Διόλου τυχαία, η ελληνική κυβέρνηση βλέπει την μεγάλη αυτή εκδήλωση ως μία ευκαιρία να αναδειχθεί η χώρα σε αναβαθμισμένο περιφερειακό ενεργειακό παίκτη, στο πλαίσιο των σχεδιασμών της σημερινής κυβέρνησης των ΗΠΑ, ενώ και η αγορά περιμένει το P-TEC να «παραγάγει» 5 ή 6 συμφωνίες για αγορά ή πώληση LNG, τομέα προτεραιότητας της διοίκησης Τραμπ. Πιθανή θεωρείται, επίσης, και η σύναψη συμφωνιών στον τομέα των data centers και των ναυπηγείων.
Άλλωστε, και ο Νταγκ Μπέργκαμ, ο ενεργειακός «τσάρος» της αμερικανικής κυβέρνησης, τόσο κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, όσο και σε άλλες περιστάσεις, π.χ. στο πλαίσιο της επίσκεψης του υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Βασίλη Κικίλια, κατά την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον, στα μέσα Σεπτεμβρίου, κατέστησε σαφές ότι στους σχεδιασμούς αυτούς η χώρα μας παίζει μεγάλο ρόλο, τόσο στη ΝΑ Ευρώπη όσο και σε ευρύτερο ευρωπαϊκό επίπεδο.
Εξάλλου, η πρόσφατη (20 Οκτωβρίου) απόφαση των Βρυξελλών για πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο από τις αρχές του 2028, αναδεικνύει τη σημασία του «Κάθετου Διαδρόμου»¨(Vertical Corridor), στον οποίο παίζει κεντρικό ρόλο η Ελλάδα. Όπως, μάλιστα, ανέφερε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, σε τηλεοπτική του συνέντευξη στο Ertnews «η χώρα μας θα βρεθεί στο επίκεντρο των διατλαντικών ενεργειακών εξελίξεων», καθώς, όπως τόνισε, θα συζητηθεί η ανάγκη απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και η «δυνατότητα της Ελλάδας να είναι ο ενεργειακός κόμβος, προκειμένου το αμερικανικό φυσικό αέριο να πηγαίνει στην Ευρώπη».
Ποιοι δίνουν το «παρών»
Για το λόγο αυτό, ο ίδιος ο κ. Μπέργκαμ, υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ και επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας, θα δώσει το «παρών» στην εμβληματική αυτή Σύνοδο, όπως επίσης και ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ - ο οποίος, από κοινού τον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρο Παπασταύρου, θα είναι οι οικοδεσπότες του P-TEC των Αθηνών - ο υφυπουργός Εξωτερικών για τη Διαχείριση και τους Πόρους, Μάικλ Ρίγας, αλλά και ο υφυπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών αρμόδιος για την οικονομική ανάπτυξη, την ενέργεια και το περιβάλλον, Τζέικομπ Χέλμπεργκ.
Στην 6η Σύνοδο της «Σύμπραξης για τη Διατλαντική Συνεργασία για την Ενέργεια» , η οποία θα σηματοδοτήσει και την πρώτη επίσημη παρουσία της νέας Αμερικανίδας πρέσβειρας, κ. Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, θα συμμετάσχουν και Υπουργοί ή εκπρόσωποι των Υπουργείων Ενέργειας όλων σχεδόν των χωρών της ΕΕ. Επίσης, πέρα από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, θα συμμετάσχουν οι υπουργοί Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Βασίλης Κικίλιας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης.
Αλλά και το σύνολο των μεγάλων ενεργειακών ομίλων θα βρίσκεται στο Ζάππειο την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή. Μάλιστα, στους ομιλητές του P-TEC περιλαμβάνονται μερικοί από τους επικεφαλής αυτών των μεγάλων εγχώριων ενεργειακών «παικτών», όπως ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, Κωσταντίνος Ξιφαράς, ο επικεφαλής της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης, ο CEO της Helleniq Energy, Ανδρέας Σιάμισιης, ο επικεφαλής της Energean, Μαθιός Ρήγας, ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, η επικεφαλής του ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι, κ.ά.
Αξίζει, επίσης, να αναφερθούν και κάποιοι από τους τίτλους των πάνελ που θα διεξαχθούν κατά τη διάρκεια του διήμερου συνεδρίου: «Διάδρομοι Ενέργειας: Πώς το φυσικό αέριο επανασχεδιάζει τον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης», «Country spotlight: Greece», «Οικοδομώντας τη ραχοκοκαλιά: Ξεκλειδώνοντας κεφάλαια για τις παγκόσμιες υποδομές ενέργειας», «Από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής στους επεξεργαστές: Η ενέργεια ως μοχλός του AI», «Ανθεκτικότητα εκ βάθρων: Ενισχύοντας ένα ισχυρότερο ενεργειακό μέλλον», «Διαμορφώνοντας το αύριο: To LNG ως καταλύτης για την ανταγωνιστικότητα», «Διασυνδέοντας την Ευρώπη: Ασφαλή, Έξυπνα και Ανθεκτικά Δίκτυα Ενέργειας» κλπ.
ΔΕΠΑ Εμπορίας και Κάθετος Διάδρομος
«Η ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι η αιχμή του δόρατος για τη λειτουργία του Κάθετου Διαδρόμου, καθώς αξιοποιώντας την υποδομή της Ρεβυθούσας και του FSRU της Αλεξανδρούπολης, χρησιμοποιώντας τους αγωγούς του ΔΕΣΦΑ και του διασυνδετήριου αγωγού IGB, λειτουργεί φτάνοντας στη Μολδαβία, την Ουγγαρία και την Ουκρανία», είχε τονίσει, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Παπασταύρου, σε πρόσφατη επίσκεψή του στα γραφεία της ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Πραγματικά, η εταιρεία, σύμφωνα με πληροφορίες, αποκτά πελατολόγιο στη Ρουμανία και την Ουγγαρία, δύο χώρες με μεγάλη σημασία και στο πλαίσιο του Κάθετου Διαδρόμου αλλά και στην περιφερειακή διαπραγμάτευση φυσικού αερίου στην περιοχή της Κεντρικής Ευρώπης. Επιπλέον, και η εγχώρια κατανάλωσή τους αναμένεται να ενισχυθεί, ενώ ειδικά η Ουγγαρία, αναμένεται για τα επόμενα χρόνια να διατηρήσει ψηλά -περίπου στο 40% - το επίπεδο συμμετοχής του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή.
Οι προσδοκίες της Αθήνας
Η απεξάρτηση από τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας, και δη το φυσικό αέριο, καθιστούν τη χώρα μας στρατηγικό τμήμα των σχεδιασμών των ΗΠΑ, που προβλέπουν την ανάδειξή της σε «πύλη εισόδου» για το αμερικανικό LNG στην Ευρώπη. Έτσι, η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτό το νέο τοπίο εξυπηρετεί τη συνολικότερη στρατηγική της στόχευση για την ανάδειξη της χώρας σε βασικό ενεργειακό κόμβο στην ευρύτερη περιοχή.
Καθώς η απόφαση της ΕΕ για πλήρη διακοπή εισαγωγών ρωσικού αερίου, περιλαμβάνει και τον αγωγό TurkStream, τη μόνη εναπομείνασα δίοδο ρωσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά, η χώρα μας υπολογίζει ότι θα μπορεί να συμβάλει ώστε να αναπληρωθούν από εισαγωγές LNG τα 18 περίπου bcm που εισρέουν στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Αυτή η προσδοκία θεωρείται ότι συμβαδίζει την αμερικανική στόχευση για προώθηση του LNG των ΗΠΑ, στις αγορές της Αν. και Κεντρ. Ευρώπης. «Η Ελλάδα είναι ένα σταυροδρόμι όπου εισέρχεται σημαντική ποσότητα αμερικανικού LNG για να εξυπηρετήσει την Ανατολική Ευρώπη. Η Ελλάδα υπήρξε εξαιρετικός εταίρος. Ο πρωθυπουργός τους το καταλαβαίνει, είναι απολύτως σύμφωνος», έχει δηλώσει, εξάλλου, σε συνέντευξή του ο κ. Μπέργκαμ.
Οι σχεδιασμοί αυτοί, εξάλλου, βαίνουν προς υλοποίηση όσον αφορά τον Κάθετο Διάδρομο, και με την πρόσφατη επιτυχημένη δημοπρασία, αλλά και με την δρομολογούμενη αύξηση στην εξαγωγική ικανότητα της χώρας, έως και τα 8 bcm μέχρι τα τέλη του έτους, χάρη στο νέο Σταθμό Συμπίεσης Φυσικού Αερίου του ΔΕΣΦΑ στην Κομοτηνή, ο οποίος εγκαινιάστηκε προχθές, Δευτέρα, 3 Νοεμβρίου, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Με το νέο έργο καθίσταται εφικτή η προώθηση πολλαπλάσιων ποσοτήτων προς τον Βορρά- φτάνοντας μέχρι και στην Ουκρανία – συμβάλλοντας, κατά συνέπεια, στη στρατηγική διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας της ΕΕ και την απεξάρτηση από τις ρωσικές ενεργειακές πηγές.
Εξάλλου, όπως έγραφε νωρίτερα σήμερα το Energia.gr, «η επόμενη διετία προμηνύεται καθοριστική όχι μόνο για τον ΔΕΣΦΑ, αλλά ευρύτερα, για τον ενεργειακό ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή. Με επενδύσεις που αγγίζουν τα 600 εκατ. ευρώ, έως το 2026, ο Διαχειριστής του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου δεν ενισχύει απλώς το πλέγμα των εσωτερικών υποδομών, αλλά θέτει τις βάσεις για την ανάδειξη της χώρας σε περιφερειακό κόμβο φυσικού αερίου και LNG στη ΝΑ Ευρώπη», τονίζοντας την προφανή σημασία των υλοποιημένων και δρομολογούμενων έργων του στη μετατροπή της Ελλάδας από χώρα-καταναλωτή σε χώρα-μεταφορέα και εξαγωγέα ενέργειας, σε μια περίοδο όπου η Ευρώπη επιχειρεί να απεξαρτηθεί πλήρως από το ρωσικό αέριο.
Ναυπηγεία, data centers και το …ερωτηματικό για τις ΑΠΕ
Άλλοι τομείς επενδυτικού ενδιαφέροντος από πλευράς ΗΠΑ, με ενεργειακές προεκτάσεις, είναι η ναυπήγηση και τα data centers, που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ, κ. Νταγκ Μπέργκαμ, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Ναυτεμπορική», κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, είχε υπογραμμίσει το αμερικανικό ενδιαφέρον για συνέργειες στους τομείς αυτούς. «Μιλώντας με τους Έλληνες υπουργούς Ανάπτυξης και Ναυτιλίας στα ναυπηγεία Ελευσίνας, είδαμε ότι υπάρχει μεγάλη ευκαιρία για εξαιρετικές συνεργασίες» είχε αναφέρει χαρακτηριστικά, για να προσθέσει σε άλλο σημείο της συνέντευξης σχετικά την τεχνητή νοημοσύνη: «Ένα εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης “πηγαίνει” σε μέρη με αξιόπιστη, άφθονη, οικονομικά προσιτή και ασφαλή ενέργεια. Έτσι θα λαμβάνονται οι αποφάσεις. Και αυτές οι ροές κεφαλαίων θα είναι τεράστιες. Οι ροές κεφαλαίων στα κέντρα δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης είναι αυτή τη στιγμή, στις Ηνωμένες Πολιτείες, μεγαλύτερες από πολλές άλλες βιομηχανίες μαζί».΅
Βέβαια, αν και η χώρα μας μόνο για το χαμηλό επίπεδο των τιμών ενέργειας δεν φημίζεται, εκφράζεται η προσδοκία ότι τόσο η μεγάλη ανάπτυξη των ΑΠΕ, τα τελευταία χρόνια, όσο και η σημαντική προσπάθεια ανάπτυξης της αποθήκευσης ενέργειας, που ήδη δρομολογείται, θα καταστήσουν πρόσφορο το έδαφος ώστε οι επενδύσεις αυτές να έχουν το κατάλληλο περιβάλλον από πλευράς ενεργειακού κόστους.
Ωστόσο, παραμένει το εξής ερωτηματικό: Πώς θα μπορούσε κάτι τέτοιο να θεωρηθεί συμβατό με την πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ, η οποία κάθε άλλο φιλική προς τις ΑΠΕ μπορεί να χαρακτηριστεί; Διόλου τυχαία, η ίδια η διοργάνωση που φιλοξενείται αύριο και μεθαύριο στη χώρα μας είχε άλλο όνομα μόλις ένα χρόνο πριν, επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν. Πράγματι, το Βουκουρέστι, με Πρόεδρο των ΗΠΑ ακόμη τον Τζο Μπάιντεν, είχε φιλοξενήσει το «Fifth meeting of the Partnership for Transatlantic Energy and Climate Cooperation (P-TECC)» - ενώ εφέτος, στην Ελλάδα, λείπει το “C” που αφορούσε το Κλίμα…