΗ το νομικό άτοπο από πλευράς της, δεσμεύτηκε να επανέλθει και με το συμψηφισμό της διετούς μεταβατικής περιόδου, αναστέλλοντας προσωρινά από τον Μάρτιο του 2025 την έκδοση λογαριασμών. Στις αρχές Νοεμβρίου επανήλθε δια αλληλογραφίας, πιστοποιώντας και αυτή από τα στοιχεία της το πλεόνασμα μας, αρκετών μάλιστα χιλιάδων κιλοβατωρών. Αφού ελέγξαμε τους πίνακες της αυθημερόν,τους επιβεβαιώσαμε το πλεόνασμα και την κατανομή του στις παροχές κατανάλωσης του προσαρτήματος, οπότε και αναμέναμε να επανεκκινήσει η έκδοση των λογαριασμών της όχι μόνο σε σωστή τρέχουσα βάση, όπως υποτίθεται πως ήταν κατά δήλωση της έτοιμη η ΔΕΗ ήδη από τον Μάρτιο του 2025, αλλά να μας πιστώσει και το βεβαιωμένο σωρευτικό πλεόνασμα της μεταβατικής περιόδου.
Δημοσιογράφος: Και τελικά τι έγινε;
Λουμάκης: Το απόλυτο χάος δυστυχώς!Αναλυτικότερα, με ημερομηνία έκδοσης λογαριασμών στις 5 Νοεμβρίου που μας εστάλησαν -και το υπογραμμίζω αυτό γιατί έχει σημασία όπως θα δείτε παρακάτω, λάβαμε από την ΔΕΗ:
1. Λογαριασμούς κατανάλωσης σε κάποιες από τις παροχές που μετέχουν στον συμψηφισμό χωρίς καμία απολύτως πίστωση του πλεονάσματος που τους αντιστοιχούσε και που είχαμε πριν λίγες μόλις ημέρες επιβεβαιώσει επιτέλους μαζί τους.
2. Λογαριασμούς κατανάλωσης στις υπόλοιπες παροχές του προσαρτήματος χωρίς πίστωση της παραγωγής του Φ/Β πάρκου όπως επιμερίζεται για μέχρι και τον προηγούμενο μήνα από αυτόν για τον οποίο μας τιμολογούν καταναλώσεις. Ενώ δηλαδή οι λογαριασμοί που εκδόθηκαν από την ΔΕΗ στις 5/11/25 αφορούσαν καταναλώσεις των παροχών μας μέχρι 22/10/25, σε ότι αφορά την παραγωγή του Φ/Β πάρκου που όφειλαν να επιμερίσουν, είχαν μείνει στις 31/8/25 επικαλούμενοι δήθεν πως δεν τους στέλνει τα στοιχεία παραγωγής από την τηλεμετρία του Φ/Β πάρκου ο ΔΕΔΔΗΕ.
Η δικαιολογία βεβαίως των στελεχών της ΔΕΗ είναι παιδαριώδης, αν αναλογιστεί κανείς πως στοιχεία παραγωγής από ~22,000 Φ/Β πάρκα ανεξάρτητων παραγωγών που λειτουργούν στο διασυνδεδεμένο δίκτυο, ήδη από το 2015 που λειτούργησε η τηλεμετρία στους μετρητές του ΔΕΔΔΗΕ, αποστέλλονται και εκκαθαρίζονται μηνιαίως ανελλιπώς, καιο ΔΑΠΕΕΠ ως τελικός αποδέκτης, την 18η κάθε μήνα εκδίδει τα εκκαθαριστικά σημειώματα της παραγωγής του αμέσως προηγούμενου μήνα.Πώς γίνεται λοιπόν στοιχεία παραγωγής χιλιάδων φωτοβολταϊκών πάρκων να αποστέλλονται κανονικά στον ΔΑΠΕΕΠ και η ΔΕΗ στα ελάχιστα που αφορούν το VNM να επικαλείται ότι δεν της αποστέλλονται και μάλιστα ύστερα από τόσα χρόνια που μας ταλαιπωρούν;
3. Τέλος οι λογαριασμοί ΔΕΗ για παροχές που μετέχουν σε σχήματα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού πάσχουν σοβαρά σε θέματα διαφάνειας. Θα πρέπει οπωσδήποτε στο ανταγωνιστικό σκέλος της Προμήθειας που χρεώνεται η κατανάλωση, να αναφέρεται και η παραγωγή που συμψηφίζεται κάθε φορά από την κατανάλωση αυτή και το τυχόν πλεόνασμα εις νέο. Με το βεβαρημένο ιστορικό χρόνιας αποτυχίας της ΔΕΗ να τιμολογήσει σωστά μέχρι σήμερα τις παροχές που μετέχουν σε σχήματα VNM, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για αδιαφάνεια. Αρκεί μόνο να σας υπενθυμίσω πως τον περασμένο Μάρτιο που οι υπηρεσίες της επικαλέστηκαν δήθεν ετοιμότητα για τους συμψηφισμούς,πήγαν να παραλείψουν την εκκαθάριση για όλη τη προηγηθείσα περίοδο ήτοι 1/2023 - 3/2025 που λειτουργούσε το Φ/Β πάρκο της Εν.Κοιν., θεωρώντας «μπακαλίστικα» πως η παραγωγή του Φ/Β τάχα ισούταν με τις καταναλώσεις των παροχών του προσαρτήματος για την περίοδο αυτή. Ήταν όμως τότε η δική μας γνώση της παραγωγής και των καταναλώσεων μας που ανάγκασε τις υπηρεσίες της ΔΕΗ να εργαστούν σοβαρά και να βεβαιώσουν πλεόνασμα χιλιάδωνkWh της περιόδου αυτής, που άλλως θα το χάναμε.
Δημοσιογράφος: Βλέπετε κάποια διέξοδο στο πρόβλημα;
Λουμάκης: Για να είμαστε παραγωγικοί, αφού η ΔΕΗ αδυνατεί, αποφασίσαμε από προχθές να τους αποστέλλουμε την 1ηκάθε μήνα αρχείο, κατεβασμένο από τον inverterτου πάρκου, με την παραγωγή του Φ/Β για τον προηγούμενο μήνα, εφαρμόζοντας έτσι την πρακτική που προσφέρεται από χρόνια στους απλούς καταναλωτές να δηλώνουν μόνοι τους τις μετρήσεις τους,ώστε να αποφεύγουν άστοχες χρεώσεις "έναντι" λογαριασμών της ΔΕΗ. Σημειώνουμε πως την πρακτική αυτή στις παραγωγές των χιλιάδων Φ/Β πάρκων των ανεξάρτητων παραγωγών την εφαρμόζουν και την αποδέχονται και οι ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ στις περιπτώσεις που τυχόν κάποια περίοδο δεν έλαβαν τα στοιχεία παραγωγής μόνοι τους από τηντηλεμέτρηση. Έτσι εκλείπει πλέον κάθε δικαιολογία για να μην πράξειη ΔΕΗ όλα όσα οφείλει στις χρεώσεις των λογαριασμών που μηνιαίως εκδίδει.
Καταληκτικά, δεν πρόκειται στο εξής να αποδεχθούμε λογαριασμούς που η πίστωση της παραγωγής μας δεν αφορά στον προηγούμενο τουλάχιστον μήνα από αυτόν για τον οποίο μας χρεώνει καταναλώσεις. Αν η ΔΕΗ αρνηθεί την πρόταση μας, θα έχουμε ένα επιπλέον όπλο στη νομική μας φαρέτρα, αυτό δηλαδή της διακριτής σε βάρος μας μεταχείρισης σε σχέση με όσα εφαρμόζονται στο ζήτημα της καταχώρησης μετρήσεων στα εκατομμύρια των υπόλοιπων καταναλωτών.
Εναλλακτικά, αν είναι τόσο δύσκολο για την ΔΕΗ να λειτουργήσει όπως λ.χ. ο ΔΑΠΕΕΠ στο ζήτημα της λήψης και επεξεργασίας των μετρήσεων από τα ελάχιστα μάλιστα Φ/Β πάρκα που αφορούν σχήματα VNM, ας εκδίδουν λογαριασμούς με ανταγωνιστικό σκέλος μόνο όταν πρόκειται να συμπεριλάβουν και τις αντίστοιχες πιστώσεις της παραγωγής της περιόδου. Εμείς πάντως, θα επαναλάβω, θα τους τις στέλνουμε γιατί δεν υπάρχει καμία εμπιστοσύνη πλέον.
Δημοσιογράφος: Έχετε αναφέρει το πρόβλημα στο Υπουργείο Ενέργειας;
Λουμάκης: Φυσικά και μάλιστα εγγράφως, όπως και στον Πρόεδρο της ΔΕΗ. Άλλωστε η συμπεριφορά της δεσπόζουσας και καθετοποιημένης ΔΕΗ αμαυρώνει την εικόνα της πολιτικής συνολικά της Κυβέρνησης για μείωση των λογαριασμών ρεύματος μέσω των ΑΠΕ. Τέλος προσβάλλει βάναυσα το αίσθημα τάξης και δικαίου στα οικονομικά της χώρας, που με πολύ κόπο ανακτάται σε συνέχεια της εξόδου από τα μνημόνια.
Επιτρέψτε μου μάλιστα να προσθέσω κλείνοντας, πως Εν. Κοιν. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και περίπου ισοσκελισμένες σε ενέργεια όπως η δική μας, αν αφεθούν να «φεσωθούν» από την ΔΕΗ π.χ. 6 μήνες πληρώνοντας μόνο καταναλώσεις χωρίς να αφαιρείται προηγουμένως η παραγωγή από το Φ/Β πάρκο τους, για να κάνουν ύστερα “catchup”, δηλαδή απόσβεση της διαφοράς, ή θα πρέπει επί τούτου να αυξήσουν καταναλώσεις ή αντιστρόφως να κλείσουν το Φ/Β πάρκο για κάποιους μήνες. Και τα δύο προφανώς είναι σενάρια εκτός λογικής, οπότε και συζήτησης.