Η ανακοίνωση του Ερντογάν ότι οι δημοτικές εκλογές θα είναι και οι τελευταίες του, εξέπληξε κάποιους. Ωστόσο είναι ένα ενδεχόμενο που ήταν υπό συζήτηση στην Τουρκία και η Αθήνα το γνώριζε. Τα ερωτήματα είναι όμως δύο. Πρώτον αν πράγματι ο Ερντογάν το εννοεί και δεν πρόκειται για κάποιο τέχνασμα. Και δεύτερον και σημαντικότερο τι πραγματικά θέλει να αφήσει πίσω, Ποιά θα είναι η κληρονομία του και πώς θα διασφαλίσει την υστεροφημία του; Ο Τούρκος Πρόεδρος έχει δώσει ήδη μια πρόγευση. Επιδιώκει ξεκάθαρα να καταστήσει την Τουρκία μια 

ισχυρή περιφερειακή δύναμη, με το ένα πόδι στην Δύση και το άλλο στην Ανατολή.

Στον πόλεμο στην Ουκρανία, η Τουρκία κατάφερε να έχει τον διαμεσολαβητικό ρόλο που επιθυμούσε, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην επίτευξη της συμφωνίας για τα σιτηρά. Παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες του κ. Μητσοτάκη να δείξει ηγετικό προφίλ στους Ευρωπαίους με το εξαιρετικά παρακινδυνευμένο- όπως αποδείχθηκε- ταξίδι του στην Οδησσό, ο Ερντογάν ήταν αυτός που δέχθηκε την ευγνωμοσύνη του Ουκρανού Προέδρου δύο ημέρες αργότερα, την περασμένη Παρασκευή. «Είμαστε έτοιμοι να φιλοξενήσουμε μια ειρηνευτική σύνοδο στην οποία θα μετάσχει η Ρωσία», δήλωσε ο αρχηγός του τουρκικού κράτους, έχοντας δίπλα του τον Ουκρανό πρόεδρο στην Κωνσταντινούπολη. Και γιατί όχι; Αφού η Τουρκία είναι από τις ελάχιστες αν όχι η μόνη χώρα που έχει καταφέρει να διατηρήσει καλές σχέσεις με την Μόσχα, πουλώντας drones στην Ουκρανία. Αυτό πράγματι θέλει τέχνη.

Στο άλλο μέτωπο της Μέσης Ανατολής, ο Ερντογάν έχει πάρει ξεκάθαρη θέση υπέρ της Χαμάς, διαρρηγνύοντας τις σχέσεις του με το Ισραήλ, που μόλις είχαν αρχίσει να επουλώνονται μετά από μια παρατεταμένη περίοδο κρίσεως. Και αυτή όμως η επιλογή του Ερντογάν δεν είναι τυχαία. Προτίμησε να κάνει το μεγάλο άνοιγμά του στον αραβικό κόσμο, κάνοντας σημαντικά βήματα προσέγγισης με την Αίγυπτο και προβάλλοντας εαυτόν ως τον ηγέτη και τον υπερασπιστή του Ισλάμ. Θυμήθηκε την «οθωμανική» Ιερουσαλήμ και τις παλαιές πατρίδες, κάνοντας λόγο για τον αιώνα της Τουρκίας.

Ταυτόχρονα επιχειρεί να κλείσει όλα τα ανοικτά μέτωπα με τις ΗΠΑ, λαμβάνοντας το πράσινο φως για τα F-16 και κοιτώντας προς τα F-35 και την επανεκλογή του Τραμπ τον ερχόμενο Νοέμβριο. Στο κοινό ανακοινωθέν των υπουργών Εξωτερικών Μπλίνκεν και Φιντάν μετά τη συνεδρίαση του Κοινού Στρατηγικού Μηχανισμού στην Ουάσιγκτον το περασμένο Σάββατο ανάφερθηκε ότι «ο αμυντικός εμπορικός διάλογος Τουρκίας-ΗΠΑ θα συνεχιστεί το 2024 και οι δύο χώρες θα επιδιώξουν ευκαιρίες για την προώθηση της αμυντικής βιομηχανικής συνεργασίας». Μάλιστα ο υπουργός Μπλίνκεν εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συνεχιζόμενη δέσμευση μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης της διοργάνωσης του 5ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας το Δεκέμβριο του 2023 στην Αθήνα και της υπογραφής της Διακήρυξης Τουρκίας-Ελλάδας για τις Φιλικές Σχέσεις και την Καλή Γειτονία.

Πράγματι, ο πολιτικός διάλογος μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας συνεχίζεται ομαλά. Την Δευτέρα, πραγματοποιήθηκε σε θετικό κλίμα η δίωρη συνάντηση της υφυπουργού Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, με τον Τούρκο ομόλογό της πρέσβη Μπουράκ Ακτσαπάρ στην ‘Αγκυρα. Επρόκειτο για τη δεύτερη συνάντηση του πολιτικού διαλόγου που συμφωνήθηκε να διεξαχθεί μεταξύ των δύο χωρών, παράλληλα με τη θετική ατζέντα, των λεγόμενων θεμάτων «χαμηλής πολιτικής», όπως ο τουρισμός και το μεταναστευτικό και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. «Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, πέραν των διαφόρων πτυχών των διμερών σχέσεων, συζητήθηκαν περιφερειακά και διεθνή ζητήματα. Οι δύο πλευρές επανέλαβαν την κοινή τους δέσμευση να αξιοποιήσουν την υπάρχουσα θετική ατμόσφαιρα, σύμφωνα με τη Διακήρυξη των Αθηνών που υπεγράφη τον περασμένο Δεκέμβριο από τους ηγέτες των δύο χωρών, διερευνώντας επιπλέν τομείς διμερούς και διεθνούς συνεργασίας. Αξιολόγησαν τις προετοιμασίες για την επικείμενη επίσκεψη του Πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στην Τουρκία, τον Μάιο και προέβησαν σε απολογισμό της επιτευχθείσας, μέχρι στιγμής, προόδου στους υφιστάμενους διαύλους διαλόγου, καλύπτοντας όλες τις πτυχές της διμερούς σχέσης», ανέφερε η σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΞ. Αυτά συμβαίνουν σε διπλωματικό επίπεδο. Γιατί στην πράξη η Τουρκία συνεχίζει να εκδίδει NAVTEX και ΝΟΤΑΜ στο Αιγαίο, αμφισβητώντας την ελληνική κυριαρχία. Αν και το θέμα ετέθη στις συνομιλίες στην Άγκυρα, η τουρκική απάντηση δεν είναι γνωστή και μάλλον θα την δούμε επί του πεδίου. Όπως επί του πεδίου είδαμε προ ημερών και την έκδοση NAVTEX από την Τουρκία με στόχο αυτήν την φορά την αμφισβήτηση της ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Αυτό που συμπεραίνει κανείς από την γενικότερη στάση της Τουρκίας και του ιδίου του Ερντογάν είναι ότι η Άγκυρα ναι μεν θέλει να κλείσει τα ανοικτά μέτωπα, αλλά με τους δικούς της όρους. Διότι ειδικά στα ελληνοτουρκικά δεν έχει κάνει ουδεμία υποχώρηση σε μείζονα ζητήματα, όπως είναι η απαίτηση για την αποστρατικοποίηση των νησιών, το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας και η διχοτόμηση της Κύπρου. Ο Ερντογάν άλλωστε τα επαναφέρει ανά πάσα στιγμή. Μόλις πριν από τρεις ημέρες αναφέρθηκε και πάλι στους Έλληνες ως τον «εχθρό που ρίξαμε στη θάλασσα», ενώ κάλεσε τους κατοίκους της Σμύρνης να φωνάξουν τόσο δυνατά, ώστε να ακουστούν σε όλο το Αιγαίο...