Η Επιστροφή στη Λογική και ο Χρυσός Κανόνας για την Ενεργειακή Ασφάλεια της Ελλάδας

Η Επιστροφή στη Λογική και ο Χρυσός Κανόνας για την Ενεργειακή Ασφάλεια της Ελλάδας
Του Αδάμ Αδαμόπουλου
Πεμ, 23 Οκτωβρίου 2025 - 07:45

Η δύναμη της ανάγκης είναι ακατανίκητη, γράφει ο Αισχύλος. Μεγαλύτερη εφαρμογή αυτής της αρχαίας ρήσης δεν θα μπορούσε να υπάρξει από την μεταμόρφωση της ενεργειακής πολιτικής της ελληνικής κυβέρνησης στα χρόνια του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η αρχική, σχεδόν αλαζονική εμμονή της πολιτικής ηγεσίας της χώρας, μηδέ εξαιρουμένης της βιομηχανικής και επιχειρηματικής ελίτ, στην επιδίωξη της επίτευξης του net zero, μέσω της υιοθέτησης αποκλειστικά «καθαρών» λύσεων στην ηλεκτροπαραγωγή και τη χρήση της ενέργειας, απηχούσε την ευρωπαϊκής έμπνευσης συνταγή για την Πράσινη Μετάβαση που απέκλειε 

δια ροπάλου τη συμπερίληψη και άλλων καυσίμων στο μείγμα, συλλήβδην - κύρια και πρώτιστα, των ορυκτών.

Το ιδιότυπο αφοριστικό…πογκρόμ που οργανώθηκε τα χρόνια των παχιών ευρωπαϊκών ιδεολογικών αγελάδων σε βάρος οτιδήποτε σχετιζόταν με τη χρηματοδότηση και εκμετάλλευση φυσικού αερίου, πετρελαίου και άνθρακα ενέπνευσε την πρώτη κυβέρνηση Μητσοτάκη να αποκηρύξει κατά τον πιο επίσημο τρόπο –ομιλία πρωθυπουργού από του βήματος του ΟΗΕ - τον λιγνίτη, ήτοι, του μοναδικού σε χρήση εγχώριου καυσίμου πάνω στο οποίο βασίστηκε η μεταπολεμική ανάπτυξη της χώρας.

Ο αφορισμός συμπεριέλαβε τους λεγόμενους υδρογονάνθρακες για τους οποίους επιστήμη και αγορά σκίζουν τα ιμάτιά τους ότι διαθέτει σε σημαντικές ποσότητες ο βυθός των ελληνικών θαλασσών.

Κάπως έτσι, για να μη μακρηγορούμε, μπήκαν στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας» οι άδειες έρευνας και εκμετάλλευσης φυσικού αερίου και πετρελαίου που είχαν παραχωρηθεί σε ξένους ενεργειακούς κολοσσούς και υποχρέωσε τις μεγάλες ελληνικές εταιρείες του κλάδου να αρχίσουν να αναζητούν και αλλού …πορτοκαλιές (μαζικές επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα, παραγωγή «πράσινων» και «βιώσιμων» καυσίμων κ.α.) για να συνεχίσουν να υπάρχουν.

Το όνειρο θερινής νυκτός έγινε εφιάλτης όταν η αλυσίδα κρίσεων που ξεκίνησε με το αιφνίδιο άλμα των τιμών του φυσικού αερίου, το καλοκαίρι του 2021, κορυφώθηκε με την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους.

Η πρωτοφανής για τα ευρωπαϊκά δεδομένα κατάσταση έφερε στην πόρτα μας μια αλυσίδα ακρίβειας, από την ενέργεια μέχρι τα τρόφιμα, που βαστά έως και σήμερα.

Το σοκ είχε καταλυτική επίδραση στη σταδιακή μεταστροφή της πολιτικής από τον Μάρτιο του 2022.

Η κυβέρνηση υιοθέτησε μια πιο διαλλακτική στάση απέναντι στη χρήση των ορυκτών καυσίμων – ο πρωθυπουργός κάλεσε ακόμη και για αναθέρμανση της σχεδόν μηδενικής παραγωγής λιγνίτη – ενώ σήμερα φθάνει να μιλά ακόμη και για ένταξη της Ελλάδας στο κλαμπ των χωρών που διαθέτουν πυρηνική ενέργεια.

Η απροκάλυπτη χρήση στρατιωτικής ισχύος που αγνοεί τις διεθνείς συνθήκες και αντικατέστησε εν μια νυκτί τη διπλωματία, ήταν το κομβικό σημείο αυτής της μεταστροφής.

Σήμερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλά με αυτοπεποίθηση για την επόμενη ημέρα στην ενέργεια. Διακηρύττει ότι μετατρεπόμαστε σε έναν σημαντικό ενεργειακό “παίκτη” στην Ανατολική Μεσόγειο, και κομπορρημονεί ότι αυτό αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σε πρόσφατο άρθρο του στους Financial Times, ο πρωθυπουργός σημειώνει ότι η «Πράσινη Συμφωνία» της Ε.Ε. βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, «με υψηλές τιμές ενέργειας και νέες γεωπολιτικές προκλήσεις να απειλούν τη στρατηγική για την κλιματική ουδετερότητα» και προτείνει πέντε βασικούς κανόνες για την εκπλήρωση αυτής της υπόσχεσης για το μέλλον που επικεντρώνονται στην αποδοτικότητα, την τεχνολογική ουδετερότητα, την ενσωμάτωση των αγορών, τη διακυβέρνηση και την ισορροπία μεταξύ απανθρακοποίησης και άλλων στρατηγικών στόχων.

Στο energia.gr επισημαίνουμε τον πέμπτο κανόνα στον οποίο αναφέρεται ο πρωθυπουργός. Δηλαδή, στο ότι η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να είναι σκοπός από μόνη της. Λέει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ότι για πολλά χρόνια, η Ευρώπη είχε βάλει το θέμα της απανθρακοποίησης πάνω από όλα και ότι μπροστά σε αυτή την ευγενική» φιλοδοξία, τα υπόλοιπα, όπως η απασχόληση, η βιομηχανική παραγωγή, η στρατηγική αυτονομία μπήκαν σε δεύτερη μοίρα.

«Η απανθρακοποίηση είναι ζωτικής σημασίας, αλλά δεν είναι ο μόνος στόχος. Αν πρέπει να αποδεχθούμε κάποιες εκπομπές για λίγο περισσότερο για να σώσουμε τις βιομηχανίες μας ή να διατηρήσουμε την κοινωνική συνοχή, ας το κάνουμε. Πρέπει να έχουμε αυτές τις συζητήσεις με ειλικρίνεια. Δεν μπορούμε να ξεκινήσουμε με την κλιματική ουδετερότητα και να ελπίζουμε ότι όλα τα υπόλοιπα θα μπουν στη θέση τους», λέει χαρακτηριστικά.

Καλωσορίζουμε την στροφή στην «ρεάλ πολιτίκ» που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Επιθυμούμε όμως να επισημάνουμε τη συμβολή του energia.gr, για ιστορικούς λόγους, σε αυτή τη στρατηγική αλλαγή πορείας.

Τα τελευταία χρόνια στα άρθρα και τα σχόλιά μας εστιάσαμε ακριβώς σε αυτές τις παραλείψεις στην πολιτική που μπορεί να έμοιαζε, πρόσκαιρα, γοητευτική στις βασικές επιδιώξεις της, αλλά άφηνε ξωπίσω της, δυσδιάκριτους στην αρχή, σπόρους αυτοκαταστροφής.      

Σήμερα όλα τούτα αποτελούν παρελθόν. Επιτέλους ο πρωθυπουργός μιλά, πλέον, την ίδια γλώσσα με εμάς. Ακούγεται αλαζονικό, αλλά δεν είναι. Είναι η γλώσσα του ενεργειακού ρεαλισμού και της πραγματικότητας της αγοράς. Είναι η γλώσσα που υπαγορεύουν οι πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας. 

Aυτός πρέπει να είναι ο Χρυσός Κανόνας για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας.

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr