Κι ενώ η εικόνα στις διεθνείς αγορές εμπορευμάτων αντικατοπτρίζει την αδιανόητη κατάσταση που επέβαλαν οι αποφάσεις του Βλάντιμιρ Πούτιν στην γειτονιά του, η υπόλοιπη Ευρώπη πασχίζει να βρει μια διέξοδο από τα προβλήματα που σωρρεύει αυτή η νέα κρίση στον ενεργειακό εφοδιασμό και τα οποία απειλούν να τινάξουν στον αέρα τα μακρόπνοα και φιλόδοξα προγράμματα για την πράσινη μετάβαση.
Η συμβολή της Ελλάδας στις προσπάθειες αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικές, όπως αποδείχτηκε χθες, καθώς ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, παρουσίασε την πρόταση της Κυβέρνησης για τη δημιουργία Μηχανισμού Αλληλεγγύης που αποσκοπεί στη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης. Ο κ. Σκρέκας πρότεινε τη χρηματοδότηση, από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), στρατηγικών υποδομών αποθήκευσης ορυκτών καυσίμων και ενεργειακών διασυνδέσεων με τρίτες χώρες, που θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Η πρόταση της Αθήνας συμπεριελήφθηκε στο κείμενο συμπερασμάτων του Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας που συνεδρίασε εκτάκτως χθες στις Βρυξέλλες. Πιο συγκεκριμένα, οι Ευρωπαίοι Υπουργοί καλούν την Κομισιόν να επικαιροποιήσει σύντομα την εργαλειοθήκη του Οκτωβρίου του περασμένου έτους για τις τιμές, αλλά και να αναλάβει νέες πρωτοβουλίες, στον απόηχο των πρόσφατων γεγονότων στην Ουκρανία, ώστε να αμβλύνει το ενεργειακό κόστος για τους καταναλωτές.
Στο κείμενο συμπερασμάτων, τονίζεται η ανάγκη προστασίας νοικοκυριών και επιχειρήσεων από το άλμα των τιμών στην ενέργεια με τη λήψη βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων μέτρων για την αντιμετώπιση της ουκρανικής κρίσης, με ιδιαίτερη εστίαση στην ενεργειακή ασφάλεια, τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας, την αξιοποίηση των υποδομών αποθήκευσης και τη μείωση της εξάρτησης από έναν προμηθευτή.
Παρά το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι Υπουργοί συμφωνούν ότι δεν συντρέχει άμεσος κίνδυνος για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ε.Ε. τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, εν τούτοις, εκτιμούν ότι είναι ανάγκη να αυξηθούν οι προμήθειες φυσικού αερίου, ιδίως υγροποιημένου φ. αερίου (LNG) από χώρες εκτός Γηραιάς ηπείρου. Επίσης, αναφέρθηκαν στην ανάγκη, τα κράτη- μέλη της Ε.Ε. να αξιοποιήσουν, εφόσον χρειαστεί, στρατηγικά αποθέματά τους σε πετρέλαιο.
Ακόμη, αποφασίστηκε να υπάρξει καλύτερος συντονισμός για τον χειμώνα του 2023, που προβλέπει μεταξύ άλλων, τη βέλτιστη χρήση των αποθηκών φυσικού αερίου και των υποδομών LNG και την επιτάχυνση και ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας και των επενδύσεωνς σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, την ανάπτυξη βιώσιμων τεχνολογιών χαμηλού άνθρακα, των πολιτικών ενεργειακής αποδοτικότητας, των ηλεκτρικών διασυνδέσεις, καθώς και ενεργειών που ευννούν τη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών.
Είναι χαρακτηριστικό της επαγρύπνησης και των άμεσων αντανακλαστικών που επιδεικνύει η Ε υρωπαϊκή Επιτροπή υπό το φως των πρόσφατων δρταματικών εξεκίξεων στην Ουκρανία, το γεγονός ότι αμέσως μετά το πέρας του έκτακου Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. η Ευρωπαία Επίτροπος Κάντρι Σίμσον ανακοίνωσε πως θα παρουσιάσει την επόμενη εβδομάδα, μια σειρά νέων μέτρων, πιθανώς μια επικαιροποιημένη εργαλειοθήκη, που θα μπορούν να επιλέξουν και να λάβουν τα κράτη-μέλη για να αμβλύνουν τις επιπτώσεις της κρίσης στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
«Προτεραιότητά μας είναι να διατηρήσουμε τα οφέλη από το υφιστάμενο πλαίσιο λειτουργίας των αγορών, τον ανταγωνισμό, καθώς την κινητροδότηση νέων επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Την ίδια στιγμή, θέλουμε να βοηθήσουμε ώστε οι καταναλωτές να αποκομίσουν τα οφέλη από την απανθρακοποίηση του ενεργειακού μας συστήματος», δήλωσε σχετικά.
Παράλληλα, η Επίτροπος επέμεινε ότι δεν πρόκειται να επιβληθεί πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, ενώ επιβεβαίωσε ότι επί του παρόντος συνεχίζονται οι ροές αερίου από την Ρωσία προς την δυτική Ευρώπη, πως οι αφίξεις νέων φορτίων LNG έχουν αυξηθεί σημαντικά και ότι οι καιρικές συνθήκες θα διατηρηθούν σχετικά ήπιες.
Παραδέχτηκε, όμως ότι ελοχεύει ο κίνδυνος ρωσικών αντιποίνων στις οικονομικές κυρώσεις της Ε.Ε. που θα μπορούσαν να διαταράξουν το ενεργειακό εμπόριο. «Η πλήρης διακοπή των ρωσικών εξαγωγών θα αποτελούσε πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα μπορούσε, όμως να τη διαχειριστεί» είπε χαρακτηριστικά, ενώ δεν παρέλειψε να προειδοποιήσει για το ενδεχόμενο, εφόσον συνεχιστεί η κρίση, να υπάρξει αρνητικός αντίκτυπος στην πληρότητα των ευρωπαϊκών αποθηκών κατά τον Απρίλιο, που κινδυνεύει να μειωθεί στο 18%, από 30% που ήταν το αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 2021.
Τέλος, διαβεβαίωσε ότι η Ε.Ε. διαθέτει υψηλά στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου που σε αρκετές περιπτώσεις επαρκούν για χρονική περίοδο τριών μηνών.