Έτσι, όπως σημειώνεται στο άρθρο, μολονότι κανείς αρμόδιος δεν δίνει σαφή απάντηση για το εάν και πότε θα ξεκινήσει να κατασκευάζεται, Ελλαδίτες και Κύπριοι καταναλωτές θα αρχίσουν από την 1η Ιουλίου να πληρώνουν.
Υπενθυμίζεται ότι το συνολικό κόστος του έργου, γνωστό ως Great Sea Interconnector (GSI), ανέρχεται σε 1,939 δισ. ευρώ. Από αυτά 647 εκατ. είναι ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Τα υπόλοιπα θα ανακτηθούν από τους καταναλωτές Ελλάδας και Κύπρου σε ορίζοντα 35ετίας και σε αναλογία 37%-63% αντιστοίχως. Αυτό προβλέπει η διακρατική συμφωνία που ενέκριναν οι ρυθμιστικές Αρχές των δύο χωρών. Σε συνέχεια αυτής της απόφασης οι δύο ρυθμιστές ενέκριναν πέρυσι τον Σεπτέμβριο δαπάνες που κατέβαλε ο ΑΔΜΗΕ για το έργο την περίοδο 2023-2024 και προϋπολογιστικά για το 2025, ύψους 571,4 εκατ. ευρώ. Εξ αυτού του ποσού για το 2025 ο ΑΔΜΗΕ θα πρέπει να ανακτήσει το 7,22% των 203,5 εκατ. ευρώ από τους καταναλωτές της Ελλάδας, δηλαδή 14,6 εκατ. ευρώ. Βάσει της μεθοδολογίας που έχει εγκρίνει η ΡΑΑΕΥ, το 50% αυτού του ποσού, δηλαδή 7,3 εκατ. θα ανακτηθεί, δηλαδή θα περάσει στους λογαριασμούς ρεύματος ως χρέωση χρήσης δικτύου, μέσα στο β΄ εξάμηνο του έτους και το άλλο 50% θα μεταφερθεί για την επόμενη χρονιά.
Για το 2025 ο ΑΔΜΗΕ θα πρέπει να ανακτήσει το 7,22% των 203,5 εκατ. ευρώ από τους καταναλωτές της Ελλάδας.
Η ΡΑΑΕΥ, σύμφωνα με τα όσα μεταφέρουν κύκλοι της Αρχής στην «Κ», έχει εντάξει το ποσό των 7,3 εκατ. ευρώ στο αναθεωρημένο έσοδο του ΑΔΜΗΕ για το 2025. Μέχρι τις 15 Ιουνίου αναμένεται η έγκριση της σχετικής απόφασης από την ολομέλεια της ΡΑΑΕΥ, που θα ανοίξει τον δρόμο στον ΑΔΜΗΕ για να αυξήσει τα τέλη χρήσης συστήματος.
Αν και δεν πρόκειται για ποσό που θα επιφέρει κάποια σημαντική επιβάρυνση, οι καταναλωτές καλούνται να πληρώσουν ένα έργο που παραμένει μετέωρο, στη βάση μιας απόφασης που προέβλεπε ως ημερομηνία έναρξης κατασκευής του την 1η/1/2025.
Οι καταναλωτές της Κύπρου, πάντως, δεν θα πληρώσουν ούτε ένα ευρώ για το έργο το 2025 και για όλη την περίοδο κατασκευής του (έως το 2029, σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα του ΑΔΜΗΕ). Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) αρνιόταν επί μήνες να εγκρίνει οποιαδήποτε ανάκτηση δαπάνης πριν από την έναρξη λειτουργίας του έργου και αυτός ήταν ένας από τους λόγους που το έργο είχε βαλτώσει. Μετά τη διακρατική συμφωνία Ελλάδας – Κύπρου, που έβγαλε το έργο από το τότε αδιέξοδο, η ΡΑΕΚ ενέκρινε την ανάκτηση επενδυτικών δαπανών του ΑΔΜΗΕ για την κατασκευαστική περίοδο από 1η Ιανουαρίου 2025 έως 31η Δεκεμβρίου 2029. Τις προσδιόρισε στα 25 εκατ. ανά έτος και συνολικά για την 5ετία 125 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό, ωστόσο, σύμφωνα με την απόφαση, δεν θα ανακτηθεί από τους καταναλωτές αλλά θα καταβληθεί από τα έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων, όπως δεσμεύτηκε το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου με απόφασή του στις 17 Σεπτεμβρίου 2024. Η απόφαση της ΡΑΕΚ μάλιστα αναφέρει ρητά ότι σε περίπτωση που οι ανακτήσιμες δαπάνες καλυφθούν μερικώς από το εν λόγω ταμείο, η Κυπριακή Δημοκρατία θα αναλάβει να καλύψει το κενό έτσι ώστε «να μην επωμισθεί οποιοδήποτε επιπρόσθετο κόστος ο τελικός καταναλωτής ηλεκτρισμού κατά την εν λόγω περίοδο».
Οι εξελίξεις γύρω από την πορεία της πολύπαθης ηλεκτρικής διασύνδεσης φαίνεται να δικαιώνουν τις επιφυλάξεις της κυπριακής πλευράς, τόσο ως προς την οικονομική διάσταση του έργου όσο και ως προς τη γεωπολιτική.