Αντ΄αυτών προτάχθηκε και επελέγη η συμφωνία σύμπραξης με τις ΗΠΑ για τα περίφημα 15 bcm αμερικανικού LNG που θα εισαχθούν φέτος στις αγορές της Γηραιάς ηπείρου για να αντιμετωπιστεί το μείζον, ήτοι, η κρίση στις τιμές και η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο στον απόηχο της ουκρανικής κρίσης. Παράλληλα, «εν όψει του επόμενου χειμώνα, τα κράτη- μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργασθούν επειγόντως για από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου», όπως ανέφερε το κοινό ανακοινωθέν μετά το πέρας της συνόδου κορυφής στις 24 & 25 Μαρτίου. Επίσης έχει γίνει ήδη γνωστό πως έχουν τεθεί σε εφαρμογή σχέδια για αύξηση και πλήρωση των υφιστάμενων υποδομών αποθήκευσης αερίου έως την 1η Νοεμβρίου, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ικανό απόθεμα ανεφοδιασμού σε μη ρωσικό αέριο.
Δεν είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που η Ουκρανία γίνεται, εκτός από πεδίο πολεμικών συγκρούσεων και αφορμή για να διαταταχθεί η ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης. Τον Αύγουστο του 2014, ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γιάννης Μανιάτης είχε προτείνει, με επιστολή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υπάρξει από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου προκειμένου να αντιμετωπιστεί εν τη γενέσει της μια ενδεχόμενη ενεργειακή κρίση εξαιτίας της κατάστασης που επικρατούσε στην πρώην σοβιετική δημοκρατία.
Επρόκειτο για το «Συντονιστικό Μηχανισμό Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) έκτακτης ανάγκης», που θα τελούσε υπό την εποπτεία της Ομάδας Συντονισμού για το Φυσικό Αέριο (Gas Coordination Group), και θα είχε στόχο την παράδοση, κατά προτεραιότητα, των πλεοναζουσών ποσοτήτων LNG στις ευρωπαϊκές αγορές που θα δέχονταν το μεγαλύτερο πλήγμα. Παράλληλα, είχε προτείνει και τη δημιουργία μιας ενιαίας ψηφιακής πλατφόρμας για να υπάρχει διαφάνεια στην απευθείας πώληση των πλεοναζουσών ποσοτήτων αερίου στην spot αγορά.
Όπως είχε υποστηρίξει τότε ο τέως Υπουργός, η δημιουργία του Μηχανισμού θα επέπρεπε στις χώρες-μέλη, στην Κομισιόν και στις επιχειρήσεις του κλάδου αερίου να αναλάβουν τις κοινές ευθύνες τους για τη διασφάλιση της παροχής του καυσίμου, όπως περιγράφεται από την Οδηγία 994/2010 αλλά και στο πνεύμα της αλληλεγγύης που θεμελιώνει.
Και τότε, όπως και σήμερα, υπάρχουν περιπτώσεις μελών της Ε.Ε. που απειλούνται να βρεθούν σε πλήρες ενεργειακό αδιέξοδο καθώς είναι πάντα ανοικτή η απειλή διακοπής των παραδόσεων ρωσικού αερίου, μέσω των αγωγών που διέρχονται την Ουκρανία –και φυσικά μέσω του αγωγού Nord Stream 1- , ενώ όπως παρατηρήθηκε και εκείνη την περίοδο, φορτία LNG από τις ΗΠΑ κατευθύνθηκαν μαζικά σε ασιατικές χώρες που πλήρωναν περισσότερα.
Η απροθυμία των Ευρωπαίων να συναινέσουν στην ελληνική πρότασση οφείλεται κατά βάση στο γεγονός ότι οι χώρες μεγάλης κατανάλωσης έχουν ήδη συνάψει πολύ ευνοϊκά συμβόλαια προμήθειας αερίου με χώρες- παραγωγούς οι οποίες τιμολογούν, με τη σειρά τους, πολύ πιο ακριβά τις χώρες με τις χαμηλότερες καταναλώσεις.
Στο επίκεντρο της κριτικής βρίσκεται για άλλη μια φορά η Γερμανία ιδίως μετά την πρόσφατη σύναψη μακροπρόθεσμης συμφωνίας προμήθειας αερίου με το Κατάρ. Είναι αλήθεια ότι η Γερμανία βρίσκεται σε ιδιαίτερα δεινή θέση καθώς το σχέδιο απεξάρτησης της Ε.Ε. από το ρωσικό αέριο, ανοίγει μια τεράστια τρύπα στον ενεργειακό εφοδιασμό της. Απλά θυμίζουμε ότι μέσω του αγωγού Nord Stream 1 και των άλλων χερσαίων οδεύσεων από την Ουκρανία, η μεν Ευρώπη προμηθεύεται 110 bcm ετησίως, εκ των οποίων τα 80 καταλήγουν αποκλειστικά στο γερμνικό δίκτυο. Η ιδέα να απαγορευτούν πλήρως οι εισαγωγές ρωσικής ενέργειας προσκρούουν και σε μια άλλη, τυπικά γερμανική, φοβία: μια άμεση απαγόρευση των προμηθειών από την Ρωσία θα μπορούσε να προκαλέσει ύφεση.
Το ερώτημα παραμένει, όμως. Γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνείται τη λύση της επιβολής πλαφόν στο αέριο και γιατί δεν εξηγούνται οι λόγοι πίσω από αυτή την άρνηση; Ακόμη και η Eurelectric εμφανίστηκε να συναινεί προς αυτή την κατεύθυνση, υποστηρίζοντας ότι είναι η βέλτιστη λύση αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, που θα συγκρατήσει σε ανεκτά επίπεδα τις τιμές και θα προατατεύσει το εισόδημα των καταναλωτών.
Το energia. gr, αναζήτησε την απάντηση στους ανθρώπους της αγοράς. Όπως εξηγούν καλά ενημερωμένες πηγές, το να βάλεις πλαφόν στο αέριο δεν είναι εύκολη υπόθεση και αυτό επειδή αν αποφασίσεις να θέσεις ανώτατο όριο στο TTF, όταν όλες οι υπόλοιπες πλατφόρμες αερίου στο κόσμο λειτουργούν με ελεύθερες διακυμάνσεις τιμών, τότε είναι μαθηματικά βέβαιο, ότι σχεδόν όλα τα πλοία μεταφοράς LNG θα πλεύσουν προς τις αγορές με τις υψηλότερες τιμές - δηλαδή, στην Ασία - όπως έγινε και πριν από κάποιους μήνες.
Το πλαφόν έχει αξία στην περίπτωση που επιβληθεί σε όλα ανεξαιρέτως τα hub, παγκοσμίως, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές. Τα πλοία τα διακινούν traders και είναι επόμενο ότι αυτά θα κατευθυνθούν στις αγορές με τις υψηλότερες τιμές, εκεί που θα αποκομίσουν και το αντίστοιχο κέρδος. Συμπερασματικά, είναι η αγορά αυτή που καθορίζει τους κανόνες πάνω στους οποίους θα δομηθεί η επιβολή ή μη ενός πλαφόν, ιδίως όμως υπό το φως της ευρωπαϊκής πραγματικότητας, όπου όλες οι χώρες αγοράζουν με τιμές TTF.
Ούτε οι συνθήκες υπό τις οποίες λειτουργούν οι αγορές ενέργειας ευνοούν ιδέες περί αποσύνδεσης των τιμών μεταξύ τους. «Όταν λειτουργείς και κινείσαι σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά φυσικού αερίου, LNG, πετρελαίου δεν μπορεί, ξεχωριστά, μία ήπειρος να διακηρύξει την επιβολή πλαφόν στις τιμές, διότι πολύ απλά, την επόμενη ημέρα, οι προμήθειές της σχεδόν θα μηδενίζονταν», είπε χαρακτηριστικά, στέλεχος της αγοράς στο portal.