Πόδι στην Ερυθρά Θάλασσα πατά η Τουρκία μετά τις τελευταίες συμφωνίες με Τζιμπουτί και Σομαλία. Ο πρόεδρος της Σομαλίας Χασάν Σεΐχ Μοχάμουντ υπέγραψε τον Φεβρουάριο την έγκριση της αμυντικής συμφωνίας μεταξύ της Τουρκίας και της χώρας του, με την οποία η 'Αγκυρα αναλαμβάνει ρόλο στην υπεράσπιση των σομαλικών χωρικών υδάτων για διάστημα δέκα ετών!

Η συμφωνία ορίζει ότι η Τουρκία θα λαμβάνει το 30% των εσόδων από την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Σομαλίας, η οποία εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό προς εκμετάλλευση (εκτός από την αλιεία). Σε αντάλλαγμα, η Άγκυρα αναλαμβάνει να ανοικοδομήσει και να εξοπλίσει το ναυτικό της Σομαλίας. Η Τουρκία έχει ήδη δημιουργήσει μια στρατιωτική Βάση στο Μογκαντίσου από το 2017 για να εκπαιδεύει Σομαλούς στρατιώτες, ιδιαίτερα τα μέλη του επίλεκτου σώματος «GorGor», που αναπτύσσονται στον αγώνα κατά της πολιτοφυλακής Shabaab. Η επέκταση της ναυτικής συνεργασίας θα επιτρέψει στο τουρκικό ναυτικό να διατηρήσει σταθερή παρουσία στα ύδατα της Ερυθράς Θάλασσας, του Κόλπου του Άντεν και του Περσικού Κόλπου, όπου η Άγκυρα διατηρεί ήδη ναυτική Βάση στο Κατάρ εδώ και αρκετά χρόνια.

Αμέσως μετά τη Σομαλία η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία και με το Τζιμπουτί (χώρα ΒΔ της Σομαλίας). Με τη στρατιωτική συμφωνία, προβλέπεται ότι οι αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις του Τζιμπουτί, το οποίο έχει στρατηγική θέση στον Κόλπο του Άντεν ως σημείο διέλευσης από την Ερυθρά Θάλασσα, θα εκπαιδευτούν από την Τουρκία. Οι εκπαιδεύσεις αυτές θα πραγματοποιηθούν στην αστυνομική ακαδημία, την πολεμική ακαδημία και την ακαδημία Μυστικών Υπηρεσιών της ΜΙΤ. Ο πορθμός Babulmendep, ο οποίος έχει πολύ σημαντική θέση στο διεθνές εμπόριο μεταξύ Ανατολής και Δύσης, βρίσκεται μεταξύ του Τζιμπουτί και της Υεμένης.

Η θαλάσσια δίοδος της Ερυθράς Θάλασσας είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια οικονομία, καθόσον οι εμπορικές συναλλαγές από την Ευρώπη, την Κίνα, την Ιαπωνία και την Ινδία περνούν από το σημείο αυτό. Ο Ερντογάν εκμεταλλεύτηκε τη γενικότερη πολιτική αστάθεια της Σομαλίας προκειμένου να προωθήσει τα σχέδιά του για να καταστήσει την Τουρκία μεγάλη περιφερειακή δύναμη, εκπληρώνοντας έτσι τις γνωστές «νεο-οθωμανικές» φιλοδοξίες του.

Προβάλλοντας τη δύναμή του στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και διανοίγοντας το δρόμο για μεγάλες αμυντικές συμφωνίες στο μέλλον.«Αν και η συμφωνία είναι εν μέρει μια απάντηση σε πρόσφατα σχετικά γεγονότα που αφορούν την καταπάτηση της Αιθιοπίας στο έδαφος της Σομαλίας μέσω της Σομαλιλάνδης, θα πρέπει επίσης να θεωρηθεί ως το αποκορύφωμα μιας πάνω από μια δεκαετία εκτεταμένης τουρκικής ανάμειξης στη Σομαλία», ανέφερε ο Αλί Μπακίρ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ. Τόνισε ότι η συμφωνία στοχεύει στην εξασφάλιση αμοιβαίων συμφερόντων, τοποθετώντας την Άγκυρα «ως σημαντικό παράγοντα στη στρατηγική δυναμική της Ερυθράς Θάλασσας και του Κέρατος της Αφρικής. Αυτό μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως μέρος της ικανότητας προβολής σκληρής ισχύος και της αμυντικής πολιτικής της Άγκυρας που ξεκίνησε το 2016».

Σημειώνεται ότι οι συμφωνίες αυτές είναι εξίσου σημαντικές με τις συμφωνίες που υπογράφηκαν με τη Λιβύη, ενώ η Τουρκία θα δραστηριοποιηθεί στην ασφάλεια μιας περιοχής που είναι εξαιρετικά σημαντική για την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Κάτι που εκλαμβάνεται και ως μια πρώτης τάξεως ευκαιρία αναβάθμισης της σημασίας των τουρκικών λιμανιών. «Είναι γεγονός ότι η χώρα μας κατέχει στρατηγική θέση στους θαλάσσιους εμπορικούς δρόμους. Οι αντιξοότητες στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη σημασία των λιμανιών και της υλικοτεχνικής υποδομής της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Erdem Sözvar, επικεφαλής επιχειρησιακός διευθυντής στο Dinçer Logistics. Ο ίδιος εκτίμησε ότι η Ερυθρά Θάλασσα μπορεί να αναδείξει την Τουρκία όχι μόνο ως διαδρομή αλλά και ως κέντρο παραγωγής. «Οι δυσκολίες που υπάρχουν στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας ενδέχεται να αυξήσουν τη σημασία των λιμανιών και της υποδομής logistics της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο», υπεστήριξε ο ίδιος.

Σε γενικές γραμμές, οι συμφωνίες αυτές εντάσσονται στο πλαίσιο της προσπάθειες της Τουρκίας να ενισχύσει τις σχέσεις της με τις χώρες της Αφρικής. Τα τελευταία στοιχεία του Υπουργείου Εμπορίου έδειξαν ότι οι εξαγωγές της Τουρκίας στην Αφρική ανήλθαν σε περισσότερα από 15 δισεκατομμύρια δολάρια τον Ιανουάριο-Σεπτέμβριο, αντιπροσωπεύοντας το 8% των συνολικών εξαγωγικών εσόδων της χώρας.

Οι εισαγωγές της χώρας από αφρικανικά έθνη ανήλθαν στα 7,6 δισεκατομμύρια δολάρια τους πρώτους εννέα μήνες του έτους.

Οι επενδύσεις της Τουρκίας στις αφρικανικές χώρες έφτασαν τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια, ανέφερε ο υπουργός Εμπορίου Ömer Bolat, προσθέτοντας ότι οι Τούρκοι εργολάβοι έχουν ολοκληρώσει συνολικά 1.864 έργα αξίας 85,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην ήπειρο. Σημείωσε επίσης ότι η Τουρκία είχε πρεσβείες μόνο σε 12 χώρες το 2022, αλλά αύξησε τον αριθμό των πρεσβειών σε 44 προκειμένου να ενισχύσει περαιτέρω τους δεσμούς με τα αφρικανικά έθνη, ενώ η Turkish Airlines έχει πτήσεις προς 62 προορισμούς στην Αφρική.