Νέα Προοπτική για τη 2η Φάση του Νοτίου Διαδρόμου της Ε.Ε.

Νέα Προοπτική για τη 2η Φάση του Νοτίου Διαδρόμου της Ε.Ε.
της Δρ. Μαρίκας Καραγιάννη*
Παρ, 9 Απριλίου 2021 - 14:30

Μετά την έναρξη λειτουργίας, φέτος, στις αρχές Ιανουαρίου, του Νοτίου Διαδρόμου φυσικού αερίου της Ε.Ε. με τα αρχικά 10 δις κ.μ. να διοχετεύονται σταδιακά από το κοίτασμα Shah Deniz II του Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη μέσω του αγωγού ΤΑΡ, το θέμα που τίθεται επιτακτικά είναι η ανεύρεση των απαραιτήτων ποσοτήτων φυσικού αερίου για την εξασφάλιση της λειτουργίας της 2ης Φάσης του Νοτίου Διαδρόμου, η οποία προβλέπει την κατασκευή και λειτουργία 

διασυνδετηρίων με τον ΤΑΡ αγωγών στα Βαλκάνια και τη ΝΑ Ευρώπη, συγκεκριμένα: του Ελληνο- βουλγαρικού αγωγού (IGB), του αγωγού Ελλάδας- Βόρειας Μακεδονίας με μελλοντική επέκταση προς Κόσοβο, του αγωγού Βουλγαρίας- Σερβίας (IBS) και του αγωγού Βουλγαρίας- Ρουμανίας (IBR).

Η πανδημία σε συνδυασμό με την πτώση των τιμών του πετρελαίου πέρσι δημιούργησαν αρνητικές συνθήκες για την πρόοδο των εργασιών έρευνας και εξόρυξης στην Κασπία, περιοχή όπου το κόστος εξόρυξης του βαρελιού είναι ούτως ή άλλως διπλάσιο και τριπλάσιο σε σύγκριση με τον Κόλπο. Τόσο στην Κασπία όσο και στις περισσότερες πετρελαιοφόρες περιοχές του πλανήτη, οι εταιρείες φρόντισαν να «συμμαζέψουν» την επενδυτική έκθεσή τους και να αναστείλουν τα γεωτρητικά προγράμματά τους. Φέτος, όμως, με την άνοδο της τιμής, η BP, η μεγαλύτερη επενδύτρια εταιρεία στο Αζερμπαϊτζάν, ξεκίνησε και πάλι τις εργασίες στα κοιτάσματα, στα οποία έχει υπογράψει PSA (Production Sharing Agreement) με τη Socar.

Ως αποτέλεσμα, η Socar μαζί με τη BP ανακοίνωσαν στις 24/03/2021 την ανεύρεση πρώτων ποσοτήτων φυσικού αερίου, μετά από επιτυχή γεώτρηση σε βάθος 7.189 μέτρων, στο υποθαλάσσιο κοίτασμα Shafag- Asiman, ένα εκ των πλέον ελπιδοφόρων νέων κοιτασμάτων του Αζερμπαϊτζάν στην Κασπία. Οπωσδήποτε,  θα απαιτηθούν νέες επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις, πλευρικά του κοιτάσματος από τις δύο εταιρείες, ούτως ώστε να καθοριστεί το ακριβές μέγεθος του κοιτάσματος και να καταρτίσει η BP το απαραίτητο πρόγραμμα εργασιών (work program) για την ανάπτυξη και εκμετάλλευσή του. Σύμφωνα με αρχικές εκτιμήσεις, η δυναμικότητα του Shafag- Asiman εκτιμάται περί τα 300- 400 δις κ.μ. Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ilham Aliyev χαιρέτισε την ανακάλυψη, δηλώνοντας ότι σηματοδοτεί μία πολύ θετική εξέλιξη για τη 2η Φάση του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου της Ε.Ε.

Πέραν του Shah Deniz, τα δύο κοιτάσματα της νέας γενιάς του Αζερμπαϊτζάν, στα οποία επαφίεται η προμήθεια της 2ης Φάσης του Νοτίου Διαδρόμου με φυσικό αέριο, είναι το Absheron, με εκτιμώμενα 350 δις κ.μ. και 45 εκατ. τόνους συμπυκνωμένου φυσικού αερίου και το Shafag- Asiman. Σε ό,τι αφορά το Absheron, η διαχειρίστρια εταιρεία Total έχει ανακοινώσει ότι έχει πραγματοποιήσει επιτυχή γεώτρηση στο βαθύτερο πηγάδι του κοιτάσματος και ότι η πρώτη παραγωγή είναι προγραμματισμένη για φέτος. Η ανάπτυξη του Shafag- Asiman έχει ήδη καθυστερήσει σημαντικά. Η ΒΡ τα προηγούμενα χρόνια έριξε το βάρος στην ανάπτυξη του Shah Deniz, και δικαίως, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η 1η Φάση της λειτουργίας του Νοτίου Διαδρόμου.  Για τη 2η Φάση, οι απαιτούμενες ποσότητες αναμένονται κατ΄αρχήν από το Shafag- Asiman, γι΄ αυτό και χαιρετίστηκε με μεγάλη αισιοδοξία η πρώτη ανακάλυψη ποσοτήτων φυσικού αερίου. Όπως όλα δείχνουν, μετά το Shah Deniz, το νέο κοίτασμα- σημαία του Αζερμπαϊτζάν για την επόμενη δεκαετία θα είναι το Shafag- Asiman.

Παρακάτω, παρατίθεται η σχετική ανακοίνωση της Socar.

24 March 2021                                                                    

Gas and condensate found at the Shafag-Asiman field                                                              

First gas-condensate reserves were found at a depth of 7189 meters in an exploration well drilled on the Shafag-Asiman block in the Azerbaijani sector of the Caspian Sea. Herewith the logging and drilling of the Fasila stratum of the field was successfully completed. To define the exact volume of hydrocarbon reserves, the parties of the project are going to work out a technical plan for drilling of an additional lateral well in the direction of the structure’s arch.Exploration work on the Shafag-Asiman block is a joint project of SOCAR and bp. According to the Production Sharing Agreement, bp is the operator of exploration drilling. On January 11, 2020 SOCAR's subsidiary Caspian Drilling Company’s started drilling the exploratory well on the 623-meter deep seabed by Heydar Aliyev Semi-Submersible Drilling Rig.

The President of the Republic of Azerbaijan Ilham Aliyev said: “The history of cooperation between bp and SOCAR comprises a period of about 30 years. During this period, many projects of global importance have been carried out. These include such joint projects as the development of Azeri-Chirag-Gunashli (ACG) block, the Baku-Tbilisi-Ceyhan (BTC) pipeline, the Shah Deniz, the Southern Gas Corridor (SGC) and its elements - the SCP, TANAP and TAP pipelines. Currently, the cooperation between SOCAR and bp has strategic importance. bp is the biggest foreign investor in Azerbaijan's oil and gas industry.

Today, we are working on several new projects together with our traditional partner, bp. One of these projects is the development of the Shafag-Asiman prospect, where the drilling of the first well has already been completed with good results. The gas and condensate reserves, found at a new deepwater field in the Azerbaijani sector of the Caspian Sea, will contribute to the growth of our proven hydrocarbon reserves and, consequently, to the energy security of our country and many other countries. Our proven natural gas reserves can contribute to the Southern Gas Corridor, the last link of which - TAP pipeline was completed last year. I congratulate the people of Azerbaijan, our oil workers, bp and SOCAR on this success.''

The Shafag-Asiman block lies 125 kilometers to the south-east of Baku. It covers an area of 1100 square kilometers. It is located in water depths of 650-800 meters. The Shafag-Asiman structure was discovered in 1961 during a seismic exploration. On October 7, 2010, SOCAR and BP signed a production sharing agreement (PSA) on joint exploration and development of the Shafag-Asiman offshore block for a period of 30 years. SOCAR and bp have equal shares in the project. In 2012, 3D seismic exploration was conducted at Shafag-Asiman. Interpretation of the seismic data was completed in 2015. Subsequently, the partners agreed on the location for the drilling of the first exploration well.

News Archive · SOCAR

* Η Δρ. Μαρίκα Καραγιάννη είναι ειδική επιστήμων για την ενέργεια και διδάσκει Δίκαιο της Ενέργειας και Διεθνείς Ενεργειακές Σχέσεις στο ΠΕΔΙΣ (Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων) του Παν. Πελοποννήσου και στο Διεθνές Παν.- Μεταπτυχιακό Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου.