Σύμφωνα με ανταπόκριση της Agence France Press που δημοσιεύθηκε στην χθεσινή «Ελευθεροτυπία», η Αλ Κάιντα, που συγκλόνισε τον κόσμο με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και ενέχεται στις τρομοκρατικές επιθέσεις της Μαδρίτης, είναι μια νεφελώδης τρομοκρατική οργάνωση με παρακλάδια σε πολλές χώρες του κόσμου, δυσδιάκριτα όρια και κύριο λόγο ύπαρξης τον ιερό πόλεμο κατά των ΗΠΑ.
Ο πυρήνας της προήλθε από παλιούς μουτζαχεντίν που αγωνίστηκαν κατά των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν από το 1979 έως το 1989 και οι απαρχές τους σχηματισμού της τοποθετούνται γύρω στο 1988, ένα χρόνο πριν από τη σοβιετική αποχώρηση. Ο πόλεμος του Κόλπου το 1991 και οι επακόλουθες εξελίξεις αποτέλεσαν καμπή για τη μάχη του ηγέτη της, Σαουδάραβα εκατομμυριούχου Οσάμα μπιν Λάντε, κατά των ΗΠΑ, οι οποίες είναι κατ’ αυτόν η κυριότερη απειλή γι ατο μουσουλμανικό κόσμο. Η οργάνωση παίρνει τη σημερινή της μορφή, αυτή ενός συγκεντρωτικού δικτύου διεθνούς τρομοκρατίας, το 1998, συνεργαζόμενη με την αιγυπτιακή Αλ Τζιχάντ και άλλες ισλαμικές ομάδες.
Στις 26 Μαΐου 1998, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, αποσπάσματα της οποίας μεταδόθηκαν τον Αύγουστο του 2002 από το αμερικανικό δίκτυο CNN, o Μπιν Λάντεν δήλωνε ότι είχε δημιουργήσει ένα «διεθνές ισλαμικό μέτωπο με στόχο τον ιερό πόλεμο εναντίον των Σταυροφόρων και των Εβραίων» και το θάνατο Αμερικανών, στρατιωτικών και απλών πολιτών. Από τότε εμπλέκεται σε σειρά τρομοκρατικών ενεργειών, με πιο αιματηρές τις επιθέσεις στις αμερικανικές πρεσβείες Κένυας και Τανζανίας το 1998, στη Νέα Υόρκη και την Ουάσινγκτον το 2001, σε τουριστικό κλάμπ του Μπαλί το 2002, εναντίον αμερικανικών στόχων στο Ριάντ τον ίδιο χρόνο και εναντίον βρετανικών κι εβραϊκών στόχων στην Κωνσταντινούπολη το 2003.
Το χτύπημα στη Μαδρίτη
Η ανάληψη της ευθύνης για τα πολλαπλά χτυπήματα στα τρένα της Μαδρίτης δημιουργεί στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο φόβο κι ερωτηματικά για τον επόμενο στόχο της Αλ Κάιντα. Χώρες όπως η Βρετανία και η Ισπανία που υποστήριξαν τις ΗΠΑ στον πόλεμο του Ιράκ φαίνεται να απειλούνται περισσότερο. Σε μήνυμα του που μεταδόθηκε τον περασμένο Οκτώβριο, ο Μπιν Λάντεν επιφυλασσόταν να πλήξει όλες τις χώρες που πήραν μέρος. Είχε αναφερθεί τότε στη Βρετανία, την Ισπανία, την Πολωνία, την Ιταλία, την Αυστραλία και την Ιαπωνία. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Γαλλία, η Γερμανία ή η Ρωσία που αντιτάχθηκαν στον πόλεμο βρίσκονται εκτός κινδύνου. Οι ειδικοί που μελετούν τις κινήσεις της Αλ Κάιντα πιστεύουν ότι δεν στοχεύει μόνο τους συμμάχους των Αμερικανών στο Ιράκ, αλλά το δυτικό καπιταλισμό γενικότερα. Πολλοί από αυτούς κάνουν λόγο για πολλούς πυρήνες, περισσότερο ή λιγότερο αυτόνομους, διασπαρμένους σε όλο τον κόσμο. Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών υποπτεύονται ότι τα ηχογραφημένα μηνύματα που αποδίδονται στον Μπιν Λάντεν και τον υπαρχηγό του Αϊμάν αλ-Δαουάχρι και μεταδίδονται τακτικά από αραβικά δορυφορικά κανάλια περιέχουν κωδικοποιημένες οδηγίες προς τις διάφορες ομάδες του δικτύου, το οποίο φαίνεται εξάλλου να έχει στη διάθεσή του ανεξάντλητες πηγές χρηματοδότησης.