Αν η Γερμανία ήταν μία πόλη και όχι ολόκληρη χώρα, ο Ρόμπερτ Χάμπεκ θα προτιμούσε σίγουρα να είναι το Βάιμπλινγκεν. Η πόλη των 19.152 κατοίκων, δέκα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Στουτγκάρδης, έχει βάλει πλώρη να γίνει κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2035. Με φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις στις στέγες δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων, ανεμογεννήτριες για αιολική ενέργεια, και ευρύ δίκτυο ποδηλατοδρόμων, η πόλη της Βάδης-Βυρτεμβέργης σκοπεύει να πιάσει τον κλιματικό στόχο σε λιγότερο από 15 χρόνια - μία δεκαετία νωρίτερα από το 2045 που έχει στόχο η Γερμανία. Στην πρωτοβουλία πολιτών που ιδρύθηκε την περασμένη άνοιξη συμμετέχουν από μηχανικοί και φοιτητές μέχρι συνταξιούχοι.
Τέτοιες πρωτοβουλίες πολιτών θα ήθελε ο Ρόμπερτ Χάμπεκ από τις βαυαρικές Αλπεις μέχρι το Σλέσβικ Χολστάιν στα σύνορα με τη Δανία απ' όπου προέρχεται και ο ίδιος. Διότι ο Πράσινος υπερ-υπουργός Οικονομίας και Προστασίας του Κλίματος, όπως μετονομάστηκε το υπουργείο Ανάπτυξης, έχει εξίσου φιλόδοξους στόχους για ολόκληρη τη Γερμανία. Θέλει να επιταχύνει τη μετάβαση της χώρας στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) με ένα πρόγραμμα που φέρνει όχι μόνον τον ενεργειακό αλλά και τον οικονομικό μετασχηματισμό της Γερμανίας. Και μάλιστα με τη διαδικασία του επείγοντος. Διότι η Γερμανία πρέπει σε όλους τους τομείς να γίνει «τρεις φορές καλύτερη» για να καλύψει τη «μεγάλη υστέρηση» των τελευταίων χρόνων, είπε ο Χάμπεκ στην πρώτη μεγάλη συνέντευξη Τύπου παρουσιάζοντας τα σχέδιά του στα μέσα της εβδομάδας.
Σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, οι εκπομπές CO2 πρέπει μέχρι το 2030 να μειωθούν τουλάχιστον κατά 65% σε σύγκριση με το 1990. Αν η Γερμανία συνεχίσει με τους σημερινούς ρυθμούς, η μείωση εκπομπών θα είναι μόνον 50%. Αρα, πρέπει να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για την επιτάχυνση των προσπαθειών και την επίτευξη των κλιματικών στόχων. Αμεσα το υπουργείο του θα προωθήσει δύο μεγάλα νομοθετικά πακέτα, ένα πρώτο «πασχαλινό πακέτο» μέχρι τα μέσα Απριλίου και το δεύτερο, «θερινό πακέτο» στις αρχές καλοκαιριού. Θα περιλαμβάνουν αλλαγές νόμων, διατάξεων και μέτρων που έχουν προτεραιότητα για ταχεία μείωση των επιβλαβών για το κλίμα εκπομπών.
Η νέα κυβέρνηση έθεσε ως στόχο την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας κατά 80% από εναλλακτικές πηγές ενέργειας μέχρι το τέλος το 2030. Μέχρι τώρα χρειάστηκαν 30 χρόνια για να αναπτυχθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που καλύπτουν σήμερα το 42% των ενεργειακών αναγκών της χώρας. Τώρα, πρέπει το ποσοστό των ΑΠΕ να φτάσει στο 80% σε διάστημα μόλις οκτώ ετών, χωρίς καν να υπολογιστούν οι συνεχώς αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες της χώρας με την εντεινόμενη ηλεκτροκίνηση στα αυτοκίνητα.
Η πρόκληση που συνιστά η ενεργειακή μετάλλαξη σε μία άκρως ενεργοβόρα, βιομηχανική χώρα όπως η Γερμανία είναι τεράστια. Μόνον η μεταλλοβιομηχανία Τhyssenkrupp για να γίνει ενεργειακά ουδέτερη θα χρειάζεται 30 TWh (τεραβατώρες) από «πράσινο υδρογόνο», δυόμισι φορές περισσότερες από τις ανάγκες του Βερολίνου.
Ολα τα μέτρα για την επέκταση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) πρέπει να βασίζονται στην αρχή ότι «υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και τη δημόσια ασφάλεια». Οι σχεδιασμοί του Χάμπεκ φέρνουν μεγάλες αλλαγές και στις χρήσεις γης. Το 2% της επιφάνειας της χώρας, μία έκταση περίπου 7.250 τετραγωνικών χιλιομέτρων, θα αξιοποιηθεί για ανεμογεννήτριες και αιολικά πάρκα. Για τα φωτοβολταϊκά πάνελ θα αξιοποιηθεί κάθε δυνατότητα εγκατάστασής τους στα δημόσια κτίρια και θα είναι υποχρεωτικός κανόνας για κάθε νέα οικοδομή.
Με την ψήφιση απλά των νόμων δεν στήνεται καμία ανεμογεννήτρια, λέει ο Χάμπεκ. Η ενεργειακή μετάλλαξη απαιτεί ταυτόχρονα βαθιές τομές στην κουλτούρα των κρατικών και δημόσιων υπηρεσιών ακόμα και στη στάση των πολιτών. Αυτή θα είναι και η μεγαλύτερη δυσκολία για την επιτυχία του εγχειρήματος. Μέχρι το 2030 που είναι το επόμενο ορόσημο και της νέας κυβέρνησης μένουν μόλις οκτώ χρόνια. Αλλά μία απλή έγκριση εγκατάστασης μίας ανεμογενήτριας διαρκεί σήμερα έξι με οκτώ χρόνια. «Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη εξυπνάδα, ούτε να ήσουν καλός στα μαθηματικά στο σχολείο για να αντιληφθείς ότι έτσι δεν γίνεται τίποτα», επιχειρηματολογεί ο Χάμπεκ. Σχεδιασμός και διαδικασίες έγκρισης πρέπει να απλοποιηθούν και να επισπευσθούν. Εχει κατανόηση για τις ενστάσεις τοπικών κοινωνιών για την αλλαγή του τοπίου με τις ανεμογεννήτριες. Αλλά θα πρέπει να υποσταλούν μπροστά στο υπέρτερο συμφέρον προστασίας του κλίματος.
«Ο Χάμπεκ ή θα αποτύχει θεαματικά ή θα φέρει την επανάσταση στη Γερμανία», σχολίασε η «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ». Ο ίδιος απαντά στους επιφυλακτικούς ότι δεν έγινε υπουργός για να μείνει αδρανής.
Μόνον ένα πράγμα δεν πρόκειται να κάνει η Γερμανία: Να επιστρέψει στην ατομική ενέργεια. Αυτός είναι ο δρόμος που ακολουθεί η Γαλλία με τους πυρηνικούς αντιδραστήρες νέας γενιάς. Η Γερμανία έχει αποφασίσει από τα τέλη του προηγούμενου αιώνα να παραιτηθεί από την ατομική ενέργεια - οι τελευταίοι ατομικοί αντιδραστήρες θα κλείσουν μέσα στο τρέχον έτος. Είναι η μόνη βιομηχανική χώρα στον πλανήτη που επιχειρεί ταυτόχρονα τη διπλή έξοδο: από την ατομική ενέργεια αλλά και τον άνθρακα και τις ορυκτές πηγές ενέργειας. Εξαίρεση, χρονικά περιορισμένη, είναι το φυσικό αέριο που είναι απαραίτητο στο μεταβατικό στάδιο της ενεργειακής μετάλλαξης.
Η «Ταξινόμηση» που προωθεί η Κομισιόν κατατάσσει την ατομική ενέργεια στις επιδοτούμενες, βιώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτό φέρνει τη Γαλλία και τη Γερμανία σε μετωπική σύγκρουση. Ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, στην πρώτη του επίσκεψη στο Παρίσι και τη συνάντηση με τον Εμανουέλ Μακρόν, όταν ρωτήθηκε επ' αυτού, περιορίστηκε να δηλώσει ότι «η κάθε χώρα αποφασίζει η ίδια τον τρόπο επίτευξης των στόχων για το κλίμα. Η Γερμανία έχει επιλέξει τον δικό της».
Στη γραμμή αυτή κινείται και ο αντικαγκελάριος Χάμπεκ. Η ενεργειακή πολιτική πρέπει να υπηρετεί τους κλιματικούς στόχους, οι οποίοι είναι αδιαπραγμάτευτοι. Αλλά κάθε χώρα έχει τη δική της παράδοση, που είναι σεβαστή, «όπως και ο δικός μας δρόμος με τις ΑΠΕ και μία υποδομή δικτύων για το φυσικό αέριο, η οποία θα αξιοποιηθεί για τη μετάβαση «πράσινο υδρογόνο» το ταχύτερο δυνατόν», λέει ο Χάμπεκ.
Η νέα υπουργός Περιβάλλοντος της Γερμανίας, Στέφανι Λέμκε, που προέρχεται επίσης από το κόμμα των Πρασίνων, προανήγγειλε ένα καθαρό «όχι ευχαριστώ» της γερμανικής κυβέρνησης στην πρόταση της Κομισιόν, γιατί πιστεύει ότι με την «Ταξινόμηση» δεν θα πριμοδοτηθούν οι πραγματικές ΑΠΕ. Η Γερμανία με τη θέση αυτή μειοψηφεί στην ΕΕ, η κυβέρνηση του Βερολίνου το γνωρίζει. «Δεν χρειάζεται να δίνουμε μαθήματα ο ένας στον άλλον», λέει συγκρατημένα ο Χάμπεκ για τους ευρωπαίους εταίρους.
Στο εσωτερικό, όμως, πολύ θα ήθελε οι Γερμανοί να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Βάιμπλινγκεν με την αισιοδοξία που εξέφρασε σε ρεπορτάζ του γερμανικού ραδιοφώνου, «Ντόιτνσλαντφουνκ», κάτοικος της πόλης: «Εάν δεν τα καταφέρει η Γερμανία, τότε ποιος θα το καταφέρει;».
(από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ")