Τα σοβαρά προβλήματα στην αγορά εξισορρόπησης που προκλήθηκαν αμέσως μτά την έναρξη λειτουργίας της νέας αγοράς του Target Model στη χώρα μας, ανέδειξαν τις χρόνιες στρεβλώσεις του συστήματος σε συγκεκριμένα τμήματα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Για να μπορέσουμε, όμως, να ερμηνεύσουμε όσο το δυνατό πιο αξιόπιστα  τα τεκταινόμενα στον ελληνικό χώρο 

θα πρέπει να τα συγκρίνουμε με εκείνα στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ο Oργανισμός Συνεργασίας των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών (ACER), στο ετήσιο δελτίο Παρακολούθησης των Αγορών (Market Monitoring Report) που εκδίδει, αναφέρει ότι το μέσο κόστος των ευρωπαϊκών αγορών εξισορρόπησης ανήλθε το 2019, στα 2 ευρώ ανά μεγαβατώρα, όταν το μέγιστο κόστος καταγράφηκε στην Ρουμανία και ήταν 5,17 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Τούτο σημαίνει ότι η ελληνική αγορά εξισορρόπησης υπήρξε, την ίδια χρονική περίοδο, σχεδόν 14 φορές πιο ακριβή από το μέσο ευρωπαϊκό όρο και 5 φορές ακριβότερη από την αμέσως επόμενη αγορά εξισορρόπησης στην Ευρώπη.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το στοιχείο που αναφέρεται στη ραγδαία μείωση των τιμών εξισορρόπησης στην Αυστρία και τη Γερμανία, μεταξύ 2017- 2019, χάρη στη συνεργασία των δύο χωρών στην ανταλλαγή ενέργειας εξισορρόπησης.

Πιο συγκεκριμένα στο δελτίο αναφέρεται πως: «Σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, παρατηρήθηκε αύξηση της σύγκλισης των τιμών μεταξύ Αυστρίας και Γερμανίας. Ενώ το 2017, οι τιμές για την καθοδική ενέργεια εξισορρόπησης που ενεργοποιήθηκαν από aFRR σε αυτές τις δύο χώρες ήταν αρνητικές και σημαντικά διαφορετικές μεταξύ τους (-82 ευρώ/MWh για την Αυστρία και -15 ευρώ/MWh για τη Γερμανία), για το 2019 έγιναν θετικές και ανήλθαν κατά μέσο όρο σε παρόμοια επίπεδα (1 και 3 ευρώ/MWh, αντίστοιχα). Αυτό οφείλεται εν μέρει στην εφαρμογή, από το 2016, ενός προγράμματος συνεργασίας για την ανταλλαγή ενέργειας εξισορρόπησης μεταξύ αυτών των δύο χωρών, το οποίο αύξησε σταδιακά τον ανταγωνισμό.» 

Από μόνο του το γεγονός καταδεικνύει τη σπουδαιότητα της ενοποίησης των Ευρωπαϊκών αγορών εξισορρόπησης, που αποτελεί από τις κύριες προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως αποτυπώνεται στον κανονισμό 2017/2195 της 23ης  Νοεμβρίου 2017 του οποίου οι συγκεκριμένοι στόχοι είναι:

α) η προώθηση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού, της καταπολέμησης των διακρίσεων και της διαφάνειας στις αγορές εξισορρόπησης·

β) η βελτίωση της αποδοτικότητας της εξισορρόπησης, καθώς και της αποδοτικότητας των ευρωπαϊκών και των εθνικών αγορών εξισορρόπησης·

γ) η ενοποίηση των αγορών εξισορρόπησης και η αύξηση των δυνατοτήτων για ανταλλαγές υπηρεσιών εξισορρόπησης, με παράλληλη συμβολή στην επιχειρησιακή ασφάλεια·

δ) η συμβολή στην αποδοτική μακροπρόθεσμη λειτουργία και ανάπτυξη του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ένωση, με παράλληλη διευκόλυνση της αποδοτικής και συνεκτικής λειτουργίας των αγορών επόμενης ημέρας, των ενδοημερήσιων αγορών και των αγορών εξισορρόπησης·

ε) η διασφάλιση θεμιτής, αντικειμενικής, διαφανούς και βασιζόμενης στην αγορά προμήθειας υπηρεσιών εξισορρόπησης που αποτρέπει περιττούς φραγμούς εισόδου για νεοεισερχόμενους, προάγει τη ρευστότητα των αγορών εξισορρόπησης, ενώ παράλληλα αποτρέπει περιττές στρεβλώσεις στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας·

στ) η διευκόλυνση της συμμετοχής της απόκρισης ζήτησης (demand response), συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων συγκέντρωσης και της αποθήκευσης ενέργειας, με ταυτόχρονη διασφάλιση των ισότιμων όρων ανταγωνισμού τους με άλλες υπηρεσίες εξισορρόπησης και, όπου απαιτείται, της ανεξαρτησίας των ενεργειών τους κατά την εξυπηρέτηση ενιαίας εγκατάστασης ζήτησης·

ζ) και τέλος, η διευκόλυνση της συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η στήριξη της υλοποίησης του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διείσδυση της ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές.