Η Ευρώπη σε Σταυροδρόμι: Οριστικό Τέλος στο Ρωσικό Αέριο - Νέα Εποχή Ενεργειακής Αυτονομίας

Η Ευρώπη σε Σταυροδρόμι: Οριστικό Τέλος στο Ρωσικό Αέριο - Νέα Εποχή Ενεργειακής Αυτονομίας
Του Χρήστου Κοντογεώργη
Δευ, 20 Οκτωβρίου 2025 - 07:45

Μία καθοριστική συνεδρίαση  πραγματοποιείται σήμερα  στο Λουξεμβούργο, όπου οι Υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα χαράξουν τη στρατηγική για τη νέα δεκαετία. Υπό την προεδρία του Δανού υπουργού Lars Aagaard και με τη συμμετοχή του Επιτρόπου Ενέργειας και Στέγασης Dan Jørgensen, το Συμβούλιο θα επικεντρωθεί στη διαμόρφωση μιας ενιαίας πολιτικής για την ενεργειακή ανεξαρτησία, την ανταγωνιστικότητα και τη μείωση του κόστους ενέργειας. Η συνεδρίαση διεξάγεται σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς η Ευρώπη προετοιμάζεται για τον πλήρη τερματισμό των ροών φυσικού αερίου από

 

 τη Ρωσία και ταυτόχρονα αναζητά τρόπους να στηρίξει τη βιομηχανία απέναντι στις υψηλές τιμές ρεύματος. Την Ελλάδα θα εκπροσωπήσουν ο υπουργός Ενέργειας κ. Σταύρος Παπασταύρου και ο υφυπουργός κ. Νίκος Τσάφος.

Στην κορυφή της ατζέντας βρίσκεται η έγκριση του νέου κανονισμού REPower EU που, μεταξύ άλλων, προβλέπει πλήρη παύση όλων των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και LNG έως την 1η Ιανουαρίου 2028. Αν και οι ροές από τη Μόσχα έχουν μειωθεί θεαματικά μετά το 2022, η εξάρτηση δεν έχει εκλείψει πλήρως: το 2024, οι εισαγωγές ρωσικού αερίου αυξήθηκαν στο 19% (από 15% το 2023). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει καταθέσει από τον Μάιο έναν αναλυτικό οδικό χάρτη σταδιακής απαγόρευσης, που προβλέπει την πλήρη διακοπή κάθε εισαγωγής ρωσικού αερίου ως το 2028, την  υποβολή εθνικών σχεδίων διαφοροποίησης μέχρι τον Μάρτιο του 2026και έναν  μηχανισμό ελέγχου για να αποφευχθούν παρακάμψεις ή έμμεσες συναλλαγές.

Δεύτερο μεγάλο θέμα της συνόδου θα αποτελέσει η στρατηγική εξηλεκτρισμού της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, που θα παρουσιαστεί επισήμως από την Κομισιόν στις αρχές του 2026. Σήμερα, ο βιομηχανικός τομέας απορροφά περίπου το ένα τέταρτο της ενεργειακής κατανάλωσης της ΕΕ, με κύρια πηγή ακόμη τα ορυκτά καύσιμα.

Οι τεχνολογίες εξηλεκτρισμού –όπως οι αντλίες θερμότητας και οι ηλεκτρικοί λέβητες– μπορούν να καλύψουν έως και το 90% των αναγκών του τομέα έως το 2035, σύμφωνα με μελέτες που θα παρουσιαστούν στη συνεδρίαση. Η μετάβαση, ωστόσο, απαιτεί τεράστιες επενδύσεις σε δίκτυα, αποθήκευση και ευελιξία. Οι υπουργοί θα αναζητήσουν κοινές λύσεις για τη δημιουργία ενός ανταγωνιστικού πλαισίου κινήτρων που θα στηρίξει τη βιομηχανία και θα κρατήσει χαμηλές τις τιμές ενέργειας. Τη συζήτηση θα ανοίξει ο καθηγητής Jan Rosenow από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Κεκλεισμένων των θυρών θα συζητήσουν οι υπουργοί για την ενεργειακή ασφάλεια της Ουκρανίας και της Μολδαβίας ενόψει του χειμώνα. Η Ουκρανία συνεχίζει να αντιμετωπίζει σοβαρές ζημιές στο ενεργειακό της δίκτυο λόγω των ρωσικών επιθέσεων, ενώ η Μολδαβία παλεύει με διακοπές ροών και υψηλό κόστος.

Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει το όραμα της ΕΕ ενόψει της ερχόμενης COP30, τις εξελίξεις στα συμβόλαια προσιτής ενέργειας, καθώς και το νέο “Efficiency Action Forum 2030” για την ενίσχυση της ενεργειακής αποδοτικότητας.

Η συνεδρίαση της Δευτέρας δεν θα είναι απλώς τυπική. Θα αποτελέσει την πολιτική σφραγίδα της ενεργειακής μετάβασης που ξεκίνησε το 2022 — δηλαδή το οριστικό τέλος της ρωσικής εξάρτησης και την αρχή μιας αυτόνομης, καθαρής και ανταγωνιστικής Ευρώπης. Ήδη, μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια, η ΕΕ περιόρισε το μερίδιο της Ρωσίας στις εισαγωγές φυσικού αερίου από πάνω από 40% το 2021 σε 13% το 2025 – μια πτώση χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Το κενό καλύφθηκε κυρίως από LNG, κυρίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και από άλλες χώρες όπως το Κατάρ, η Νορβηγία και η Αλγερία. Οι ροές LNG από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη έφτασαν ήδη τα 72 δισ. κυβικά μέτρα από την αρχή του έτους, εδραιώνοντας την Ουάσιγκτον ως τον βασικό νέο προμηθευτή της ευρωπαϊκής αγοράς.

 

Ακολουθήστε το energia.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του energia.gr