Σύμφωνα με στοιχεία που περιέχονται στην τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Ρυθμιστή Ενέργειας (ACER) , η χώρα μας κατατάσσεται πρώτη στην Ευρώπη στις επιδοτήσεις για το 2022 και το 2023, με τα μέτρα παρέμβασης στην αγορά να φθάνουν στο 8,5% του ΑΕΠ. Ακόμη κατά το α΄ εξάμηνο του περασμένου έτους, η Ελλάδα κατατάχθηκε τρίτη πανευρωπαϊκά στο οικιακό κόστος ρεύματος ως μέρος του διαθέσιμου εισοδήματος, και χωρίς τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις που δόθηκαν το α’ εξάμηνο του 2023, στην τέταρτη θέση. Όταν καταργηθούν οι οριζόντιες επιδοτήσεις από τις αρχές του επομένου έτους, οι τιμές για την πλειονότητα της κατανάλωσης θα αυξηθούν εκ νέου, προοπτική που έχει συνεγείρει την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ που σχεδιάζει ήδη το πώς θα καταφέρει να συγκρατήσει το κόστος της ενέργειας στην χονδρεμπορική αγορά.
Κι ενώ η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς, της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα Παρασκευή, 15 Σεπτεμβρίου έχει διαμορφωθεί στα 115,30 ευρώ/MWh, χαμηλότερα κατά 1% από το κλείσιμο της Πέμπτης, με τη συνολική ζήτηση να φθάνει στις 302,72 GWh, την εβδομάδα που έληξε στις 10 Σεπτεμβρίου, οι τιμές στις ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν, χάρη στην αυξημένη παραγωγή αιολικής ενέργειας, σε συνδυασμό με τη χαμηλότερη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και την πτώση των μέσων θερμοκρασιών.
Ειδικότερα στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, η χονδρεμπορική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας υποχώρησε σε όλες τις αγορές, με τη μέση ποσοστιαία μείωση να φθάνει στο -14%. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα κατέγραψε τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία μείωση της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας κατά -22,45%, ακολουθούμενη από την Βουλγαρία, -20,69%, ενώ Κροατία, Τουρκία και Ιταλία σημείωσαν μέτριες απώλειες στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας κατά -9,21%, -8,17% και -5,41% αντίστοιχα.
Ακόμη, σύμφωνα με την εβδομαδιαία ανάλυση των αγορών της ΝΑ Ευρώπης από το ΙΕΝΕ, οι εβδομαδιαίες μέσες τιμές spot ηλεκτρικής ενέργειας στην Κεντρική Ευρώπη ακολούθησαν πτωτική τάση κατά το ίδιο επταήμερο. Σε αυτό συνέβαλαμ η μείωση της μέσης τιμής του φυσικού αερίου και η αύξηση της αιολικής παραγωγής στις περισσότερες αγορές. Όλες οι αγορές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας στην Κεντρική Ευρώπη εμφάνισαν σημαντικές απώλειες τιμών, κάτω από 100 ευρώ/MWh, με εξαίρεση την Γερμανία.
Η Γαλλία ήταν η χώρα με τη χαμηλότερη τιμή ηλεκτρικής ενέργειας -93,78 ευρώ/MWh- με πτώση -4,47% σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα και ακολούθησε η Ελβετία με 98,15 ευρώ/MWh, καθώς η παραγωγή αιολικής ενέργειας αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του υπό ανάλυση επταήμερου. Επίσης, την Δευτέρα, 4 Σεπτεμβρίου, η διαθεσιμότητα της γαλλικής πυρηνικής ενέργειας αυξήθηκε κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες και ανήλθε στο 71% της διαθέσιμης ισχύος.
Εν τω μεταξύ, στο νότιο τμήμα της Ευρώπης, όλες οι χώρες παρουσίασαν απώλειες τιμών ηλεκτρισμού κάτω από 100 ευρώ/MWh, με εξαίρεση την Ιταλία. Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας κυμάνθηκαν μεταξύ 68 - 107 ευρώ/MWh, με τη μεγαλύτερη πτώση να σημειώνεται στην Τουρκία -68,49 ευρώ/MWh- για να ακολουθήσουν η Ελλάδα και η Βουλγαρία, με τιμές 95,72 ευρώ/MWh και 95,96 ευρώ/MWh αντίστοιχα. Η Ιταλία παρέμεινε η πιο ακριβή χώρα στην ΝΑ Ευρώπη με τιμή 106,68 ευρώ/MWh, ακόμη και αν σημείωσε ποσοστιαία πτώση -5,41%, για να ακολουθήσει η Ουγγαρία, με πτώση τιμών -14,12%, σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο επταήμερο μετρήσεων.
Ακόμη κατά την εβδομάδα που ξεκίνησε στις 4 Σεπτεμβρίου, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Τουρκία κινήθηκαν πτωτικά, κατά -8,17%, στα 68,49 ευρώ/MWh, γεγονός που αποδίδεται στην ελαφρώς υψηλότερη παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας την αναλυόμενη εβδομάδα σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο επταήμερο.
Παράλληλα, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας υποχώρησε στις αγορές της ΝΑ Ευρώπης κατά -2,36%, που αντιστοιχεί σε 16208,72 GW, εξαιτίας των γενικώς ήπιων καιρικών συνθηκών για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Συγκεκριμένα, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε παντού, εκτός από την Ιταλία, με την ελληνική αγορά να έχει καταγράψει τη μεγαλύτερη πτώση, κατά -17,47%, για να ακολουθήσει η Βουλγαρία και η Ρουμανία με απώλειες στη ζήτηση κατά -6,31% και -5,99% αντίστοιχα. Στις υπόλοιπες αγορές παρατηρήθηκαν μέτριες μειώσεις της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας που κυμάνθηκαν από -2,0%, στην Κροατία, μέχρι - 5,0% στην Ουγγαρία.
Στην ανάλυση του ΙΕΝΕ αναφέρεται ότι η παραγωγή από ΑΠΕ στην ΝΑ Ευρώπη κατά την προηγούμενη εβδομάδα αυξήθηκε σημαντικά, κατά 43,8% και έφθασε στις 3052,00 GWh, χάρη στην πολύ υψηλότερη παραγωγή αιολικής ενέργειας, σε αντίθεση με την ηλιακή. Η αιολική παραγωγή αυξήθηκε σε ολόκληρη την περιοχή κατά 89,3% και ανήλθε σε 2135,21 GWh, με αξαίρεση την Ουγγαρία και την Σερβία και τις Βουλγαρία, Ρουμανία και Ελλάδα να καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις από πλευράς αύξησης της παραγωγής. Πιο συγκεκριμένα, η αιολική παραγωγή στις προαναφερθείσες χώρες αυξήθηκε κατά το εντυπωσιακό 412,2%, 149,5% και 123,8% αντίστοιχα, ενώ και στην Τουρκία η αύξηση ήταν 80,7%.
Η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας κατά την προηγούμενη εβδομάδα μειώθηκε στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης κατά -10,02% και έφτασε στις 2038,86 GWh, εξαιτίας του ότι επικράτησαν ξηρές και θερμές συνθήκες στην περιοχή, με αποτέλεσμα τη χαμηλή ροή των ποταμών και τη μείωση της αποθήκευσης νερού στους ταμιευτήρες. Πιο συγκεκριμένα, η Κροατία, η Τουρκία και η Ελλάδα παρουσίασαν μείωση της υδροηλεκτρικής απόδοσης κατά -33,56%, -13,26% και -14,09% αντίστοιχα. Επιπλέον, η απόδοση της υδροηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε στη Βουλγαρία και την Ιταλία κατά -12,0% και -10,49% αντίστοιχα. Αντιθέτως, Σερβία και Ρουμανία αύξησαν, χάρη στις ευνοϊκές καιρικές συνθήκες την παραγωγή τους κατά 12,44% και 3,01% αντίστοιχα.
Αξιοσημείωτο είναι ακόμη το γεγονός ότι η παραγωγή θερμικής ενέργειας μειώθηκε κατά -8,78% στο ίδιο χρονικό διάστημα λόγω της χαμηλότερης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας και την υψηλότερη παραγωγή ΑΠΕ. Έτσι, η παραγωγή θερμικής ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης ανήλθε στις 7099,81 GWh, με αύξηση κατά 1,50% στην παραγωγή με καύση άνθρακα, και μείωση κατά -17,22% στην παραγωγή με καύση φυσικού αερίου.
Πιο συγκεκριμένα, η παραγωγή ηλεκτρισμού με λιγνίτη και φυσικό αέριο στην Ιταλία αυξήθηκε κατά 35,56% και -35,71% αντίστοιχα, ενώ στην Τουρκία η αύξηση της παραγωγής με καύση άνθρακα περιορίστηκε στο 2,69%, και η παραγωγή από φυσικό αέριο μειώθηκε κατά -29,47%. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα δεν έγινε χρήση λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατά την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ η παραγωγή από φυσικό αέριο μειώθηκε στις 344,72 GWh.
Εξ’ άλλου οι καθαρές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας ήταν χαμηλότερες κατά -32,30% σε ολόκληρη την ΝΑ Ευρώπη, που αντιστοιχεί σε 780,35 GWh. Πιο συγκεκριμένα, οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από την περιοχή αυξήθηκαν κατά 104,8%, φθάνοντας τις 272,73 GWh, ενώ οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν κατά -18,0%, στις 1053,08 GWh.
Για πρώτη φορά από τη αρχή του έτους, η Ελλάδα ήταν καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας, με 49,20 GWh, ενώ η Βουλγαρία παρέμεινε στην κορυφή του σχετικού καταλόγου, με αυξημένες εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας κατά 148,62 GWh, και ποσοστιαία άνοδο 54,66%.