μία αμφίσημος δήλωση του προέδρου της και η χρεωκοπία μιάς Αμερικανικής Τραπέζης, της Σίλικον Βάλεϊ Μπανκ (ΣΒΜπ.), το προηγηθέν της κρίσεως 7ήμερον.
Ευρισκόμενος στο Λος Άντζελες την περασμένη εβδομάδα, παρακολούθησα εκ του σύνεγγυς τον νέον Τραπεζικόν… «σεισμόν» . Η 17η εις μέγεθος Αμερικανική Τράπεζα, η ΣΒΜπ., ηναγκάθη να διακόψει την λειτουργία της από την έφοδο των καταθετών (Bank run).Οι οποίοι ανησύχησαν, ενδοσυνεννούμενοι μέσω του διαδικτύου, μη χάσουν τ’ αποταμιεύματα τους κι έσπευσαν να τα σηκώσουν.
Η Τράπεζα ΣΒΜπ., υπέφερε απ’ το κλασσικό σφάλμα των ασκέπτων Τραπεζιτών: εδανείζετο με μηδενικά σχεδόν επιτόκια από τους καταθέτες της και επένδυε σε μακροπρόθεσμα υψηλότοκα ομόλογα, εμφανίζοντας κέρδη «υπεραξίας».
Όταν όμως η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα ανέβασε αιφνιδίως το επιτόκιο από το 0,01% στο 4%, οι αποδόσεις των παλαιοτέρων επενδύσεων έπεσαν εξ αιτίας της υποτιμήσεως των ομολόγων κι η ΣΒΜπ., ευρέθη ακάλυπτη έναντι τρεχουσών υποχρεώσεων της («Mark to market»). Το πληροφορήθησαν οι καταθέτες κι άρχισαν να ζητούν πίσω τα χρήματα των. Μιλάμε για εκατομμύρια δολαρίων των υπαλλήλων της Απλ, Μάϊκροσοφτ, Γκουγκλ κλπ. στη Σίλικον Βάλεϊ. Πολύς πλούτος.
Οι «κοντρόλερς» των Τραπεζών πιάστηκαν στον ύπνο και μέχρις ότου να αφυπνισθεί κι ο πρόεδρος Τζο Μπάϊντεν, να διαβεβαιώσει ότι όλοι οι καταθέτες της ΣΒμπ., θα αποζημιωθούν στο ακέραιον , ανεξαρτήτως ύψους της καταθέσεως τους , η κρίση εμπιστοσύνης μετεδόθη και σε άλλες δύο Αμερικανικές Τράπεζες , την «Ρηπάμπλικ» και «Σίγκνιατουρ Μπάνκ» της Νέας Υόρκης.
Από εκεί, ο … «ιός της αμφιβολίας» μετεφέρθη στην Ευρώπη και ο πιο ασθενής κρίκος των Ελβετικών Τραπεζών, η ΚΣ κατέρρευσε, χωρίς οι Ελβετικές αρχές να προλάβουν να την διασώσουν, παρά μόλις εχθές Κυριακή (19.3.23) έπειτα από ένα επταήμερο.
Βασικοί μέτοχοι της ΚΣ (Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ) αρνήθησαν να μετάσχουν στην διασωστική αύξηση κεφαλαίου της Ελβετικής Τραπέζης , η οποία έπειτα από 167 έτη από της ιδρύσεως της αντιμετώπιζε την ιδία μοίρα με την «Λήμαν Μπράδερς» που …«βάρεσε κανόνι» το 2008 αν και ήταν η αρχαιότερη Αμερικανική Τράπεζα.
Η κεντρική Ελβετική Τράπεζα άνοιξε «πιστωτική γραμμή» 50 δισ. φράγκων αλλά μπροστά στις υποχρεώσεις της ΚΣ, δεν κατόρθωσε να ανακόψει τις αναλήψεις καταθέσεων. Διάφορα «κοράκια» προσεφέρθησαν να την βοηθήσουν (ΜπλακΡοκ και Ντόυτσε Μπάνκ) αλλά η Ελβετική υπερηφάνεια δεν ενέδωσε στην ταπείνωση. Προτίμησε η ΚΣ να μείνει στα Ελβετικά χέρια παρά να εξαγορασθεί από ξένους που βεβαίως θα απέλυαν χιλιάδες Ελβετούς , εργαζομένους στην Τράπεζα.
Οι άλλοι κεντρικοί Τραπεζίτες της Ευρώπης, Αγγλίας, Ισπανίας και των ΗΠΑ, φοβούμενοι περαιτέρω διάδοση της κρίσεως, εποίησαν την ανάγκην φιλοτιμίαν και διέθεσαν ρευστότητα δισ., δολαρίων μέσω ανταλλαγής (SWAP) επιτοκίων. Η Τραπεζική «σεισμική δόνηση» δεν έχει ακόμη καταλαγιάσει κι είναι πρόωρος κάθε εφησυχασμός.
Η συζήτηση τώρα μετατίθεται: Θα συνεχίσουν οι κεντρικοί …Καππαδόκηδες την αύξηση των επιτοκίων που μεταβάλλουν την γεωμετρία του δανεισμού ή θα σταματήσουν; Και στο βάθος ο … «Τραπεζικός κήπος» με την χορηγηθείσα τεράστια ρευστότητα επί Πανδημίας του Κινεζοϊού. Μόνον ο Ιερώνυμος Πάουελ, πρόεδρος του Αμερικανικού ΦΕΝΤ , πρέπει να μαζέψει από την αγορά κάπου 2 τρισ. δολαρίων που έχει χορηγήσει στις Τράπεζες κι άλλα τόσα ο «μάγος» Μάριο Ντράγκι κι η μαντάμ Λαγκάρντ της Ευρωπαϊκής κεντρικής Τραπέζης.
«Ορών ούν πολλήν μεν ολιγωρίαν ούσαν / ημίν προς του θεούς- λέγει με ύφος σοβαρόν/Ολιγωρίαν.Μα τι περίμενε λοιπόν;» θα μπορούσε να πει ο Αλεξανδρινός ποιητής(*) αν ζούσε σήμερον.
(*) «Ο Ιουλιανός ορών ολιγωρίαν» Κ. Π. Καβάφης (1863-1933)