Στο energia.gr έχουμε ασχοληθεί εκτενώς με το πολυσυζητημένο δημοσιονομικό νομοσχέδιο των Ρεπουμπλικανών, γνωστό και ως One Big Beautiful Bill. Ο ΟΒΒΒ αποτελεί την πιο εμβληματική νομοθετική πρωτοβουλία της δεύτερης διακυβέρνησης Τραμπ προς το παρόν και ψηφίστηκε ως απόρροια δύο προηγούμενων νόμων. Ο πρώτος ήταν το ‘Tax Cuts and Jobs Act’ του 2017 που προέβλεπε υψηλότατες φοροαπαλλαγές για τους πλουσιότερους Αμερικάνους και θεσμοθετήθηκε από την πρώτη διακυβέρνηση Τραμπ. Και ο δεύτερους ήταν το ‘Inflation Reduction Act’ του 2022 που προέβλεπε χρηματοδότηση επενδύσεων σε κρίσιμους τομείς όπως οι πράσινες τεχνολογίες και θεσμοθετήθηκε από τη διακυβέρνηση Μπάιντεν. Ο ΟΒΒΒ ουσιαστικά κατέστησε μόνιμες τις φοροαπαλλαγές του 2017 και κατήργησε τα προγράμματα του 2022. Ο κλάδος της οικονομίας που δέχεται το μεγαλύτερο πλήγμα εξαιτίας του νέου νόμου είναι πιθανότατα η καθαρή ενέργεια.
Είναι γνωστό πως ο Πρόεδρος Τραμπ απεχθάνεται οτιδήποτε πράσινο, ασχέτως του πόσο επωφελές είναι για την αμερικανική οικονομία. Ως εκ τούτου, ελάχιστοι εξεπλάγησαν με το γεγονός πως ο Τραμπ αδιαφόρησε για τις αναλύσεις των περισσότερων ειδικών και των ανθρώπων της αγοράς, προωθώντας πιεστικά την ακύρωση του IRA, μη διστάζοντας να εκβιάσει ανοικτά όσους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο δεν ψήφιζαν το ΟΒΒΒ. Η επιμονή του Τραμπ, όμως, πως επρόκειτο για μία «πράσινη απάτη» δεν αλλάζει την πραγματική χρησιμότητα της πράσινης ενέργειας. Ως εκ τούτου, οι Αμερικάνοι σύντομα θα βιώσουν τις επιπτώσεις των επιλογών του Λευκού Οίκου.
Το πιο βασικό είναι το αυξημένο κόστος ενέργειας. Οι ΑΠΕ έχουν δύο πλεονεκτήματα όσον αφορά το κόστος: είναι πιο φθηνές και γρήγορες στο να κατασκευαστούν και παράγουν πολύ πιο φθηνή ενέργεια. Και τα δύο στοιχεία είναι ιδιαίτερα κρίσιμα στην παρούσα συγκυρία. Η ενεργειακή ζήτηση στις ΗΠΑ πρόκειται να πολλαπλασιαστεί εντός των επόμενων ετών κυρίως λόγω της ανάπτυξης των ψηφιακών υποδομών, αλλά και εξαιτίας της μετακίνησης πληθυσμών προς λιγότερο αναπτυγμένες πολιτείες.
Με την ανάπτυξη της καθαρής ενέργειας να επιβραδύνεται ή ακόμα και να σταματά σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πάροχοι ενέργειας θα αναγκαστούν να στραφούν προς τα ορυκτά καύσιμα ή την πυρηνική ενέργεια. Ωστόσο, και οι δύο επιλογές είναι αρκετά πιο ακριβές και αργές όσον αφορά στη φάση κατασκευής. Ειδικά για τα ορυκτά καύσιμα, οι ΗΠΑ είναι μεν ο μεγαλύτερος παραγωγός σήμερα, αλλά δεδομένου ότι η σχιστολιθική επανάσταση έχει ήδη περάσει το απόγειό της, αυτή η πρωτοκαθεδρία έχει ημερομηνία λήξης. Παράλληλα, η κατασκευή συμβατικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής είναι αρκετά πιο ακριβή, πόσο μάλλον σήμερα όταν οι δασμοί Τραμπ έχουν προκαλέσει χάος στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Εκτός από τα νοικοκυριά, η αύξηση του ενεργειακού κόστους θα πλήξει και τις επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικά, η Energy Innovation εκτιμά ότι οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος θα αυξηθούν κατά 10-18% έως το 2035 για τους οικιακούς, εμπορικούς, και βιομηχανικούς καταναλωτές. Είναι πλέον ευρέως αποδεκτό πως το υψηλό ενεργειακό κόστος είναι αντιστρόφως ανάλογο με την παραγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεων. Επομένως, ο περιορισμός της πράσινης ενέργειας δεν θα επηρεάσει μόνο τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον συγκεκριμένο κλάδο, περικόπτοντας εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας, αλλά θα διαχυθεί και στην υπόλοιπη οικονομία, καθιστώντας τις ΗΠΑ μη ανταγωνιστικές, ειδικά σε σχέση με την Κίνα. Η εξέλιξη αυτή ουσιαστικά φρενάρει την επιστροφή των παραγωγικών βιομηχανιών επί αμερικανικού εδάφους όπως επιθυμεί ο Τραμπ.
Αξίζει να σημειωθεί πως η αύξηση του ενεργειακού κόστους λόγω της απουσίας των ΑΠΕ δεν θα επιδράσει μεμονωμένα, αλλά θα συνδυαστεί με μία σειρά άλλων παραγόντων ώστε να λειτουργήσουν σωρευτικά. Για παράδειγμα, όπως έγινε πρόσφατα γνωστό, οι εταιρείες ενέργειας στις ΗΠΑ έχουν αρχίσει να αυξάνουν τα τιμολόγιά τους με τη δικαιολογία των επενδύσεων στην ηλεκτροδότηση της ΑΙ. Αυτό σημαίνει πως το υπέρογκο κόστος της ενέργειας για την ανάπτυξη των ψηφιακών υποδομών θα μετακυλιστεί προς τα νοικοκυριά, ενώ παράλληλα οι ψηφιακές υποδομές θα καθιστούν την ενέργεια ακόμα πιο ακριβή. Ήδη από το φετινό καλοκαίρι, η EIA προβλέπει ότι οι τιμές χονδρικής θα αυξηθούν κατά 12% σε σύγκριση με πέρσι.