Υπό Ασφυκτική Πίεση η ΕΕ Λόγω Οικονομικής Ασφυξίας και Γεωστρατηγικών Προκλήσεων

Υπό Ασφυκτική Πίεση η ΕΕ Λόγω Οικονομικής Ασφυξίας και Γεωστρατηγικών Προκλήσεων
Της Μύρνας Νικολαΐδου
Τετ, 20 Μαρτίου 2024 - 08:00

Τον κίνδυνο μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο μας χαμένης δεκαετίας κρούουν οι διεθνείς αναλυτές, καθώς η ΕΕ επιχειρεί να επιστρέψει ξανά στην κανονικότητα μετά το σοκ της πανδημίας, της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία. Η απόφαση της Κομισιόν να επαναφέρει τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες 

μετά τις ευρωεκλογές σε συνδυασμό με την λήξη της έκτακτης οικονομικής βοήθειας που προσέφερε το Ταμείο Ανάκαμψης το 2026, μπορεί να πλήξει σφόδρα τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ευρωζώνης, Γαλλία και Ιταλία, κάτι που ακολούθως θα επηρεάσει την επίδοση της ευρωζώνης στο σύνολό της.

Η πρόσφατη συμφωνία για την μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ, η οποία στοχεύει να προσφέρει στις χώρες περισσότερο χρόνο για τη μείωση του χρέους και των δαπανών, θα μπορούσε να προσφέρει μόνο μια προσωρινή ανακούφιση για τις οικονομίες που αντιμετωπίζουν προβλήματα, οι οποίες ίσως χρειαστεί να πληρώσουν μεγαλύτερο λογαριασμό αργότερα, σύμφωνα με αναλυτές. «Υπάρχει κίνδυνος αν δεν επενδύσουμε αρκετά, να επιστρέψουμε στη χαμένη δεκαετία του 2010», δήλωσε ο Nils Redeker από το think tank του Ινστιτούτου Jacques Delors, σύμφωνα με το Politico. Οι οικονομίες της Νότιας Ευρώπης βυθίστηκαν σε μακροχρόνια ύφεση μετά την κρίση της ευρωζώνης το 2009, με το δημόσιο χρέος και την ανεργία να εκτινάσσονται στα ύψη. Τώρα όμως προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι χώρες του σκληρού πυρήνα της ΕΕ, όπως η Γερμανία και η Γαλλία. Οι οικονομολόγοι έχουν επισημάνει τους κινδύνους που συνδέονται με το τέλος της χρηματοδότησης μετά την πανδημία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 2026. Ταυτόχρονα, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να συνεχίσουν να επενδύουν σε πράσινα και ψηφιακά έργα χωρίς αυτό το συγκεκριμένο μέσο χρηματοδότησης από τις Βρυξέλλες. Η δε επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην αμερικανική προεδρία, που ενδεχομένως θα απαιτήσει μεγαλύτερη οικονομική συνδρομή στο ΝΑΤΟ από τα κράτη μέλη της ΕΕ, θα πιέσει περαιτέρω τους προϋπολογισμούς των ευρωπαϊκών χωρών.

Αν κανείς προσθέσει σε αυτή την οικονομική δυσπραγία και το ασταθές και απρόβλεπτο παγκόσμιο γεωστρατηγικό περιβάλλον, καταλαβαίνει ότι το μέλλον της ΕΕ μόνο ελπιδοφόρο δεν προδιαγράφεται. Η Ευρώπη οφείλει να ενισχύσει τις αμυντικές της ικανότητες και να περάσει σε λειτουργία «οικονομίας πολέμου» απέναντι στην απειλή που θέτει η Ρωσία, προειδοποίησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, συντασσόμενος με τον Γάλλο Πρόεδρο, σε άρθρο του που δημοσιεύεται σε ευρωπαϊκές εφημερίδες και στην ιστοσελίδα EurActiv. Αλλά και το μέτωπο στην Μέση Ανατολή είναι εξαιρετικά σύνθετο, καθώς το Ισραήλ, ανέκαθεν στενός σύμμαχος της Δύσης, δείχνει πλέον να έχει απομονωθεί λόγω της άρνησής τους να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός παρά την ανθρωπιστική κρίση που μαίνεται στην Γάζα. Οι συνθήκες του Αβραάμ που είχαν ως στόχο την προσέγγιση του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο ανήκουν πλέον στο παρελθόν, με την Τουρκία να προσπαθεί να αναλάβει τον ρόλο του γεφυροποιού μεταξύ Δύσης και Ανατολής.
Την ίδια ώρα η επίσης φιλοδυτική Αίγυπτος έχει μετατραπεί στον μεγάλο ασθενή της περιοχής, αδυνατώντας να ανακόψει τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη και δη την Ελλάδα. Το περασμένο Σαββατοκύριακο αντιπροσωπεία της ΕΕ, η οποία συμπεριλάμβανε τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, την Ιταλίδα Πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι και την επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλ φον ντερ Λάιεν έσπευσε στο Κάιρο για να παράσχει βοήθεια στην πληγωμένη από την οικονομική κρίση αλλά τον πόλεμο στα σύνορά της, Αίγυπτο. Κατά την ομιλία της, μετά τη συνάντηση, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε ότι η συνολική εταιρική σχέση ΕΕ-Αιγύπτου θα υποστηριχθεί από ένα νέο οικονομικό και επενδυτικό πακέτο 7,4 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα επόμενα τέσσερα χρόνια (2024-2027).

Και οι Χούθι
Εκτός από τους δύο πολέμους στην αυλή της, η ΕΕ έχει να αντιμετωπίσει και την νέα τάξη πραγμάτων που δημιουργείται με την σύσταση νέων πολύ επικίνδυνων -για τα συμφέροντά της- συμμαχιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Χούθι πέρα από τα προβλήματα που έχουν δημιουργήσει στην παγκόσμια ναυσιπλοΐα και την μεταφορά των προϊόντων, δήλωσαν πρόθυμοι να συμμετάσχουν στην συγκρότηση μιας αντιδυτικής συμμαχίας, εντασσόμενοι στην ομάδα των BRICS. «Η Υεμένη ενισχύει τη συνεργασία με τη Ρωσία και την Κίνα προκειμένου να αποδυναμώσει τις δυτικές χώρες και να διαταράξει την έννοια του μονοπολικού κόσμου», έγραψε στο Twitter ο Ali al-Qhoom, ανώτερος αξιωματούχος του κινήματος Anshar Allah (Houthi).«Υπάρχει συνεχής αλληλεπίδραση και ανάπτυξη των σχέσεων της Υεμένης με τη Ρωσία, την Κίνα και [άλλα] μέλη των BRICS, καθώς και ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών σε διάφορους τομείς», επεσήμανε ο al-Qhoom. «Ο στόχος είναι να πνίξουν τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Δύση στην κρίση της Ερυθράς Θάλασσας, ώστε να βαλτώσουν, να αποδυναμωθούν και να μην μπορούν να διατηρήσουν τη μονοπολικότητα», πρόσθεσε ο αξιωματούχος. Εξάλλου η Ρωσία είναι και η προεδρεύουσα χώρα των BRICS το 2024 και αναμένεται να χρησιμοποιήσει τον ρόλο της όχι μόνο για να ισχυροποιήσει την Ομάδα αλλά και για να δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα στην Δύση στα απόνερα των δύο κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων, στην Ευρώπη τον Ιούνιο και στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο.