Όπως αναφέραμε σε προηγούμενο άρθρο στο Energia.gr η χώρα μας βρίσκεται πολύ πίσω στο σκέλος της ανακύκλωσης, με την υγειονομική ταφή απορριμμάτων στη χώρα μας να αγγίζει το 78%. Για την Ευρώπη το ζήτημα της ανακύκλωσης αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Αξίζει να σημειωθεί πως τα οικιακά απόβλητα έχουν διπλασιαστεί από το 1970 σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μόνο το 2011 αντιστοιχούσαν 500 κιλά αστικών αποβλήτων ανά άτομο στα κράτη μέλη της Ε.Ε. 

Σε τοπικό επίπεδο, έχουν εκπονηθεί ελάχιστα σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων που να έχουν εφαρμοστεί στην πράξη. Από τις ελάχιστες και πρωτοποριακές εξαιρέσεις αποτελεί ο Δήμος Χαλανδρίου. Μιλώντας πριν λίγες ημέρες σε διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε η ομάδα «φίλοι της φύσης», ο κ. Γεράσιμος Λυμπεράτος, καθηγητής του ΕΜΠ και πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Χαλανδρίου σημείωσε πως από το 1984-2017 είχαμε σημαντική αύξηση του μεθανίου (12,5%) στην ατμόσφαιρα που είναι 20 φορές χειρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα και προκαλείται εν μέρει στους χώρους υγειονομικής ταφής. Από τα βασικά προβλήματα σήμερα στη χώρα μας είναι η συλλογή και αποκομιδή του μεγαλύτερου μέρους των απορριμμάτων σε σύμμεικτη μορφή και η ταφή τους σε ΧΥΤΑ σε ποσοστό που ανέρχεται στο 86% και η περιορισμένη και αναποτελεσματική ανακύκλωση με το σύστημα των μπλε κάδων. Είναι σημαντικό δε το γεγονός πως πάνω από το 60% των απορριμμάτων στην Αττική που αρχικά κατευθύνονται στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών καταλήγει στη συνέχεια στο ΧΥΤΑ.

Ο κ. Λυμπεράτος αναφέρθηκε στο τοπικό σχέδιο αποκεντρωμένης διαχείρισης αποβλήτων το 2015 που εκπόνησε ο Δήμος Χαλανδρίου το οποίο προέβλεπε την εγκατάσταση σε όλο το δήμο και ενός δικτύου κίτρινων κάδων (για τη συλλογή χαρτιού, χαρτονιού) και την έμφαση στα βιοαπόβλητα. Η πολιτική αυτή εντάχθηκε στο πρόγραμμα Waste4think, όπου μετά από πρόσκληση επιλέχθηκαν 250 νοικοκυριά στα οποία δόθηκαν πληροφορίες για την ξεχωριστή συλλογή αποβλήτων τροφίμων. Τα νοικοκυριά εφοδιάστηκαν βιοαποδομήσιμες σακούλες και κάδους των 30 λίτρων, ενώ κοντά στο σπίτι τους υπήρχε και ένας καφές κάδος των 120 λίτρων. Σκοπός του έργου η δυνατότητα παραγωγής ενός υλικού (FORBI). Έτσι επιτυγχάνεται σύμφωνα με τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Χαλανδρίου η αξιοποίηση της παραγόμενης βιομάζας για ενέργεια, βιοκαύσιμα και προϊόντα προστιθέμενης αξίας.

Επομένως, εγχειρήματα όπως αυτό στο Χαλάνδρι, που ευαισθητοποιεί τον πολίτη δίνει μια διαφορετική λύση στο ζήτημα της διαχείρισης απορριμμάτων. Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως σε εθνικό επίπεδο. Στην περιφέρεια Αττικής ο χώρος υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων που βρίσκεται στη Φυλή έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο περιβαλλοντικού χάους στο παρελθόν σε έκθεση της επιτροπής αναφορών του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου. Η λειτουργία του έχει προκαλέσει την έντονη διαμαρτυρία κατοίκων και δήμων. «Αυτός ο συγκεντρωτισμός, με δύο στοχοποιημένες περιοχές, τη Φυλή και το Σχιστό, συνιστά εδώ και πολλά χρόνια μία κοινωνικά άδικη, ταξικά μεροληπτική και εχθρική επιλογή σε βάρος των περιοχών αυτών», αναφέρει σε πρόσφατη ανακοίνωσή του η Δημοτική Αρχή του Δήμου Περάματος. Σημειώνει πως «η μοναδική περιβαλλοντικά διαχειρίσιμη και οικονομικά βιώσιμη λύση για τη διαχείριση των απορριμμάτων βρίσκεται στην εφαρμογή των επιταγών της χωροταξικής δημοκρατίας με βάση την αρχή της εγγύτητας».

Να σημειωθεί τέλος πως σε άλλες περιοχές με αργούς ρυθμούς κινείται η δημοπράτηση μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων. Στη Σητεία η δημοπράτηση του έργου έχει οριστεί για τις 31 Μαΐου, ενώ η δημοπράτηση του έργου για την κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων έχει οριστεί για τις 11 Ιουνίου. Τέλος, πρόσφατα μπήκε σε φάση δοκιμαστικής λειτουργίας η Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων στην Ηλεία.