Η προσπάθεια της Ευρώπης για απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, με παράλληλη επιτάχυνση της απανθρακοποίησης του ενεργειακού μείγματος και στήριξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), την έριξε  στην «αγκαλιά» της Κίνας. Οι κινεζικές εξαγωγές ηλιακής ενέργειας αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% του παγκόσμιου μεριδίου αγοράς ηλιακής ενέργειας. Μάλιστα, πάνω από τα μισά κινεζικά ηλιακά πάνελ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 κατευθύνθηκαν προς την Ευρώπη (52,5%). Η Γηραιά Ήπειρος σημείωσε τη μεγαλύτερη απόλυτη ανάπτυξη παγκοσμίως, με τις εξαγωγές από την Κίνα να αυξάνονται κατά 47% σε ετήσια βάση (+21 GW), φτάνοντας συνολικά τα 65 GW το πρώτο εξάμηνο του 2023,

 σε σύγκριση με 44 GW την ίδια περίοδο πέρυσι. Μόλις εγκατασταθεί, αυτή η νέα δυναμικότητα φωτοβολταϊκών,  θα μπορούσε να παρέχει περίπου το 2% της ετήσιας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη – παρόμοια με τη ζήτηση ολόκληρου του Βελγίου.

Ωστόσο, οι παρενέργειες έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται και προς τη θετική κατεύθυνση, αλλά και προς την αντίθετη. Έτσι ενώ οι εισαγωγές έχουν πιέσει προς τα κάτω τις τιμές των πάνελ, παράλληλα έχουν οδηγήσει σε ασφυξία τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές βιομηχανίες οι οποίες είτε κλείνουν, είτε «παγώνουν» την παραγωγή τους (όπως η Norwegian Crystals ή η  Norsun), με την Solar Power Europe να έχει επανειλημμένως αποστείλει σχετικές προειδοποιητικές επιστολές στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τις οποίες συνυπογράφουν δεκάδες ευρωπαϊκές εταιρείες    ηλιακής ενέργειας.

Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί της κατάστασης, Σύμφωνα με νέα ανάλυση της ενεργειακής δεξαμενής σκέψης Ember, οι παγκόσμιες εξαγωγές ηλιακών πάνελ από την Κίνα αυξήθηκαν κατά 34% το πρώτο εξάμηνο του 2023, ήτοι τους πρώτους έξι μήνες του έτους εξήχθησαν 114 γιγαβάτ (GW) κινεζικών πάνελ ενώ την ίδια περίοδο του 2022 περί τα 85 GW.   «Ο κόσμος αγωνίζεται να εκμεταλλευτεί αυτή τη φθηνή, καθαρή και άφθονη πηγή ενέργειας για να τροφοδοτήσει τη μελλοντική οικονομία. Είναι σαφές ότι η παγκόσμια παραγωγική ικανότητα δεν είναι επί του παρόντος ο περιοριστικός παράγοντας για την επίτευξη της απαιτούμενης πενταπλάσιας αύξησης της ηλιακής ενέργειας έως το 2030». δήλωσε ο επικεφαλής δεδομένων της Ember κ. Sam Hawkins.

Μετά την Ευρώπη, η Βραζιλία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας κινεζικών πάνελ, εισάγοντας 9,5 GW το πρώτο εξάμηνο του 2023. Ωστόσο, η ταχύτερη ανάπτυξη σημειώνεται σε  Αφρική και  Μέση Ανατολή. Η Νότια Αφρική σημείωσε τη μεγαλύτερη αλλαγή από οποιαδήποτε άλλη χώρα εκτός Ευρώπης, εισάγοντας 3,4 GW ηλιακών συλλεκτών από την Κίνα το πρώτο εξάμηνο του 2023, αύξηση 438% (+2,7 GW) σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Στη Μέση Ανατολή η  ανάπτυξη ήταν αυξημένη κατά 64% (+2,4 GW) το πρώτο εξάμηνο του 2023 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Ωστόσο, οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξής της περιοχής είχαν πολύ χαμηλό σημείο εκκίνησης. Η Σαουδική Αραβία αύξησε τις εισαγωγές ηλιακής ενέργειας από την Κίνα έξι φορές σε ετήσια βάση για να φθάσει τα 2,8 GW το πρώτο εξάμηνο του 2023, ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αύξησαν τις εισαγωγές κατά 33% σε 1,4 GW.

Η μοναδική περιοχή όπου καταγράφηκαν λιγότερες εισαγωγές από την Κίνα, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, ήταν η Ασία, καθώς η Ινδία επικεντρώθηκε στην αύξηση της εγχώριας παραγωγικής ικανότητας. Επίσης, οι ΗΠΑ έχουν ήδη μειώσει τις κινεζικές εισαγωγές σχεδόν στο μηδέν – προμηθεύονται πλέον από άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας – ενώ ο νόμος για τον περιορισμό του πληθωρισμού της κυβέρνησης Μπάιντεν ώθησε τις εγχώριες επενδύσεις στην κατασκευή ηλιακών πάνελ.

 Με την παγκόσμια παραγωγική ικανότητα να αναμένεται να διπλασιαστεί και πάλι  έως το τέλος του 2024,  σε σύγκριση με το τέλος του 2022, αλλά και την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής σε πολλές άλλες χώρες, το ζητούμενο πλέον για την ανάπτυξη της συνεισφοράς ηλιακής ενέργειας είναι η αύξηση της  εγκατεστημένης δυναμικότητας φωτοβολταϊκών. Σύμφωνα με την Ember, υπάρχει τεράστια συσσώρευση αποθεμάτων ηλιακών πάνελ, ισχύος 40 GW,  στις ευρωπαϊκές αποθήκες, ελέω γραφειοκρατίας, έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών καθώς και εξαιτίας της μακράς αναμονής για  σύνδεση με το δίκτυο. «Έχουμε αρκετά ηλιακά πάνελ, απλά πρέπει να ασχοληθούμε με την εγκατάστασή τους», δήλωσε ο Sam Hawkins, επισημαίνοντας ότι «οι πολιτικές θα πρέπει να επικεντρωθούν στη διασφάλιση της γρήγορης εγκατάστασης και ενσωμάτωσης τους στο δίκτυο».

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσπάθησε προ ημερών  να μετριάσει τη  συμφόρηση στις επενδύσεις  Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) εγκρίνοντας την πρόταση επίσπευσης των αδειοδοτικών διαδικασιών σε  12 μήνες  για εγκαταστάσεις σε  περιοχές προτεραιότητας για ΑΠΕ και σε  24 μήνες  για έργα στις υπόλοιπες περιοχές. Είναι αξιοσημείωτο ότι, πέρα από την Ελλάδα, καθυστερήσεις στην ωρίμανση των έργων καταγράφονται και σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, ορισμένα νέα   έργα ΑΠΕ περιμένουν 10 με 15 χρόνια καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα σύνδεσή τους στο δίκτυο.