Ευρωπαϊκή Δυστοκία Δημοσιονομικής Προσαρμογής «Φρενάρει» την Τολμηρή Αντιμετώπιση της Ενεργειακής Κρίσης

Ευρωπαϊκή Δυστοκία Δημοσιονομικής Προσαρμογής «Φρενάρει» την Τολμηρή Αντιμετώπιση της Ενεργειακής Κρίσης
της Δρ. Κωνσταντίνας Δημητρούλη
Δευ, 8 Νοεμβρίου 2021 - 19:59

Η απροθυμία ορισμένων εκ των χωρών μελών της ευρωζώνης να προχωρήσουν με γρήγορο βηματισμό στην αναθεώρηση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας, με τρόπο που να συνάδει με την νέα οικονομική και νομισματική πραγματικότητα όπως αυτή διαμορφώθηκε τόσο κατά τα χρόνια της χρηματοοικονομικής κρίσης όσο και κατά την περίοδο της πανδημίας, ξεκαθαρίζοντας το τοπίο για την δημοσιονομική πειθαρχία από το 2023, δημιουργεί σοβαρά αναχώματα στην αντιμετώπιση της παρούσας ενεργειακής κρίσης

Αν και η συζήτηση σχετικά με την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων έχει ήδη ξεκινήσει με υψηλόβαθμους μάλιστα αξιωματούχους (βλ. επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ) να συνηγορούν υπέρ μία χαλάρωσης των όρων που αφορούν κυρίως το ύψος του χρέους στη μετά Covid εποχή, ωστόσο φαίνεται ότι προς το παρόν δεν διαφαίνεται να υπάρχει συναίνεση ώστε να αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες ενός οδικού χάρτη που θα διευκολύνει ιδιαίτερα τις χώρες με υψηλό χρέος και έλλειμμα (για παράδειγμα την Ελλάδα) να χαράξει μία μόνιμη και περισσότερο επιθετική οικονομική πολιτική για την αναχαίτιση των υψηλών τιμών ενέργειας και των πληθωριστικών πιέσεων.

Μάλιστα η δυστοκία αυτή είναι εμφανής ακόμα και στο δισέλιδο σημείωμα που είδε το φως της δημοσιότητας εν’ όψει του σημερινού Eurogroup. Το γεγονός ότι το τοπίο σχετικά με την επιστροφή ή όχι σε ασφυκτικά πλεονάσματα το 2023 παραμένει θολό περιορίζει τις δράσεις των χωρών μελών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Και αν και ορισμένες χώρες μέλη της ευρωζώνης έχουν επιλέξει να προχωρήσουν δυναμικά, αγνοώντας το τι μέλλει γενέσθαι στην διαδικασία της δημοσιονομικής προσαρμογής, προκειμένου να ανακουφίσουν τους πολίτες τους από το δυσβάσταχτο ενεργειακό κόστος, ωστόσο παρατηρείται σημαντική απόκλιση στην λήψη μέτρων σύμφωνα με το think tank Bruegel που έχει κατηγοριοποιήσει τις εν λόγω δράσεις σε έξι διακριτές ομάδες:

  • Μείωση των φόρων και του ΦΠΑ,
  • ρύθμιση των τιμών λιανικής και των τιμών χονδρικής,
  • επιδοτήσεις στις ευάλωτες ομάδες,
  • επιδότηση από την κρατική εταιρεία ενέργειας και λοιπά μέτρα.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο η Ισπανία είναι η χώρα εκείνη με το πιο ευρύ δίχτυ προστασίας, καθώς έχει εφαρμόσει πέντε από τις έξι δέσμες μέτρων, ενώ με δεδομένη τη μεταβλητότητα που παρατηρείται στις διεθνείς αγορές εμπορευμάτων δεν αποκλείεται και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μεταξύ των οποίων και η χώρα μας σύμφωνα και με τις πρόσφατες δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών να αναθεωρήσουν την τρέχουσα ενεργειακή πολιτική και να προχωρήσουν στη λήψη δραστικότερων μέτρων, έχοντας ωστόσο έντονη την αίσθηση του κινδύνου όσο δεν ανοίγει το «πράσινο φως» για περαιτέρω δημοσιονομικές δαπάνες χωρίς να βρεθούν αντιμέτωπες για μία ακόμα φορά μετά από ένα ή δύο χρόνια με την αυστηρότητα του ευρωπαϊκού βορρά.

Η ανησυχία αυτή είναι απολύτως εύλογη αν ληφθεί υπόψη ότι στο σημείωμα του σημερινού Eurogroup εκτός από το γεγονός ότι παραμένει όπως ήδη αναφέραμε θολό το τοπίο σχετικά με την μετά πανδημία δημοσιονομική προσαρμογή, περιλαμβάνεται και ένα χρονοδιάγραμμα συζητήσεων που ορίζει στην καλύτερη των περιπτώσεων καταληκτική ημερομηνία αποφάσεων σε σχέση με την νέα οικονομική διακυβέρνηση τον Μάρτιο του 2022 και μία απόλυτα ασφαλή αποτίμηση της κατάστασης τον Ιούλιο του επόμενου έτους.

Και μπορεί στο έγγραφο να γίνεται λόγος για την «ανάγκη για ένα απλοποιημένο δημοσιονομικό πλαίσιο ωστόσο θέτει προς συζήτηση πολλά και κρίσιμα θέματα, που και μόνο η αναφορά τους θα μπορούσε να σηματοδοτεί την έναρξη μιας συζήτησης για δημοσιονομική προσαρμογή που δεν προδιαγράφεται καθόλου εύκολη. Ειδικότερα αναφέρει «ανάγκη για επενδύσεις για τη στήριξη της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, η εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την αύξηση της παραγωγικότητας, η πρόληψη και η διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών, καθώς και οι ανησυχίες για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα υπό το φως των αυξημένων επιπέδων δημόσιου χρέους μετά την κρίση του COVID και τη γήρανση του πληθυσμού». Πολλά «αγκάθια» με πολλαπλούς κινδύνους.

Η συζήτηση αυτή υπό τις παρούσες συνθήκες θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πολυτέλεια ωστόσο θα ήταν πολύ χειρότερα αν απουσίαζε παντελώς η διάθεση να τεθούν έστω και ατάκτως ειρημένα τα βαριά αυτά ζητήματα που όσο και να προκαλούν ανατριχίλα στον ευρωπαϊκό βορρά αποτελούν πολύτιμο οξυγόνο για τον ευρωπαϊκό νότο.

(από ertnews.gr)