Η Απουσία Κοινής Λογικής Εκτοξεύει το Κόστος Ενέργειας

Το σκηνικό των υψηλών τιμών ενέργειας που βιώνουμε τους τελευταίους μήνες στην Ευρώπη και τις τελευταίες εβδομάδες και στην Ελλάδα έχουν την αφετηρία τους περισσότερο στην δυσλειτουργία των αγορών και σε σειρά λαθεμένων επιλογών στην παραγωγή και διανομή παρά στην επάρκεια προμήθειας. Γιατί εάν κάτι που είναι απόλυτα αποδεδειγμένο με πληθώρα στοιχείων τόσο από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), τον OPEC αλλά και από τις εταιρείες είναι ότι δεν υπάρχει έλλειψη αποθεμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου και οι επιβεβαιωμένες ποσότητες (proven reserves) βάσει της τρέχουσας κατανάλωσης για μεν το πετρέλαιο επαρκούν για τα επόμενα 50 χρόνια για δε το φυσικό αέριο ακόμα περισσότερο.

Βασικές παράμετροι που συνεισφέρουν στις διαρκείς ανατιμήσεις φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού στην Ευρώπη είναι αφ´ ενός μεν οι υψηλές τιμές πετρελαίου, που έχουν ανατιμηθεί 103% από τις αρχές του έτους, κυρίως 

energia.gr
Δευ, 4 Οκτωβρίου 2021 - 12:09

λόγω της μετά τα lockdown παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης- και που ως γνωστόν επηρεάζουν άμεσα τις τιμές αερίου μέσω των κλασικών oil indexed contracts που αποτελούν την βάση της αγοράς- και αφετέρου στις υψηλές τιμές εκπομπών στο EMS που έχουν ξεπεράσει τα € 70 / τόνο, έχοντας τετραπλασιαστεί σε λιγότερο από δυο χρόνια. Με το καπέλο του κόστους δικαιωμάτων ρύπων να έχει εισαχθεί από την ΕΕ με ξεκάθαρο σκοπό να υπονομεύσει την λειτουργία των ανθρακικών ηλεκτροπαραγωγών μονάδων ώστε να καταστήσει την λειτουργία τους απόλυτα αντιοικονομική. Πράγμα που έχει επιτευχθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό εάν κρίνουμε από την αδυναμία πρόσβασης σε αυτές για τους περισσότερους ευρωπαίους προμηθευτές, με τους περισσότερους να καταφεύγουν στο επίσης ακριβό φυσικό αέριο(εδώ).

Δεν πρέπει λοιπόν να αποτελεί έκπληξη η άνοδος σε εξωπραγματικά επίπεδα των τιμών αερίου στην Ευρώπη αφού πέρα από τις ανοδικές πιέσεις στις διεθνείς αγορές, κυρίως λόγω του δυσεύρετου LNG, παρατηρείται τους τελευταίους μήνες υπερβάλλουσα ζήτηση με διαρκώς αυξανόμενο το μερίδιο κάλυψης στην ηλεκτροπαραγωγή. λ.χ στην Ελληνική αγορά το φυσικό αέριο καλύπτει σταθερά άνω του 50% του μίγματος ηλεκτροπαραγωγής τους τελευταίους δύο μήνες. Με την τιμή του ηλεκτρισμού που παράγεται από φυσικό αέριο να επηρεάζεται και αυτή αρνητικά από τις υψηλές τιμές εκπομπών του EMS.

Με σκοπό να αντιμετωπισθούν οι υψηλές τιμές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου η ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας, καταφεύγει στην εύκολη αλλά απαράδεκτη οικονομικά επάνοδο των επιδοτήσεων, σε πρώτη φάση για τους ευάλωτους καταναλωτές, και πολύ σύντομα για όλο το εύρος των καταναλώσεων σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αποφύγει τα χειρότερα ενός επαπειλούμενου στασιμοπληθωρισμού (όπως λχ τις δεκαετίες του 1970 και 1980). Με τις επιδοτήσεις κάθε μορφής όχι μόνο να στρεβλώνουν κάθε έννοια ανταγωνισμού αλλά να υποσκάπτουν για τα καλά και αυτή την ίδια την έννοια της εσωτερικής αγοράς (εδώ).

Όμως αντί το ευρωιερατείο στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο να υπονομεύει με την πρώτη δυσκολία την λειτουργία των αγορών, στην εύρυθμη λειτουργία των οποίων ομνύει, καλό θα ήτο να επανεξετάσει την λειτουργία της ίδιας της ενεργειακής αγοράς αποκλιμακώνοντας σε πρώτη φάση τις απαράδεκτα και τεχνητά φουσκωμένες τιμές εκπομπών - μέσω της κατανομής δωρεάν δικαιωμάτων σε βιομηχανίες και ηλεκτροπαραγωγούς ώστε να ενταχθούν πάλι ορισμένες ανθρακικές μονάδες και να μειωθεί επίσης το κόστος παραγωγής από αυτές που λειτουργούν με φυσικό αέριο. Και αφού το κάνει αυτό άμεσα καλό θα ήταν να κοιταχτεί στον καθρέπτη και να αντιμετωπίσει με θάρρος την αλήθεια και τα δεδομένα των αγορών και να αντιληφθεί επιτέλους ότι η ενεργειακή μετάβαση σε καθαρά καύσιμα δεν μπορεί να επιτευχθεί από την μια ημέρα στην άλλη και να εγκαταλείψει τον τελείως ουτοπικό στόχο του 2030.

Επιπλέον, οποιαδήποτε μετάβαση δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς το φυσικό αέριο που ελλείψει άνθρακα (και με την πυρηνική ενέργεια υπό διωγμό´ για ποιον λόγο άραγε;) είναι το μόνο καύσιμο που μπορεί να εξασφαλίσει τα απαραίτητα φορτία βάσης. Κάτι που είναι απαραίτητο όσο αυξάνεται η συμμετοχή των πολυπόθητων ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο. Ίσως δε το πλέον σημαντικό στην ενδοσκόπηση που θα πρέπει να κάνουν οι ενεργειακοί ιθύνοντες της ΕΕ είναι η διαπίστωση ότι ελλείψει άμεσων και ανταγωνιστικών, σε τιμές, καυσίμων που μπορούν άμεσα να αντικαταστήσουν τις ΑΠΕ όταν αυτές δεν είναι διαθέσιμες στην ημερήσια αγορά, θα πρέπει να στηρίξουν φυσικό αέριο και πυρηνική ενέργεια ως τα πλέον καθαρά καύσιμα, αφού όλοι συμφωνούμε ότι «σταδιακά» θα πρέπει να αποχωριστούμε τον άνθρακα. Το να καλλιεργείται έντεχνα η εικόνα από την ΕΕ μέσω του περίφημου Green Deal (που σύντομα υπό το βάρος των περιστάσεων θα γίνει Grey Deal) ότι μέχρι το 2030 οι ΑΠΕ θα έχουν αντικαταστήσει πλήρως άνθρακα, φυσικό αέριο και πυρηνικά χωρίς να αποφύγουμε εν τω μεταξύ την ενεργειακή πτώχευση της Ευρώπης, είναι όχι μόνο ανέφικτο τεχνικά αλλά και ανέντιμο πολιτικά.

Τέλος, αναφερόμενοι στις ενεργειακές τιμές θα πρέπει να λάβουμε υπ´ όψη μας την πολύπλοκη πραγματικότητα των αγορών που ως γνωστό επηρεάζονται από σωρεία παραγόντων που τις περισσότερες φορές είναι τελείως αδύνατον να προβλέψουμε πολύ δε περισσότερο να προεξοφλήσουμε. Στη προτεινόμενη από το πόρταλ ενδοσκόπηση και αυτοκριτική καλό θα ήταν το ευρωιερατείο να λάβει υπ όψη του την πραγματικότητα των αγορών που εάν κρίνουμε από τα σχέδια και τις πράξεις του φαίνεται ότι παντελώς αγνοεί.