Το περασμένο καλοκαίρι, γράψαμε ότι η οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ είχε ήδη αρχίσει να επιβραδύνεται και ότι η οικονομία θα συνέχιζε να επιβραδύνεται τους επόμενους μήνες. Αυτό αποδεικνύεται ότι ισχύει ήδη, με την ετήσια αύξηση του ΑΕΠ να μειώνεται από 12,2% το δεύτερο τρίμηνο του 2021 σε 3,5% το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Το αμερικανικό Υπουργείο Εμπορίου αναφέρει συνήθως την αύξηση του ΑΕΠ ως το ετήσιο ποσοστό αλλαγής από το ένα τρίμηνο στο άλλο, αλλά αυτοί οι αριθμοί έχουν αξία πολύ μεγαλύτερη όταν συγκρίνονται με δεδομένα του προηγούμενου έτους. Ωστόσο, και τα δύο στοιχεία δείχνουν την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης μεταξύ 2021 και 2022.
Και υπάρχει επίσης ένα τοξικό μείγμα εξωτερικών οικονομικών αντίξοων συνθηκών, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στην Ουκρανία και των lockdown εξαιτίας της Covid στην Κίνα, με αποτέλεσμα τις αναταράξεις της προσφοράς που ενισχύουν τον πληθωρισμό και επιβραδύνουν την ανάπτυξη.
Ένα βασικό μέρος του προβλήματος του πληθωρισμού συνδέεται με τα τεράστια δημοσιονομικά κίνητρα ύψους 3,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που εισήχθησαν στην οικονομία το 2020 και το 2021, μαζί με περισσότερα από εκατό δισεκατομμύρια δολάρια σε ομόλογα που αγόραζε η Federal Reserve κάθε μήνα από την κορύφωση της πανδημίας και μετά.
Φυσικά, όταν επικρατεί η οικονομική επιβράδυνση, είναι λογικό η Fed να προσπαθήσει να στηρίξει την οικονομική ανάπτυξη μειώνοντας τα επιτόκια. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, η Fed προσπαθεί να αναπληρώσει την αποτυχία της να αντιδράσει νωρίτερα στον πληθωρισμό.
Προειδοποιήσαμε πέρυσι ότι ο πληθωρισμός ξεφεύγει από τον έλεγχο. Η κεντρική τράπεζα έπρεπε να είχε λάβει μέτρα από το περασμένο καλοκαίρι. Σήμερα η Fed δεν έχει άλλη επιλογή από το να σφίξει την πολιτική της, αυξάνοντας επιθετικά τα επιτόκια προκειμένου να περιορίσει τον πληθωρισμό. Ωστόσο, αυτό αυξάνει ουσιαστικά τον κίνδυνο ώθησης της οικονομίας σε πλήρη ύφεση.
Μόλις πριν από έξι μήνες η Fed άρχισε να επιβραδύνει τις αγορές περιουσιακών στοιχείων της. Και τελικά ξεκίνησε τις αυξήσεις των επιτοκίων μόλις πριν από δύο μήνες. Αλλά σε εκείνο το χρονικό σημείο, ο συνολικός πληθωρισμός είχε ήδη εκτοξευθεί σε υψηλό 40 ετών, επηρεάζοντας τους Αμερικανούς σε κάθε γωνιά της χώρας.
Για τον μέσο επενδυτή, είναι δύσκολο να βρει ένα μέρος για να κρυφτεί. Οι υφέσεις συνήθως συνοδεύονται από πτωτικές αγορές, με τις μετοχές να υποχωρούν κατά πολύ, κάτω σχεδόν από το 20% και συχνά πολύ περισσότερο. Και με τη Fed να αυξάνει σήμερα τα επιτόκια επιθετικά, η αγορά ομολόγων δεν αποτελεί ασφαλές καταφύγιο. Οι μετοχές και τα ομόλογα είναι πιο επικίνδυνα από ό,τι συνήθως, και ο αυξανόμενος πληθωρισμός σημαίνει ότι ακόμη και τα κρυμμένα μετρητά χάνουν την αγοραστική τους δύναμη.
Τι μπορούν λοιπόν να κάνουν οι Αμερικανοί; Μια απάντηση μπορεί να είναι τίποτα και απλώς να προσπαθήσουν να ξεπεράσουν την αστάθεια χωρίς να δώσουν σημασία στην αγορά. Για όσους επιθυμούν να κλειδώσουν κάποια χρήματα για τουλάχιστον ένα χρόνο, τα ομόλογα του δημοσίου που προστατεύονται από τον πληθωρισμό θα μπορούσαν να είναι μέρος κάποιας λύσης.
Οι καταναλωτές μπορούν επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο περικοπής μη βασικών δαπανών, ιδίως αποφεύγοντας τη σπατάλη σε πολύ μεγάλες αγορές. Με τα σύννεφα της καταιγίδας της ύφεσης να διαφαίνονται, είναι καλή ιδέα να κρατήσουν στην άκρη κάποια χρήματα για τις βροχερές ημέρες.
Και για όσους αναζητούν εργασία, επειδή η ύφεση οδηγεί σε μεγάλες απώλειες θέσεων εργασίας, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να ενημερώσουν το βιογραφικό τους και να κάνουν οποιεσδήποτε κινήσεις σταδιοδρομίας, όσο η αγορά εργασίας είναι ακόμα καυτή.
Το σημαντικό είναι ότι οι σχετικά ασφαλείς θέσεις εργασίας αφορούν εταιρείες των οποίων τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες χρειάζονται οι πελάτες καθημερινά —ακόμα και σε περίοδο ύφεσης— καθιστώντας αυτές τις εταιρείες λιγότερο ευάλωτες στα προβλήματα της οικονομίας.
Θα ακολουθήσουν πιο δύσκολα οικονομικά νέα για την αμερικανική οικονομία. Και η σύνεση απαιτεί σκεπτικισμό σχετικά με οποιαδήποτε καταπραϋντικά λόγια από τη Fed, την κυβέρνηση Biden ή τους ταύρους της Wall Street σχετικά με μια ελπιδοφόρα ήπια προσγείωση. Αλλά η προετοιμασία εκ των προτέρων μπορεί να βοηθήσει στο να μετριαστεί το χτύπημα.
Έχοντας χάσει την ευκαιρία να αυξήσει τα επιτόκια πέρυσι, η Fed κινδυνεύει τώρα με ύφεση προκειμένου να τιθασεύσει τον πληθωρισμό. Ως αποτέλεσμα, ρεαλιστικά και αντικειμενικά, ήρθε η ώρα οι Αμερικανοί να είναι σε επιφυλακή.
*Ο Lakshman Achuthan και ο Anirvan Banerji είναι συνιδρυτές του Ερευνητικού Ινστιτούτου Οικονομικού Κύκλου (ECRI).
(από kourdistoportocali.com)