Πριν από ακριβώς 50 χρόνια, το 1974, οι ΗΠΑ, μαζί με τον ΟΟΣΑ και άλλες χώρες-εισαγωγείς πετρελαίου, ίδρυσαν τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΙΕΑ), ένα χρόνο μετά το αραβικό πετρελαϊκό εμπάργκο. Οι ιδρυτές του IEA σκόπευαν να δημιουργήσουν έναν πολυεθνικό οργανισμό που θα ενίσχυε την ενεργειακή ασφάλεια παρέχοντας έγκυρα δεδομένα και αναλύσεις, συμβάλλοντας στον έλεγχο των ενεργειακών αγορών, των πολιτικών και της

γεωπολιτικής, καθώς και τον συντονισμό δράσεων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Αλλά σήμερα ο IEA μοιάζει περισσότερο με μια μη κυβερνητική οργάνωση που έχει εμμονή με το κλίμα και την υποτιθέμενη υπερθέρμανση του πλανήτη. Καθώς τα μέλη του IEA συγκεντρώνονται αυτή την εβδομάδα στο Παρίσι, θα πρέπει να εξετάσουν διάφορα βήματα για την αποκατάσταση της φήμης του Οργανισμού και την ενίσχυση της παγκόσμιας ενεργειακής ασφάλειας.

Για το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων πέντε δεκαετιών, ο IEA εκπλήρωσε τα καθήκοντά του ως επιθεωρήτής της ενεργειακής αγοράς και στυλοβάτης της ενεργειακής ασφάλειας. Οι εκδόσεις και οι μελέτες του έγιναν ο “χρυσός κανόνας” για έγκαιρα δεδομένα, αμερόληπτη ανάλυση και προβλέψεις χωρίς πολιτική προκατάληψη. Ο οργανισμός αντιμετώπισε ενεργειακές κρίσεις, παρέχοντας δεδομένα και συντονισμό πολιτικής κατά τη διάρκεια των δύο πολέμων του Κόλπου, την ιρανική επίθεση του 2019 στην πετρελαϊκή εγκατάσταση Abqaiq της Σαουδικής Αραβίας και διάφορες φυσικές καταστροφές που επηρέασαν τον ενεργειακό εφοδιασμό και τις βασικές ενεργειακές τάσεις.

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, ο IEA έχει υποκύψει στην πολιτικοποίηση και έχει απομακρυνθεί από την βασική του αποστολή του, που δεν είναι άλλη από την παροχή ενεργειακής ασφάλειας. Το 2020, ο IEA υπέκυψε στην τεράστια πίεση των ακτιβιστών για το κλίμα και σταμάτησε τη δημοσίευση προβλέψεων ζήτησης πετρελαίου και φυσικού αερίου που δεν έδειχναν ότι η ζήτηση για αυτά τα καύσιμα θα κορυφωνόταν σύντομα λόγω φανταστικών μελλοντικών πολιτικών για το κλίμα. Οι πράσινες ομάδες ήταν θυμωμένες με τις βασικές προβλέψεις του IEA που έδειχναν αυτό που οι ακτιβιστές θεωρούσαν ως υπερβολική ζήτηση πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αυτές οι βασικές προβλέψεις υποθέτουν μόνο τους νόμους που υπάρχουν επί του παρόντος στα βιβλία και δεν εμπλέκονται σε εικασίες σχετικά με τις μελλοντικές πράσινες πολιτικές. Ως αποτέλεσμα, οι προβλέψεις του IEA σχετικά με την ενεργειακή ζήτηση αντικατοπτρίζουν τώρα ευσεβείς πόθους σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και το κόστος της κορύφωσης της κατανάλωσης πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Η συνθηκολόγηση του IEA στην πολιτική πίεση υπερβαίνει τις απλές τεχνικές συζητήσεις μεταξύ των ενεργειακών εμπειρογνωμόνων. Ο εκφοβισμός, εκ μέρους της – κατά τ' άλλα σεβαστής - παγκόσμιας αρχής ενέργειας με στόχο να παραπλανήσει τον κόσμο ώστε να πιστέψει ότι η ζήτηση πετρελαίου και φυσικού αερίου σύντομα θα κορυφωθεί μπορεί να ευθυγραμμιστεί με τις προτιμήσεις ορισμένων κυβερνήσεων και ακτιβιστών. Αλλά η στρέβλωση και η πολιτικοποίηση των κάποτε έγκυρων προβλέψεων του IEA ενέχουν σημαντικούς κινδύνους.

Οι στρεβλές προβλέψεις για να σηματοδοτήσουν μια βραχυπρόθεσμη κορύφωση της ζήτησης ορυκτών καυσίμων διαιωνίζουν τον μύθο ότι δεν υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω επενδύσεις σε νέα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο IEA ανακοίνωσε ότι σύμφωνα με το φανταστικό του σενάριο, στο οποίο ο κόσμος βαδίζει προς τις «καθαρές μηδενικές» εκπομπές, δεν θα απαιτηθούν νέες επενδύσεις σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο - και επομένως δεν θα επιτραπεί να πραγματοποιηθεί ουδεμία. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και οι ακτιβιστές ερμήνευσαν με χαρά την παρατήρηση του IEA ως έκκληση της παγκόσμιας αρχής ενέργειας να απαγορεύσει νέες επενδύσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, με ελάχιστη διευκρίνιση από τον IEA. Τις τελευταίες εβδομάδες, η κυβέρνηση Μπάιντεν αντέκρουσε την πρόβλεψη του IEA για βραχυπρόθεσμη κορύφωση της ζήτησης φυσικού αερίου, χρησιμοποιώντας την ως βασικό σκεπτικό για τη διακοπή της επεξεργασίας αιτήσεων για νέα έργα υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Η στήριξη των αποφάσεων για τον περιορισμό ή την απαγόρευση των επενδύσεων σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε επίσημες προβλέψεις που επηρεάζονται από πολιτικές ατζέντες υπονομεύει την ενεργειακή ασφάλεια και αγγίζει τα όρια του ενεργειακού αυτο-σαμποτάζ. Τα ορυκτά καύσιμα έβγαλαν την ανθρωπότητα από χιλιετίες αθλιότητας, σκότους και ακινησίας. Για δεκαετίες τα ορυκτά καύσιμα αντιπροσώπευαν το 80% της παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας. Ενώ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αναπτύσσονται έντονα από μια μικρή βάση, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν τη σύγχρονη κοινωνία. Ενθαρρύνοντας τις εκκλήσεις για απαγόρευση της προμήθειας πετρελαίου και φυσικού αερίου, ένας οργανισμός που ιδρύθηκε για την προστασία των καταναλωτών μέσα από επώδυνες ενεργειακές κρίσεις συμβάλλει ώστε να διασφαλιστεί ότι θα πραγματοποιηθεί η επόμενη.

Η υποχώρηση του IEA στους ένθερμους πράσινους λογοκριτές παρουσιάζει έναν άλλο σημαντικό κίνδυνο: Χωρίς αμερόληπτες, ουδέτερες ως προς την πολιτική βασικές προβλέψεις, οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι δεν μπορούν να αξιολογήσουν τους συμβιβασμούς, το κόστος και τα οφέλη των προτάσεων για την ενέργεια και το κλίμα. Το να ρίχνουμε στάχτη στα μάτια των αξιωματούχων είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προτείνουν ριζοσπαστικά και δυνητικά υπερβολικά μέτρα για το κλίμα. Ο πρόεδρος Μπάιντεν θέλει να απαγορεύσει το φυσικό αέριο και τον άνθρακα, που αντιπροσωπεύουν το 60% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, σε όλους τους σταθμούς ηλεκτροπραγωγής έως το 2035. Την ίδια χρονιά ορισμένες πολιτείες σχεδιάζουν να απαγορεύσουν την πώληση νέων βενζινοκίνητων οχημάτων.

Ο κόσμος έχει αρκετές ΜΚΟ για το κλίμα. Αυτό που χρειάζεται σε μια εποχή ενεργειακών συγκρούσεων στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή είναι μια αμερόληπτη, σεβαστή και έγκυρη υπηρεσία ενεργειακής ασφάλειας. Οι ΗΠΑ και άλλα μέλη του IEA θα πρέπει να παροτρύνουν τον οργανισμό να συνεχίσει να παράγει αμερόληπτες και ουδέτερες ως προς την πολιτική προβλέψεις. Ο ΔΟΕ θα πρέπει επίσης να διευκρινίσει ότι αντιτίθεται σε οποιαδήποτε καταστροφική διακοπή του εφοδιασμού με πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Και θα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα της ΕΙΑ, της Υπηρεσίας Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ, και να καταστήσει όλα τα δεδομένα, τις υποθέσεις και τις μεθοδολογίες του IEA που χρηματοδοτούνται από τους φορολογούμενους διαθέσιμα στο κοινό.

Ο παγκόσμιος παρατηρητής της ενεργειακής ασφάλειας έχει εξαφανιστεί. Με τους ενεργειακούς κινδύνους και τις προκλήσεις άφθονες, όλα τα μέλη του IEA πρέπει να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία του οργανισμού και να τον οδηγήσουν πίσω στη ζωτική αποστολή της ενεργειακής ασφαλείας.


*Ο Robert McNally είναι ενεργειακός σύμβουλος και συγγραφέας του βιβλίου "Crude Volatility: The History and the Future of Boom-Bust Oil Prices". Υπηρέτησε ως ειδικός βοηθός του Αμερικανού Προέδρου στο Εθνικό Οικονομικό Συμβούλιο, 2001-03.