Με κεντρικό μήνυμα ότι το φυσικό αέριο αποτελεί το κλειδί στη δύσκολη πορεία για την απανθρακοποίηση της οικονομίας καθώς επιτρέπει μια οικονομικά αποδοτική Ενεργειακή Μετάβαση, ολοκληρώθηκε στις 8 Ιουνίου η πολύ σημαντική διαδικτυακή εκδήλωση του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ), με κεντρικό θέμα «Αγορές αερίου σε μετάβαση στη ΝΑ Ευρώπη» (“Gas Markets in Transition in SE Europe”)

Περισσότερα από 25 ανώτερα επιχειρηματικά στελέχη και εμπειρογνώμονες από 10 διαφορετικές χώρες, που έλαβαν μέρος στο webinar του ΙΕΝΕ κατέληξαν στο συμπέρασμα πως ο δρόμος έως το 2050 για την κλιματική ουδετερότητα και τη δημιουργία ενός οικονομικού πλέγματος με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, απαιτεί τη χρήση όλων των αερίων και την υιοθέτηση όλων των τεχνολογιών. Η διαδικτυακή συζήτηση περιεστράφηκε κυρίως γύρω από τις εξελίξεις, τη δυναμική, αλλά και τις ισορροπίες που αναπτύσσονται στην αγορά φυσικού αερίου στην ΝΑ Ευρώπη, σε μια περίοδο κατά την οποία οι ενδείξεις για τη μεταχείρισή του ως καύσιμο επιλογής για την Ενεργειακή Μετάβαση ήταν, τουλάχιστον, μεικτές!

Μετά την εναρκτήρια συνεδρία που έδωσε τον τόνο της εκδήλωσης, το Webinar συνεχίστηκε με τη δεύτερη συνεδρία που είχε θέμα «Ενσωμάτωση της Αγοράς Φ. Αερίου και η Δυναμική της Αγοράς στην ΝΑ Ευρώπη», την οποία συντόνισε ο Δρ. Γεώργιος Παπαρσένος, Ανεξάρτητος Ενεργειακός Σύμβουλος.

Με άξονα την επισήμανση του συντονιστή, ότι η αγορά φυσικού αερίου στην περιοχή μας είναι κατακερματισμένη και βαρέως εξαρτημένη από τις εισαγωγές, τοποθετήθηκε ο καθ. Andrey Konoplyanik, Σύμβουλος του Γεν. Διευθυντή της Gazprom Export, Συμπρόεδρος εκ μέρους της Ρωσίας στο Work Stream 2 “Internal Markets” Russia-EU Gas Advisory Council, Μέλος του Επιστ. Συμβουλίου Συστηματικής Έρευνας στον Τομέα της Ενέργειας στη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών και Distinguished Fellow του ΙΕΝΕ. Ο κ. Konoplyanik αναφέρθηκε εκτενώς στην εικόνα που παρουσιάζουν οι αγορές φ. αερίου αυτή την περίοδο, μίλησε για τις συνέπειες και τις προκλήσεις της απανθρακοποίησης, ενώ περιέγραψε τις σχέσεις Ρωσίας-Ε.Ε. καθώς και για τις δυνατότητες που διανοίγει η τεχνολογία του υδρογόνου.

Ακολούθησε η παρέμβαση του κ. Gokhan Yardim, Εταίρου και Manager της ADG Anadolu Naturalgas Consultancy and Trade Ltd. από την Τουρκία, ο οποίος ανέλυσε λεπτομερώς την κατάσταση της τουρκικής αγοράς φ. αερίου η οποία, όπως είπε, εξαρτάται σε ποσοστό 69% από τις εισαγωγές καθώς και κατά 83,5% από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. Ανέφερε, επίσης, πως το 2020 η γειτονική χώρα, η οποία είναι η τρίτη μεγαλύτερη αγορά προμήθειας αμερικανικού υγροποιημένου αερίου (LNG) στην Ευρώπη, κατανάλωσε 48,6 bcm αερίου, έναντι 55,6 bc, το 2017.

Ο κ. Yardim απαντώντας σε ερώτηση του energia.gr για το κατά πόσο τα νέα κοιτάσματα αερίου που ανακαλύφθηκαν στην Μαύρη Θάλασσα και ανακοινώθηκαν προ ημερών από τον πρόεδρο Ερντογάν, θα αναδιαρθρώσουν το ενεργειακό τοπίο της χώρας του, είπε πως όλα θα εξαρτηθούν από την ταχύτητα με την οποία θα ολοκληρωθούν οι σεισμικές έρευνες ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την εξόρυξη του καυσίμου.  

Στην ίδια συνεδρία συμμετείχαν ακόμη ο κ. Slavtcho Neykov, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Energy Management Institute από τη Βουλγαρία, καθώς και η Δρ. Gina Cohen, Λέκτορας και Σύμβουλος στη Βιομηχανία Φυσικού Αερίου από το Ισραήλ.

Η διαδικτυακή εκδήλωση του ΙΕΝΕ συνεχίστηκε με την τρίτη συνεδρία με θέμα «Οι Υποδομές Αερίου του Μέλλοντος», με συντονιστή τον κ. Χρήστο Δήμα, Πρόεδρο της Επιτροπής Γεωπολιτικής του Ινστιτούτου.

Τη συζήτηση άνοιξε με την παρέμβασή του ο κ. Γιώργος Χατζημαρκάκης, Γενικός Γραμματέας της Hydrogen Europe από τις Βρυξέλλες, ο οποίος αναφέρθηκε στην κρίσιμη σημασία του υδρογόνου για τον ενεργειακό τομέα, καθώς, όπως τόνισε, πρόκειται να αντικαταστήσει το φ. αέριο σε όλο το φάσμα των οικονομικών δραστηριοτήτων. Ο κ. Χατζημαρκάκης είπε πως η ταχεία ανάπτυξη λύσεων υδρογόνου είναι πολύ σημαντική αφού θα διασφαλίσει εκτός των άλλων, την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Τέλος, παρουσίασε τον Οδικό Χάρτη Υποδομών για το υδρογόνο, έως το 2050.      

Η συζήτηση συνεχίστηκε με την τοποθέτηση του Dr. Charles Ellinas, Ανεξάρτητου Ενεργειακού Συμβούλου στον τομέα του Oil & Gas, Senior Fellow του Global Energy Center του Atlantic Council και επισκέπτη Research Fellow του IENE, από το Ηνωμένο Βασίλειο και του κ. Νίκου Σάτρα, επικεφαλής Φυσικού Αερίου της MotorOil, ο οποίος παρουσίασε τις τελευταίες δραστηριότητες του Ομίλου στον τομέα, ενώ αναφέρθηκε εκτενώς στο project «Διώρυγα Gas», που αφορά στη δημιουργία FSRU και αναμένεται να διευρύνει την ασφάλεια του εφοδιασμού, την ανταγωνιστικότητα των τιμών και την ανάπτυξη μικρής κλίμακας και bunkering δραστηριοτήτων LNG.

Mίλησε ακόμη ο κ. Κωνσταντίνος Παπαναστασίου, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της CYGAS από την Κύπρο, ο οποίος παρουσίασε το έργο της εταιρείας καθώς και στις εισαγωγές LNG, που, όπως είπε, θα γίνουν δυνατές χάρη στην κατασκευή του FSRU στο Νησί, που θα έχει ολοκληρωθεί έως τον Οκτώβριο του 2022. Η συνεδρία έκλεισε με την ομιλία του κ. Παναγιώτη Πανούσου, Διευθυντή Ενεργειακής Μετάβασης του ΔΕΣΦΑ, ο οποίος προέβη σε μια λεπτομερή παρουσίαση του επιτυχημένου έργου του Διαχειριστή.   

Η τέταρτη συνεδρία με θέμα «Οι Προοπτικές της Εμπορίας Αερίου στην ΝΑ Ευρώπη» είχε ως συντονιστή τον κ. Mr. Julian Bowden, Senior Visiting Research Fellow, Oxford Institute for Energy Studies, από το Ηνωμένο Βασίλειο. Μίλησαν ο Dr. Gottfried Steiner, CEO, Central European Gas Hub, της Αυστρίας, ο οποίος μίλησε για τον όγκο εισαγωγών φ. αερίου στη χώρα, που όπως είπε, υπερδιπλασιάστηκε για να ανέλθει σε 332,97 TWh την πρώτη Μαΐου. Ο Dr. Steiner αναφέρθηκε, ακόμη, στην επιτυχημένη πορεία της προθεσμιακής αγοράς αερίου της Αυστρίας, σχολιάζοντας πως η αγορά spot τελεί σε ελαφρά κάμψη σε σύγκριση με τα υψηλά της το 2019.

Η συζήτηση συνεχίστηκε με την παρέμβαση του κ. Γεράσιμου Αυλωνίτη, Market Development Manager του ΔΕΣΦΑ, ο οποίος αναφέρθηκε στη δημιουργία της χονδρεμπορικής αγοράς αερίου στην Ελλάδα καθώς και στη σημασία της χώρας ως κόμβος για το καύσιμο στην ευρύτερη περιοχή. Ο ΔΕΣΦΑ, είπε ο  κ. Αυλωνίτης, σχεδιάζει να αυξήσει τη χωρητικότητα των διασυνδετηρίων αγωγών καθώς και να μεγιστοποιήσει τη χωρητικότητα του συστήματος και την ευελιξία του. «Επόμενο βήμα είναι η δημιουργία αγοράς spot, σε σύμπραξη με το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας» τόνισε.

Μίλησε ακόμη ο κ. Mustafa Güzel, Natural Gas Market Manager του Energy Exchange Istanbul (EPIAS) από την Τουρκία, ο οποίος αναφέρθηκε στο δίκτυο αγωγών της BOTAS, συνολικού μήκους 16.034 χιλιομέτρων, καθώς επίσης στη λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς όπως και των αγορών εξισορρόπησης (balancing) και spot που ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2018. Ακολούθησε η ομιλία της κας Έφης Μηλιώνη, Market analysis & Back-office Section Manager της Elpedison.

Το Webinar του ΙΕΝΕ ολοκληρώθηκε με την πέμπτη συνεδρία που είχε θέμα «Το Νέο Σύστημα Taxonomy της Ε.Ε. και ο Ρόλος του Φ. Αερίου», με συντονιστή τον Dr. Charles Ellinas. Tο Taxonomy είναι το νέο σύστημα αξιολόγησης των υπό χρηματοδότηση ή δανειοδότηση επενδύσεων που θέτει κλιματικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Στο δρόμο για το μηδενισμό των αερίων του θερμοκηπίου, έως το 2050, η Ε.Ε. διακόπτει τη ροή της χρηματοδότησης σε ρυπογόνες επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Το λόγο πήρε αρχικά ο κ. Andreas Guth, Policy Director της Eurogas ο οποίος παρουσίασε τα σενάρια που έχει επεξεργαστεί η εταιρεία για το 2050. «Ανεξάρτητα από το σενάριο που επιλέγουμε, το φ. αέριο δεν είναι επιλογή. Είναι αναγκαιότητα. Το φυσικό αέριο παρέχει ευελιξία συστήματος, δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας και ασφάλεια εφοδιασμού», είπε χαρακτηριστικά.

Στη συνέχεια στο διαδικτυακό βήμα τον διαδέχτηκε ο κ. Hans Kreisel, Πρόεδρος της GEODE, από τις Βρυξέλλες, ο οποίος ανέφερε πως η Ευρώπη δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να απορρίψει τις παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, εξήγησε ότι το υδρογόνο δεν αποτελεί πηγή ενέργειας και τόνισε πως δίχως το φυσικό αέριο δεν θα μπορέσουμε να πετύχουμε τους στόχους για το 2050.

Τέλος, ο κ. Θεόδωρος Τερζόπουλος, Συντονιστικός Διευθυντής Στρατηγικής και Εταιρικών Σχέσεων της ΔΕΔΑ και Πρόεδρος της Επιτροπής Φυσικού Αερίου, Βιομεθανίου και Υδρογόνου του ΙΕΝΕ, έκλεισε το πολύ επιτυχημένο Webinar αναφερόμενος στα ανανεώσιμα αέρια, το βιομεθάνιο καθώς και τι; Διαδικασίες παραγωγής τους.