Η αβεβαιότητα επιτείνεται αν σκεφθεί κανείς πως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τις ίδιες ημέρες που – σε περίπτωση νίκης του Τραμπ - θα αλλάζει ένοικο ο Λευκός Οίκος, είναι πιθανόν να αλλάξει και ο ένοικος της Ντάουνιγκ Στρητ 10, καθώς οι βρετανικές εκλογές πρόκειται να πραγματοποιηθούν το αργότερο στις 28 Ιανουαρίου 2025.
Η βρετανική πολιτική απέναντι στην Ουκρανία θα είναι αυτή που θα επηρεαστεί περισσότερο από μία νίκη Τραμπ. Ένας από τους βασικούς φόβους των Βρετανών αναλυτών είναι η εγκατάλειψη της Ουκρανίας σε περίπτωση νίκης Τραμπ, πράγμα που θα σημάνει ότι το κύριο βάρος της βοήθειας προς το Κίεβο θα πέσει στους ώμους του Λονδίνου αλλά και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αναγκαστεί η Βρετανία να αποσπάσει πόρους και προσοχή από μία άλλη περιοχή, με παραδοσιακά στρατηγική, μάλιστα, σημασία για τα συμφέροντά της, αυτή της Ασίας – Ειρηνικού. Ήδη η αναστάτωση που έχουν επιφέρει η αντάρτες Χούτι στην Ερυθρά έχει προκαλέσει την ανάμειξη των ενόπλων δυνάμεων ΗΠΑ-Βρετανίας στην περιοχή. Πώς θα συνεχίσει το Λονδίνο να αντεπεξέρχεται στην πρόκληση αυτή αν, παράλληλα, θα πρέπει να “βάλει πλάτη” στο Κίεβο χωρίς την αρωγή της Ουάσιγκτων;
Κάποιοι, μάλιστα, αναλυτές φοβούνται πως η επιστροφή Τραμπ θα πλήξει και πιο στενές στρατηγικές εταιρικές σχέσεις, όπως η AUKUS (συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας ανάμεσα σε ΗΠΑ-Βρετανία-Αυστραλία στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού) αλλά και την Five Eyes, τη συνεργασία των αγγλόφωνων χωρών της Υφηλίου (Αυστραλίας, Καναδά, ΗΠΑ, Νέας Ζηλανδίας και Βρετανίας) στον τομέα των μυστικών υπηρεσιών. Μάλιστα, θυμίζουν ότι το 2023 βρέθηκαν στην ...ντουζιέρα του Τραμπ στη βίλα του στη Φλόριντα εκατοντάδες απόρρητα έγγραφα με πληροφορίες για τις αμυντικές δυνατότητες συμμάχων των ΗΠΑ!
Από την πλευρά του, ο David Landsman, Senior Advisor του σημαντικού βρετανικού think tank "British Foreign Policy Group", προσπαθεί να δει με πιο ψύχραιμη και συγκροτημένη ματιά το τι αλλαγές θα επιφέρει η πιθανή ανάδειξη του Τραμπ εκ νέου στο κορυφαίο αξίωμα των ΗΠΑ στις σχέσεις ανάμεσα στις δύο αγγλόφωνες ακτές του Ατλαντικού αλλά και πώς θα πρέπει να κινηθεί το Ηνωμένο Βασίλειο στο νέο περιβάλλον.
Ο έγκριτος αναλυτής και βετεράνος Βρετανός διπλωμάτης – μεταξύ άλλων, διετέλεσε πρέσβης στη χώρα μας και στην Αλβανία – αναλύει, σε πρόσφατο άρθρο του τα ενδεχόμενα αυτά, με αφορμή το νέο βιβλίο του Αμερικανού γεωπολιτικού αναλυτή John Hulsman, με τίτλο “The Last Best Hope: A History of American Realism”, το οποίο θεωρεί ότι δεν απέχει ουσιαστικά από το σκεπτικό του Τραμπ, πέραν της “προκλητικής” ρητορικής του πρώην – και ίσως και μελλοντικού – Προέδρου των ΗΠΑ. Σε αυτό το βιβλίο κυριαρχεί η έννοια του “ηθικού ρεαλισμού”, που δικαιολογεί επεμβάσεις μόνο σε περιπτώσεις που αυτό επιτάσσουν τα απτά συμφέροντα των ΗΠΑ και όχι κάποιες αόριστες “αξίες” ή η “διεθνής τάξη”.
Παράλληλα, λέει ο Landsman, ο Hulsman εκθέτει ξεκάθαρα τη ρεαλιστική ατζέντα των ΗΠΑ, η οποία υπάρχει ήδη και στην πολιτική Μπάιντεν: Πρώτον, η κορυφαία γεωπολιτική προτεραιότητα των ΗΠΑ είναι η Κίνα και επομένως η περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού. Δεύτερον, η ευρωπαϊκή ασφάλεια είναι τώρα πρωτίστως υπόθεση των Ευρωπαίων και, άρα, οι ΗΠΑ δεν μπορούν να ανησυχούν περισσότερο για την ευρωπαϊκή ασφάλεια από όσο οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι – εξ ου και οι “απειλές” Τραμπ προς τους “τζαμπατζήδες” Ευρωπαίους συμμάχους. Ο Αμερικανός γεωπολιτικός λειτουργεί προς το συμφέρον τους και όχι απλώς να έχει στόχο "να καλύψει τα κενά που αφήνει η ευρωπαϊκή αμέλεια". Ο Hulsman αμφισβητεί επίσης την αγωνιώδη συζήτηση για μια πιθανή ρωσική επίθεση στην Ευρώπη: “εάν ο Πούτιν δεν μπορεί καν να ελέγξει ολόκληρη την Ανατολική Ουκρανία, και ακόμη λιγότερο το Κίεβο, μπορεί πραγματικά να προελάσει ενάντια στην Ευρώπη;”
Ο πρώην πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στην Αθήνα παραδέχεται ότι η οπτική του Hulsman μπορεί να μην αποτελέσει την επίσημη πολιτική των ΗΠΑ σε μελλοντική νέα Προεδρία Τραμο, αλλά σημειώνει ότι σίγουρα εκφράζει τις τάσεις που επικρατούν πέραν του Ατλαντικού. Μάλιστα, ο Senior Advisor του βρετανικού think tank τονίζει ότι η χώρα του, καθώς και άλλοι ευρωπαίοι σύμμαχοι, θα πρέπει να συνεισφέρει πιο αποτελεσματικά στην άμυνα της Συμμαχίας, σε περίπτωση αναδίπλωσης των ΗΠΑ. Όπως παρατηρεί, το Λονδίνο “πιάνει” οριακά τον νατοϊκό στόχο του 2% των αμυντικών δαπανών στο σύνολο του προϋπολογισμού, αλλά δύσκολα θα υπάρξει, εν όψει και των βρετανικών εκλογών, κάποια εξαγγελία για σημαντική αύξησή τους. Επιπλέον, επισημαίνει ότι δεν παίζουν ρόλο μόνο τα ποσά: χρειάζεται ριζική μεταρρύθμιση, ώστε να μην διατεθούν πόροι σε στρεβλές προτεραιότητες και αποτυχημένες προμήθειες.
Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να έχει σημαντικό πολιτικό ρόλο ως ένας από τους δύο πλήρως ικανούς Ευρωπαίους Συμμάχους του ΝΑΤΟ [ο άλλος είναι η Γαλλία]. “Θα πρέπει, κυρίως με το παράδειγμα και όχι με την προτροπή, να ενθαρρύνουμε τους άλλους να αυξήσουν την απόδοσή τους. Δουλεύοντας με ομοϊδεάτες Συμμάχους, όπως η Ολλανδία και η Πολωνία, θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην ενίσχυση του ΝΑΤΟ αντί στην οικοδόμηση μιας ξεχωριστής ευρωπαϊκής αμυντικής ταυτότητας που θα διπλασιάσει τους πόρους και θα σπαταλούσε πολιτική προσπάθεια στις δομές της ΕΕ σε βάρος της αύξησης της ετοιμότητας όσο το δυνατόν γρηγορότερα”, σημειώνει χαρακτηριστικά. Και εκφράζει ακόμη πιο ξεκάθαρα την απαξίωση του Λονδίνου για την γραφειοκρατία των Βρυξελλών – ένα βασικό επιχείρημα των οπαδών του Brexit – με την παρακάτω αποστροφή: “Για να είμαι ειλικρινής, χρειαζόμαστε περισσότερα στρατεύματα και περισσότερα πυρομαχικά, με λίγα λόγια περισσότερη τεχνολογία όχι περισσότερη «επιτροπολογία» της ΕΕ”.
Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, κατά τον Landsman, είναι να διατηρήσει το Ηνωμένο Βασίλειο τη δέσμευσή του στο AUKUS, παρά τις πιέσεις που υπάρχουν στην Ευρώπη. Όχι μόνο γιατί το AUKUS είναι πολύ σημαντικό για το στρατηγικό και εμπορικό συμφέρον του Λονδίνου, αποδεικνύοντας ότι εξακολουθεί να έχει παγκόσμια συμφέροντα, αλλά, όπως υπογραμμίζει, επειδή είναι μία ισχυρή ένδειξη της δέσμευσης στην εξέχουσα στρατηγική προτεραιότητα των ΗΠΑ και μια εξαιρετική ευκαιρία για στενή συνεργασία με την Αυστραλία. Κατά τον David Landsman, “η υποστήριξη των ΗΠΑ στο AUKUS ενισχύει την ικανότητα του Ηνωμένου Βασιλείου να λειτουργεί – ακόμη και μετά το Brexit – ως μια σημαντική διατλαντική γέφυρα”, καθώς είναι το αντάλλαγμα για την διατήρηση της στήριξης των ΗΠΑ προς την Ευρώπη.
Το σίγουρο είναι, πάντως, πως οι γεωπολιτικές προοπτικές στη σχέση Λονδίνου – Ουάσιγκτων θα μπουν σε ριζική αναθεώρηση αν ο Τραμπ επανακάμψει στον Λευκό Οίκο. Και, σε μία τέτοια περίπτωση, ο ένοικος της Ντάουνιγκ Στρητ - όποιος κι αν είναι τότε αυτός - θα χρειαστεί πολύ βρετανικό φλέγμα για να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις εκείνης της συγκυρίας...