Μέχρι την προθεσμία της 9ης Ιουλίου αναμένεται να ολοκληρωθούν πάνω από δέκα εμπορικές συμφωνίες με τους μεγαλύτερους εταίρους των ΗΠΑ, όπως είπαν κορυφαίοι σύμβουλοι του Τραμπ τις τελευταίες ημέρες. Αν όμως αποτελούν ένδειξη οι δύο μοναδικές συμφωνίες που έχουν ήδη κλείσει οι ΗΠΑ –με τη Βρετανία και την Κίνα–, τότε κατά πάσα πιθανότητα δεν θα πρόκειται για ολοκληρωμένες συμφωνίες που επιλύουν βασικά ζητήματα, παρά μόνο ένα περιορισμένο εύρος θεμάτων και μάλιστα σε επιφανειακό επίπεδο.
Σε ό,τι αφορά τις δεκάδες χώρες που δεν θα έχουν ούτε καν αυτές τις συμφωνίες-σχεδιαγράμματα μέχρι τις 9 Ιουλίου, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει απειλήσει με δασμούς επιπλέον του 10% που ισχύει κατά την τρίμηνη περίοδο διαπραγματεύσεων. Αυτό θα αφορά κατά βάση «τους μικρότερους εμπορικούς εταίρους», όπως είπε την περασμένη εβδομάδα στο CNBC ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ.
Οι επενδυτές έμειναν να βασίζονται μόνο σε αινιγματικά σχόλια του Λευκού Οίκου σχετικά με το ποιες χώρες βρίσκονται κοντά σε επίτευξη συμφωνιών. Το αποτέλεσμα των συνομιλιών θα είναι καθοριστικό για το μέλλον της εμπορικής ατζέντας του Τραμπ, που άλλωστε ήταν κεντρικό σημείο της προεκλογικής του καμπάνιας. Παράλληλα, όμως, θα είναι κρίσιμο και για την παγκόσμια οικονομία και για τις σχέσεις των ΗΠΑ με εταίρους και αντιπάλους. Μολονότι διακυβεύονται πολλά, η αμερικανική κυβέρνηση δεν έχει διευκρινίσει αν η προθεσμία αυτή θα παραμείνει σταθερή ή αν υπάρχει ενδεχόμενο παράτασης.
Οσο πλησιάζει η προθεσμία, πάντως, πληθαίνουν οι επισκέψεις από ηγέτες κρατών και εκπροσώπους εμπορίου που ταξιδεύουν στην Ουάσιγκτον, ενώ ο Τραμπ και οι σύμβουλοί του στέλνουν μεικτά μηνύματα για την πορεία των διαπραγματεύσεων.
Οι ΗΠΑ πλησιάζουν στην επίτευξη συμφωνίας με ορισμένες χώρες, όπως η Ταϊβάν και η Ινδονησία, σύμφωνα με πηγή που επικαλείται το Bloomberg, ενώ είναι πιθανό να κλείσουν συμφωνίες και με το Βιετνάμ και τη Νότια Κορέα. Ο Τραμπ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι πλησιάζει σε συμφωνία και με την Ινδία, ενώ σε ό,τι αφορά την Ε.Ε. και οι δύο πλευρές μιλούν όλο και πιο αισιόδοξα για τις σχέσεις τους.
Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λούτνικ, ανέφερε την περασμένη εβδομάδα στην τηλεόραση του Bloomberg ότι θα γίνουν περίπου «10 κορυφαίες συμφωνίες» με μεγάλες οικονομίες μέχρι την προθεσμία του Ιουλίου.
Ενώ η προσέγγιση του Αμερικανού προέδρου μπορεί να φέρει ως αποτέλεσμα κάποιες υποχωρήσεις από εμπορικούς εταίρους, οι απρόβλεπτες κινήσεις του έχουν προκαλέσει αβεβαιότητα στις αγορές και άγχος στις επιχειρήσεις. Η έλλειψη σαφήνειας σε ό,τι αφορά την προθεσμία αυξάνει περαιτέρω την ένταση.
Ο Τραμπ επανήλθε στον Λευκό Οίκο, υποσχόμενος να μειώσει τα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ και να τονώσει την εγχώρια βιομηχανία, ενώ κατέστησε την εμπορική του ατζέντα κεντρικό σημείο των προσπαθειών του για αναδιαμόρφωση των παγκόσμιων εμπορικών ροών. Αποκάλυψε υψηλότερους δασμούς τον Απρίλιο, αλλά τους έβαλε γρήγορα σε παύση, αφότου οι αγορές πανικοβλήθηκαν λόγω φόβων περί παγκόσμιας ύφεσης.
Εδώ και μήνες, ο Αμερικανός πρόεδρος και οι σύμβουλοί του υπόσχονται ότι έρχονται αρκετές συμφωνίες. Σύμφωνα, όμως, με το Bloomberg, όχι μόνο είναι πιθανό να μην υλοποιηθεί αυτή η δέσμευση, αλλά και όσες συμφωνίες στέλνουν προειδοποιητικά σημάδια στους άλλους.
Για παράδειγμα, η Βρετανία προχώρησε τις διαπραγματεύσεις αναμένοντας ότι οι δασμοί στις εισαγωγές μετάλλων θα μηδενιστούν.
Τελικά οι ΗΠΑ διατήρησαν τους δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο στο 25% και υποσχέθηκαν ότι στο μέλλον θα τεθεί σύστημα με στόχους πωλήσεων. Επίσης, οι αποστολές σπάνιων γαιών στις οποίες φέρεται να δεσμεύτηκε η Κίνα, δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί.
Ορισμένες χώρες, όπως η Ιαπωνία, η Ινδία και η Ε.Ε., διστάζουν να υπογράψουν συμφωνίες χωρίς να ξέρουν πόσο σφοδρό θα είναι το πλήγμα από συγκεκριμένους δασμούς σε εξαγωγές τσιπ, φαρμάκων, εμπορικών αεροσκαφών και άλλων κρίσιμων εμπορευμάτων.
Τέλος, υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με τη νομιμότητα των ίδιων των δασμών και ειδικότερα με τη δυνατότητα του Τραμπ να εκμεταλλεύεται περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης για την επιβολή τους. Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ κατέληξε τον Μάιο ότι στην πλειονότητά τους οι δασμοί επιβλήθηκαν παράνομα και ζήτησε κατάργησή τους, αλλά σε δεύτερο βαθμό αποφασίστηκε να παραμείνουν σε ισχύ μέχρι την ακρόαση στα τέλη Ιουλίου.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")