Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έλαβαν χώρα την προηγούμενη εβδομάδα από την Δευτέρα 15/2 Φεβρουαρίου δημιούργησαν πολλά προβλήματα στο δίκτυο ηλεκτροδότησης ενώ παράλληλα οδήγησαν σε αυξημένη ανάγκη συμμετοχής των λιγνιτικών μονάδων στο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής της χώρας Συγκεκριμένα τα καιρικά φαινόμενα πίεσαν την λιγνιτική παραγωγή πάνω από το 15% της συνολικής εγχώριας ζήτησης στον ημερήσιο προγραμματισμό του συστήματος (ΔΕΠ-ISP1) καθόλη την διάρκεια

 της εβδομάδας, δηλ. Δευτέρα 15/2- Παρασκευή 19/2 από 11% που ήταν η μέση συμμετοχή τους την προηγούμενη εβδομάδα. Οι λιγνιτικές μονάδες εντάχθηκαν σαν φορτίο βάσης αφήνοντας εκτός συστήματος σημαντική ισχύ από μονάδες φυσικού αερίου οι οποίες συμμετείχαν ως στρεφόμενες εφεδρειές για το σύστημα το οποίο ανέμενε υψηλά φορτία αιχμής την Δευτέρα 15/2. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που επικράτησαν ιδιαίτερα στην περιοχή του Πηλίου την Κυριακή οδήγησαν σε εκτεταμένη βλάβη με αποτέλεσμα την διακοπή της ηλεκτροδότησης στις Σποράδες, ενώ προβλήματα στην ηλεκτροδότηση παρουσιάστηκαν και στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα του Ζαγορίου, σε τμήμα του δήμου Τζουμέρκων και στο Μεσόπυργο Άρτας. Ωστόσο αυτό δεν οδήγησε σε σημαντικές διορθωτικές κινήσεις στην συμμετοχή των κατανεμημένων μονάδων στον ημερήσιο προγραμματισμό ηλεκτροπαραγωγής την Δευτέρα, παρότι η ζήτηση εξαιτίας της αποκοπής των καταναλωτών υποχώρησε 14.4% χαμηλότερα από την αναμενόμενη, καθότι παρουσιάστηκαν σημαντικές αποκλίσεις στην παραγωγή ΑΠΕ, των οποίων η συμμετοχή διαμορφώθηκε 36% χαμηλότερα από την προημερήσια εκτίμηση.

Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν έγινε και την Τρίτη 16/2, που τα καιρικά φαινόμενα μετακινήθηκαν νότια πλήττοντας κυρίως την Εύβοια και την Αττική. Συγκεκριμένα οι βλάβες στο δίκτυο διανομής που δημιούργησαν οι πτώσεις δένδρων από τη σφοδρή χιονόπτωση την Τρίτη 16/2 οδήγησε στην αποκοπή της ηλεκτροδότησης περισσοτέρων από 70.000 καταναλωτών στην Αττική και την Εύβοια. Με τη σειρά της η αποκοπή των καταναλωτών οδήγησε σε απόκλιση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 16.9% χαμηλότερα από την προημερήρισα εκτίμηση, γεγονός το οποίο μείωσε σημαντικά την αιχμή ζήτησης από 9037 MW που είχε αρχικά εκτιμηθεί σε 7877 MW και επομένως και τη συμμετοχή των μονάδων φυσικού αερίου στο ηλεκτρικό σύστημα η οποία διαμορφώθηκε στο 33.8% έναντι 41.7% που είχε εκτιμηθεί στην πρώτη φάση της διαδικασίας ενοποιημένου προγραμματισμού (ΔΕΠ - ISP1) στις 15/2. Αντίστοιχες αποκλίσεις διαμορφώθηκαν και την Τετάρτη 17/2 καθότι υπήρξε υψηλή αβεβαιότητα για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης σε πολλά σημεία του δικτύου που επλήγησαν καθότι ο αριθμός των περιστατικών ήταν πολύ μεγάλος. Αναφορικά τις μεσημεριανές ώρες της ίδιας ημέρας είχαν επανηλεκτροδοτηθεί το 57% των καταναλωτών που επλήγησαν, δηλαδή περί τους 40.000 καταναλωτές ενώ ως το τέλος της ημέρας είχε αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση σε 86% των καταναλωτών που επλήγησαν.

Η εξασθένιση των καιρικών φαινομένων την Τετάρτη η οποία οδήγησε σε μείωση της ηλεκτροπαραγωγής από αιολικά πάρκα είχε ως αποτέλεσμα την επαναφορά της ηλεκτροπαραγωγής από μονάδες φυσικού αερίου σε υψηλότερα επίπεδα, τα οποία υπερέβησαν το 30% του ημερήσιου ηλεκτρικού μείγματος για την υπόλοιπη εβδομάδα, Τετάρτη 17/2 – Παρασκευή 19/2.

Η υψηλή συμμετοχή του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή επανέφερε το ερώτημα αν οι στόχοι απολιγνιτοποίησης για το 2023 είναι εφικτοί δεδομένης της εξάρτησης του συστήματος από το λιγνίτη για την εξασφάλιση επάρκειας ισχύος. Ωστόσο ακόμη και σε τέτοια ακραία καιρικά φαινόμενα σαν της συγκεκριμένης εβδομάδας (15/2 - 21/2) η ζήτηση ισχύος από λιγνιτικές μονάδες δεν ξεπέρασε τα 1.500 MW (16/2 προγραμματισμός ISP1). Η συγκεκριμένη ισχύς μπορεί να καλυφθεί από μία νέα μονάδα φυσικού αερίου ονομαστικής ισχύος 826 MW που κατασκευάζεται από τον όμιλο Μυτιληναίος στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας και αναμένεται να ενταχθεί στο σύστημα το 2022, την νέα μονάδα της ΔΕΗ, Πτολεμαΐδα V ονομαστικής ισχύος 660MW και την νέα διασύνδεση Ελλάδας -Βουλγαρίας, ΚΥΤ Ν. Σάντας - Maritsa East, μεταφορικής ικανότητας 2000 MVA η οποία αναμένεται να ηλεκτριστεί το 2023. Σημειώνεται ότι το 2023 αναμένεται επίσης να ενταχθεί και η  μονάδα φυσικού αερίου της Elpedison στην Θεσσαλονίκη ονομαστικής ισχύος 826 MW, η οποία εκτιμάται ότι θα  συνεισφέρει σημαντικά στην επάρκεια του συστήματος σε βάθος χρόνου.  

 

* Ο Αλέξανδρος Περέλλης είναι μηχανολόγος-μηχανικός και Κύριος Ερευνητής στο ΙΕΝΕ