“Η Τουρκία ενδέχεται να υπογράψει μια νέα συμφωνία για υγροποιημένο φυσικό αέριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες και βρίσκεται επίσης σε συνομιλίες με την Ουάσιγκτον για πιθανά κοινά έργα εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου”, δήλωσε στις 29 Ιουλίου ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ (φωτό). Μιλώντας μετά από συνάντηση με τον Πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, ο υπουργός δήλωσε ότι η ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των δύο συμμάχων ήταν βασικό θέμα στην ημερήσια διάταξη. «Συζητήσαμε την πιθανότητα κοινών δραστηριοτήτων εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και τη συνεργασία σε μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες [SMR]», δήλωσε ο Μπαϊρακτάρ. «Οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις LNG είναι ιδιαίτερα σημαντικές, καθώς οι συζητήσεις βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Αυτά είναι θέματα που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν γρήγορα. Θα μπορούσε να υπάρξει μια νέα συμφωνία LNG», πρόσθεσε, χωρίς να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες.
Λίγες ώρες μετά τις δηλώσεις του Μπαϊρακτάρ, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία Τομ Μπάρακ εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι η Ουάσιγκτον θα βρει μια «μέση λύση» στη μακροχρόνια διαμάχη μεταξύ των δύο συμμάχων του ΝΑΤΟ για το μαχητικό αεροσκάφος F-35 και το πυραυλικό σύστημα S-400, καθώς η Άγκυρα δεν είναι μόνο αμυντικός εταίρος στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, αλλά και περιφερειακός εταίρος των ΗΠΑ στην περιοχή. Μιλώντας σε ζωντανή τηλεοπτική συνέντευξη στο τουρκικό μέσο ενημέρωσης Haberturk την περασμένη Τετάρτη, ο Μπάρακ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η διαφωνία μεταξύ των δύο πλευρών που χρονολογείται από το 2017 μπορεί να επιλυθεί καθώς οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας ενισχύονται σε πολλούς τομείς. «Απολύτως. Θα βρούμε μια λύση», δήλωσε ο Μπάρακ όταν ρωτήθηκε για έναν πιθανό συμβιβασμό στα ζητήματα των F-35 και S-400. «Αλλά η Τουρκία δεν πρέπει να είναι μόνο αμυντικός εταίρος στο ΝΑΤΟ. Πρέπει να είναι και ο περιφερειακός μας εταίρος. Μαζί με αυτά που κάνουν στην άμυνα και αυτά που κάνουν στην παραγωγή, μαζί με την Αμερική, πρέπει να είμαστε το κέντρο αυτού του μηχανισμού ασφαλείας όχι μόνο για την περιοχή που εκτείνεται προς τα δυτικά αλλά και για ολόκληρη την περιοχή που εκτείνεται προς τα ανατολικά», πρόσθεσε ο ίδιος. «Τα ζητήματα των F-35, F-16 και S-400 —τα οποία ήταν πολιτικές τριβές— έχουν όλα λύσεις. Ειδικά ενώ παράλληλα δημιουργείται ένας εμπορικός όγκος 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων και το ΝΑΤΟ αναμένει ολοένα και περισσότερη βοήθεια, συμβουλές και υποστήριξη από την Τουρκία», σημείωσε, εκφράζοντας την ελπίδα για μια άμεση επίλυση, τονίζοντας : «Ελπίζω να δούμε μια λύση βραχυπρόθεσμα. Νομίζω ότι πλησιάζουμε». Οι αναφορές αυτές του πρέσβεως των ΗΠΑ στην Τουρκία δείχνουν με σαφήνεια τον αναβαθμισμένο ρόλο που καλείται να παίξει η Τουρκία στην περιοχή με την “ευλογία” των ΗΠΑ. Με την προϋπόθεση να καμφθεί το εμπόδιο του Ισραήλ, που αντιτίθεται σθεναρά στην πώληση των F-35 στην Τουρκία.
Αναβάθμιση τελωνειακής ενώσεως με την ΕΕ
Την ίδια ώρα, η Άγκυρα συνεχίζει τα βήματα επαναπροσεγγίσεως με την ΕΕ με σκοπό την αναβάθμιση της τελωνειακής ενώσεως ΕΕ-Τουρκίας. Ο Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν επιβεβαίωσε την ακλόνητη δέσμευση της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την διάρκεια συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη με την Ευρωπαία Επίτροπο Διευρύνσεως Μάρτα Κος, τονίζοντας την επείγουσα ανάγκη για μια αξιόπιστη και βασισμένη σε αρχές πολιτική διευρύνσεως που θα βασίζεται αποκλειστικά σε αξιοκρατικά και αντικειμενικά κριτήρια, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τις ενστάσεις που έχουν εκφράσει κατά καιρούς Αθήνα και Λευκωσία και αγνοώντας επιδεικτικά το γεγονός ότι η Τουρκία αρνείται να αναγνωρίσει ένα κράτος μέλος της ΕΕ, όπως είναι Κυπριακή Δημοκρατία και διεκδικεί με κάθε τρόπο την διχοτόμηση της Κύπρου.
Σε κοινή δήλωση μετά την συνάντηση τους στις 25ης Ιουλίου, Φιντάν και Κος υπογράμμισαν την σημασία του καθεστώτος υποψήφιας χώρας για ένταξη στην ΕΕ και τον εποικοδομητικό ρόλο της Τουρκίας στην προώθηση της σταθερότητας και της ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή. ΟΦιντάν τόνισε «την επείγουσα ανάγκη για μια αξιόπιστη και βασισμένη σε αρχές πολιτική διεύρυνσης» και επεσήμανε ότι «όλες οι υποψήφιες χώρες πρέπει να αντιμετωπίζονται δίκαια και ότι η διαδικασία θα πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά σε αξιοκρατικά και αντικειμενικά κριτήρια». Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να προωθήσουν μια κοινή ατζέντα σε βασικούς τομείς συνδεσιμότητας — συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου, της ενέργειας, των μεταφορών και της ψηφιοποίησης — με ιδιαίτερη έμφαση στην στρατηγική της ΕΕ για την Μαύρη Θάλασσα και σε έργα που συνδέουν την Ευρώπη με την Κεντρική Ασία, όπως επισημαίνεται. Τα μέρη χαιρέτισαν την έγκριση της απόφασης της Επιτροπής που διευκολύνει την έκδοση θεωρήσεων πολλαπλών εισόδων σε Τούρκους πολίτες, με στόχο την αύξηση της κινητικότητας, ενώ υπογράμμισαν τη σημασία του Διαλόγου για την Απελευθέρωση των Θεωρήσεων. Σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση, οι δύο αξιωματούχοι επανέλαβαν επίσης την κοινή τους δέσμευση να εργαστούν για την καλύτερη εφαρμογή της τελωνειακής ένωσης και την προετοιμασία του δρόμου για την αναβάθμισή της, ενώ ο Φιντάν ενημέρωσε την Κος για τις συνομιλίες για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, τις οποίες η Κος καλωσόρισε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αναβάθμισις της τελωνειακής ενώσεως ΕΕ-Τουρκίας αποτελεί διακαή πόθο της Άγκυρας. Στο έγγραφο που είχε συντάξει ο πρώην επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ θέτει ως προϋπόθεση για επανέναρξη της διαδικασίας των συνομιλιών την διαμόρφωση ενός “ευνοϊκού” περιβάλλοντος για το Κυπριακό. Το ευρωπαϊκό έγγραφο αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «σε ένα ευρύτερο ευνοϊκό περιβάλλον για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων διευθέτησης του Κυπριακού, το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει τις διαπραγματευτικές οδηγίες και να εξουσιοδοτήσει την Κομισιόν να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης» της Τουρκίας. Με απλά λόγια, το κοινοτικό έγγραφο που ομόφωνα υποδέχθηκαν τα 27 κράτη-μέλη, καθιστά σαφές ότι αρκεί απλώς ένα «ευνοϊκό περιβάλλον» για επανέναρξη διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό, ώστε να δημιουργηθεί υποχρέωση των κρατών-μελών να εγκρίνουν τις διαπραγματευτικές οδηγίες και να δρομολογηθεί η αναβάθμισις της Τελωνειακής Ένωσης. Και είναι σαφές ότι αυτό “το ευνοϊκό περιβάλλον” επιδιώκει η Άγκυρα με την συνέχιση των ομολογουμένως άνευ ουσίας συνομιλιών για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, ενώ ταυτοχρόνως προωθεί την λύση των δύο κρατών στην Κύπρο!
*Από την ΕΣΤΙΑ