μέσα από τις στήλες του Energia.gr (εδώ), ο ΑΔΜΗΕ τον Οκτώβριο 2023 εμφανίστηκε ως ο λευκός ιππότης για να σώσει το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Κύπρου-Ισραήλ, μετά από παρότρυνση της Ελληνικής και Κυπριακής κυβέρνησης.
Πράγματι η παρέμβαση του ΑΔΜΗΕ υπήρξε σωτήρια για το έργο αφού η ανάληψη του έργου από τον Έλληνα Διαχειριστή έγινε αμέσως αποδεκτή από τους δύο Ρυθμιστές (ΡΑΕΚ και ΡΑΕΥΕ) και κυρίως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία επιβεβαίωσε τους όρους χρηματοδότησης και την προσήλωση της στην υλοποίηση του έργου, λόγω της τεράστιας γεωπολιτικής του σημασίας. Ουσιαστικά πρόκειται για την διασύνδεση Κύπρου- Ισραήλ με το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο.
Ο μεγάλος ωφελημένος
Έχει ενδιαφέρον ότι όταν ανέλαβε το έργο ο ΑΔΜΗΕ αποδέχτηκε πλήρως τους ρυθμιστικούς όρους και τις υποχρεώσεις που ίσχυαν στην περίπτωση του EuroAsia Interconnector, μεταξύ των οποίων προβλεπόταν η ανάκτηση μέρους του κόστους του έργου από την ημερομηνία έναρξης κατασκευής, και όχι από την ημερομηνία της λειτουργίας του καλωδίου όπως απαιτεί σήμερα η ΡΑΕΚ αθετώντας την αρχική συμφωνία. Αφού υποχρέωσε πρώτα τον ΑΔΜΗΕ να εκπονήσει εκ νέου μελέτη για την οικονομική σκοπιμότητα του έργου, την οποία έσπευσε με την ολοκλήρωση της, να απορρίψει. Υποστηρίζοντας ότι είναι υπερβολικές οι προβλεπόμενες χρεώσεις των Κύπριων καταναλωτών. Παραβλέποντας ότι ο μεγάλος ωφελημένος από το έργο θα είναι ο Κύπριος καταναλωτής που σήμερα πληρώνει το ακριβότερο ηλεκτρικό ρεύμα στην Ευρώπη.
Είναι καιρός πιστεύουμε η Κυπριακή κυβέρνηση, ο αρμόδιος υπουργός ενέργειας και η ΡΑΕΚ να αποσαφηνίσουν πλήρως την θέση τους και να αποφασίσουν μια και καλή εάν επιθυμούν ο ΑΔΜΗΕ να προχωρήσει με την κατασκευή του έργου (που εν τω μεταξύ έχει μετονομαστεί σε Great Sea Interconnector) με τους αρχικούς όρους, οι οποίοι και είναι συμβατοί με τη διεθνή πρακτική, για αυτό εξ άλλου η ΕΕ αποφάσισε την στήριξη του έργου με την ανάληψη της ευθύνης από τον ΑΔΜΗΕ (εδώ). Ενός οργανισμού που έχει τεράστια εμπειρία με υποθαλάσσιες ηλεκτρικές διασυνδέσεις, διαθέτει σοβαρή τεχνογνωσία και επιπλέον έχει μεγάλη οικονομική επιφάνεια.
Εωλα επιχειρήματα
Το να προσπαθεί σήμερα η ΡΑΕΚ με διάφορα έωλα επιχειρήματα να εμποδίσει την πρόοδο του έργου (δήθεν την προστασία του Κύπριου καταναλωτή) δείχνει όχι απλώς πολιτική ανωριμότητα και καιροσκοπισμό αλλά και αγνωμοσύνη σε έναν οργανισμό που έσπευσε από την πρώτη στιγμή να συμπαρασταθεί στο πρόβλημα που ενέσκηψε με την κατάρρευση του EuroAsia Interconnector.
Το να υποστηρίζουν σήμερα ορισμένοι κύκλοι στην μεγαλόνησο (οι οποίοι προφανώς επηρεάζουν καταστάσεις) ότι η ηλεκτρική διασύνδεση με την Ευρώπη, μέσω Ελλάδος, δεν είναι και τόσο απαραίτητη αφού το φυσικό αέριο, (που μετά 5 χρόνια καθυστέρησης) που ελπίζουν ότι θα ξεκινήσει να εισάγεται του χρόνου μέσω LNG στο τέρμιναλ του Βασιλικού, θα λύσει όλα τα προβλήματα ηλεκτροδότησης, δείχνει επικίνδυνη άγνοια του γεωπολιτικού κινδύνου. Ενισχύει δε το κλίμα ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου. Αρκεί να θυμηθούμε τι έγινε το 2011 με την έκρηξη στο Βασιλικό και την καταστροφή του 60% της ηλεκτροπαραγωγικής ισχύος της νήσου και τα σοβαρά προβλήματα ηλεκτροδότησης που αντιμετώπιση τότε η Κύπρος. Για να μην αναφερθούμε στην παταγώδη αποτυχία διαδοχικών κυβερνήσεων στην Λευκωσία να αξιοποιήσουν το κοίτασμα αερίου Αφροδίτη -που ανακαλύφθηκε 14 χρόνια πριν- και θα μπορούσε σήμερα να καλύπτει το 100% των ενεργειακών αναγκών της Κύπρου.