Στη σύσκεψη, σύμφωνα με πηγές της Αντιπροεδρίας της Κυβέρνησης, επισημάνθηκαν από την πλευρά της κυβέρνησης τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας, όπως, μεταξύ άλλων, η μείωση της φορολογίας στα κέρδη των επιχειρήσεων και των ασφαλιστικών εισφορών, οι απλουστεύσεις στην αδειοδότηση, αλλά και οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει για τη συγκράτηση του ενεργειακού κόστους.
Συμφωνήθηκε, τέλος, ότι θα πρέπει να υπάρξουν περαιτέρω ενέργειες στην κατεύθυνση αυτή και αποφασίστηκε να πραγματοποιηθούν νέες συναντήσεις μεταξύ των δύο πλευρών.
Όπως είχε γράψει νωρίτερα σήμερα το Energia.gr, η κυβέρνηση προσανατολίζεται προς τη λύση του «ιταλικού μοντέλου» για το ενεργειακό κόστος στη βιομηχανία, φόρμουλα που επρόκειτο να τεθεί προς έγκριση στη σημερινή Διυπουργική Επιτροπή υπό την προεδρία του αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη.
Το «ιταλικό μοντέλο» αποτελεί ένα είδος «ενεργειακού δανείου», στο πλαίσιο του οποίου οι βιομηχανίες αποκτούν πρόσβαση για μία τριετία σε ενέργεια από ΑΠΕ σε σταθερή τιμή, με αντάλλαγμα την υποχρέωση να κατασκευάσουν ή να χρηματοδοτήσουν νέα έργα ΑΠΕ, επιστρέφοντας στο σύστημα την ενέργεια σε ορίζοντα εικοσαετίας και στην ίδια τιμή την ενέργεια που θα λάβουν. Αυτά τα έργα θα μπορούν υλοποιηθούν είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με τους παραγωγούς ΑΠΕ και στα καθ’ ημάς η ενεργοβόρος βιομηχανία θα λαμβάνει τη σταθερού κόστους ενέργεια από τον ΔΑΠΕΕΠ.
Η συγκεκριμένη φόρμουλα έχει ήδη λάβει την έγκριση του πρωθυπουργού και «πατάει» στο εργαλείο των Συμβολαίων Διαφοράς (Contracts for Difference – CfDs) που έχει προτείνει η Κομισιόν. Συγκεκριμένα, για το ήμισυ της παραγόμενης ισχύος από τα νέα έργα προβλέπεται η εφαρμογή CfD σε σταθερή τιμή, με το υπόλοιπο να μπορεί να ενταχθεί σε μακροχρόνια PPAs, κάτι που αναμένεται να ενισχύσει την ευελιξία και τη χρηματοδοτική σταθερότητα των επιχειρήσεων.
Ας σημειωθεί, μάλιστα, ότι αναμένεται η χώρα μας να ακολουθήσει την τακτική που εφάρμοσε και η ιταλική κυβέρνηση σχετικά με το μέτρο. Δηλαδή, το μοντέλο στήριξης της ιταλικής βιομηχανίας, που φέρει την ονομασία «Energy Release 2.0», τέθηκε σε εφαρμογή τον Ιούλιο του 2024 χωρίς να ζητηθεί η εκ των προτέρων έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Καθώς η κίνηση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις στους κύκλους της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, η Κομισιόν ζήτησε εξηγήσεις από τη Ρώμη. Η κυβέρνηση Μελόνι, με τη σειρά της, μετά την επιστολή διερεύνησης της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (DG Comp), τον Σεπτέμβριο του 2024, παρείχε οικονομικά στοιχεία τα οποία αποδείκνυαν ότι η τριετής σταθερή τιμή αποζημιωνόταν πλήρως με την επιστροφή ενέργειας σε 20ετή ορίζοντα.
Οι διαφορές που εντοπίζει η ΕΒΙΚΕΝ σε σχέση με την αγορά της Ιταλίας
Επίσης, όσον αφορά τη συμβατότητα του ιταλικού μοντέλου με την ελληνική πραγματικότητα, η ΕΒΙΚΕΝ, ο φορέας που εκπροσωπεί την ενεργοβόρο βιομηχανία, στην τοποθέτησή της στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΑΕΥ αναφορικά με την Εισήγηση του ΑΔΜΗΕ για τις δημοπρασίες Ισχύος Εξισορρόπησης, είχε τονίσει ότι πρέπει να μελετηθούν τα μέτρα που ήδη εφαρμόζονται στην γειτονική χώρα, η οποία έχει το ίδιο μοντέλο αγοράς εξισορρόπησης της κεντρικής κατανομής (central dispatch).
Ωστόσο, η ΕΒΙΚΕΝ υπογράμμιζε, στην ίδια τοποθέτηση, πως η ιταλική Αγορά Εξισορρόπησης (MSD) διαφέρει ουσιωδώς από τις αγορές Επόμενης Ημέρας, καθώς στοχεύει στη διασφάλιση της στιγμιαίας ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, στη σταθερότητα της συχνότητας και στη διαχείριση ενδοζωνικών συμφορήσεων.
Η συμμετοχή των μονάδων γίνεται μέσω προσφορών σε μηχανισμό pay -as-bid, ενώ στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης TIDE η αγορά μετασχηματίζεται σε ενιαία Αγορά Εξισορρόπησης και Ανακατανομής, με ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών πλατφορμών εξισορρόπησης (π.χ. PICASSO και MARI), κατάργηση ορίων εγκατεστημένης ισχύος, δυνατότητα συμμετοχής ΑΠΕ μέσω συγκεντρωτικών μονάδων και εφαρμογή δεκαπεντάλεπτης χρονικής ανάλυσης (ISP) για τον υπολογισμό των αποκλίσεων.
Επίσης, εντόπιζε ως σημαντικότερη διαφορά με τα επικρατούντα στην αγορά της Ιταλίας το ότι σε αυτήν η προαγορά ενέργειας/ισχύος εξισορρόπησης πραγματοποιείται σε έξι περιόδους μέσα και πριν την DAM (αγορά επόμενης ημέρας), ενώ η προς διαβούλευση πρόταση προέβλεπε προαγορά ισχύος εφεδρείας πριν την DAM με ένα διαγωνισμό, κάτι που, σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ, μπορεί να αποδειχθεί πολύ ακριβή επιλογή.
Τέλος, η ΕΒΙΚΕΝ σημείωνε, επικαλούμενη μελέτη της Grant Thorton, που εκπονήθηκε για λογαριασμό της, και η οποία εξετάζει το πλαίσιο λειτουργίας της ιταλικής Αγοράς Εξισορρόπησης, καταδεικνύεται ότι οι ελληνικές χρεώσεις είναι συστηματικά υψηλότερες και πιο ευμετάβλητες. Ειδικότερα, η μέση χρέωση ως ποσοστό της Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ) διαμορφώθηκε στην Ελλάδα στο περίπου 12% την περίοδο 2024-2025 (έως Απρίλιο), έναντι περίπου 3% στην Ιταλία. Οι αντίστοιχες χρεώσεις ανήλθαν κατά μέσο όρο σε 12.2 €/MWh στην Ελλάδα και 3 €/MWh στην Ιταλία κατά την ίδια περίοδο. Το χάσμα αυτό διευρύνεται αισθητά από το β’ εξάμηνο του 2024 και έπειτα, αντανακλώντας διαρθρωτικές διαφορές στη λειτουργία των αγορών εξ ισορρόπησης, όπως επίσης και στη μεθοδολογία κατανομής κόστους και εσόδων από τις συγκεκριμένες αγορές, σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ.