Οι Αγρότες Διαδηλώνουν Γιατί Καλούνται να Πληρώσουν το Τίμημα της Πράσινης Μετάβασης

Οι Αγρότες Διαδηλώνουν Γιατί Καλούνται να Πληρώσουν το Τίμημα της Πράσινης Μετάβασης
Της Μύρνας Νικολαΐδου
Τετ, 31 Ιανουαρίου 2024 - 08:27

Στους δρόμους έχουν βγει οι αγρότες σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα καταγγέλλοντας ότι αυτοί καλούνται να πληρώσουν το τίμημα της πράσινης μετάβασης. Οι αγρότες υποστηρίζουν ότι το αυστηρό κόστος παραγωγής λόγω των τιμών ενέργειας και της ακρίβειας στα πρωτογενή υλικά μειώνει δραματικά τα εισοδήματά τους, την  στιγμή που τα ακραία φυσικά φαινόμενα, όπως η ξηρασία και οι πλημμύρες, πλήττουν τις καλλιέργειες. Στην Ελλάδα οι αγρότες δεν φαίνονται έτοιμοι να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις μετά και τα μέτρα «ασπιρίνη» 

που  ανακοίνωσε η κυβέρνηση όπως η αναστολή πληρωμής οφειλών αγροτικού ρεύματος για δύο χρόνια αλλά και την αναγγελία του πρωθυπουργού για αύξηση της πρώτης αρωγής από 3.000 έως 10.000 ευρώ για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους που επλήγησαν από την κακοκαιρία «Daniel».

Εξάλλου ο αναβρασμός στον ευρωπαϊκό τομέα δεν είναι τωρινός. Τα τελευταία χρόνια, οι αγρότες στη δυτική Ευρώπη μάχονται με ολοένα και μεγαλύτερη ένταση κατά των πολιτικών των Βρυξελλών για την προστασία  του πλανήτη, οι οποίες, όπως καταγγέλλουν, κοστίζουν υπερβολικά ακριβά. Στην Ολλανδία, όπου η αντίδραση ήταν πιο έντονη, μια δικαστική απόφαση σχετικά με τις εκπομπές αζώτου το 2019 προκάλεσε διαμαρτυρίες για τις προσπάθειες της κυβέρνησης να κλείσει φάρμες και να μειώσει τον αριθμό των ζώων σε αυτές. Ένα νέο κόμμα, το «Κίνημα Αγρότη-Πολίτη» (BBB), μπήκε δυναμικά στην ολλανδική Γερουσία τον Μάρτιο του 2023. Στο Βέλγιο, κομβόι τρακτέρ μπλόκαρε την ευρωπαϊκή συνοικία των Βρυξελλών τον περασμένο Μάρτιο.

Από τα μέσα Ιανουαρίου και οι Γερμανοί απειλούν να επεκτείνουν τις κινητοποιήσεις καθώς αντιτίθενται στο σχέδιο της κυβέρνησης του Όλαφ Σολτς να καταργήσει τις φορολογικές ελαφρύνσεις για το αγροτικό ντίζελ. Ένα μέτρο που περιγράφεται ως «επιβλαβές για το κλίμα» από την κυβέρνηση. Αλλά στην πραγματικότητα, είναι ένα μέτρο για να «μειώσει τα έξοδά της» και να κλείσει τον προϋπολογισμό της. Στην Ισπανία, τα τρία μεγαλύτερα συνδικάτα Ισπανών αγροτών ανακοίνωσαν χθες  ότι θα ενωθούν με το κίνημα οργής των Ευρωπαίων αγροτών, με κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα το προσεχές διάστημα. Στην Γαλλία οι αγρότες προχώρησαν σε κλείσιμο δρόμων με  βασικά αιτήματα μεταξύ άλλων την μείωση της φορολογίας στα αγροτικά καύσιμα, την ευκολότερη πρόσβαση σε μεγαλύτερες ποσότητες νερού για τις καλλιέργειες και την αύξηση των τιμών πώλησης γεωργικών. Οι αγρότες βρίσκονται το τελευταίο διάστημα υπό πίεση τόσο από τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς για χρήση φυτοφαρμάκων όσο και από  τις προσπάθειες  των αλυσίδων τροφίμων να πέσουν οι τιμές λόγω του πληθωρισμού.

Πάντως στις περισσότερες χώρες το βασικό σημείο τριβής  είναι η Πράσινη Συμφωνία του 2023. Ας μειώσουν τις εκπομπές ρύπων οι ΗΠΑ και η Κίνα, οι μεγαλύτεροι ρυπαντές του κόσμου, και μετά βλέπουμε, λένε επι της ουσίας οι αγρότες, εγκαλώντας την ΕΕ για καταστροφική βιασύνη όσο και προχειρότητα εις βάρος των ίδιων των πολιτών της. Ενώ δεν είναι λίγοι που χαρακτηρίζουν τον «στρατηγικό διάλογο» που ανακοίνωσε προ ημερών η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπό το βάρος των κινητοποιήσεων  ως προσχηματικό, εξυπηρετώντας καθαρά προεκλογικούς σκοπούς καθώς δεν αποκλείεται να διεκδικήσει και δεύτερη θητεία. «Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν άνοιξε έναν "στρατηγικό διάλογο" για το μέλλον της γεωργίας στις Βρυξέλλες και το ερώτημα είναι εάν θα οδηγήσουν τώρα οι αγρότες στην Ευρώπη τα τρακτέρ τους ήσυχα-ήσυχα στα σπίτια τους; Σίγουρα όχι, γιατί η οργή των αγροτών έχει πολύ βαθιές αιτίες για να διαλυθεί σε ένα στρογγυλό τραπέζι. Εδώ και δεκαετίες οι Βρυξέλλες χρηματοδοτούν μια γεωργία που καταστρέφει την ίδια της την ύπαρξη. Είναι δύσκολο να αλλάξει ρότα μια τέτοια μηχανή καταμερισμού χρημάτων και ξεκίνησε πολύ αργά. Η κλιματική αλλαγή και η περιβαλλοντική καταστροφή έχουν προχωρήσει τόσο πολύ που η Κομισιόν υπό την ηγεσία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δέχτηκε σημαντική πίεση για να δράσει. Σε καμία περίπτωση δεν προχώρησε πολύ με το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα, αλλά μάλιστα το εφάρμοσε και άσχημα… Ο "στρατηγικός διάλογος" μπορεί τώρα να θέλει να δώσει την εικόνα μιας βιώσιμης γεωργίας για το μέλλον, αλλά προς το παρόν εκλαμβάνεται ως μια φθηνή προσπάθεια της προέδρου της Επιτροπής να ηρεμήσει τα πνεύματα πριν από τις Ευρωεκλογές", έγραψε πολύ εύστοχα η Süddeutsche Zeitung.

Πράγματι η σφοδρή εναντίωση των αγροτών στις πολιτικές των κυβερνήσεών τους και των Βρυξελλών θρέφει τα αντισυστημικά ακροδεξιά κόμματα, που σημειώνουν μεγάλη άνοδο και απειλούν με ανατροπή των ισορροπιών στην επόμενη Ευρωβουλή που αυτή την στιγμή διοικείται από την συμμαχία Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Φιλελεύθερων και Πρασίνων. Είναι προφανές ότι τα συστημικά κόμματα χάνουν συνεχώς έδαφος λόγω της αδυναμίας τους να αντιμετωπίσουν το κύμα ακρίβειας που σαρώνει την ΕΕ εδώ και αρκετούς μήνες ενώ την ίδια ώρα οι Βρυξέλλες κωφεύουν στις αγωνιώδεις εκκλήσεις των αγροτών για την αποτυχία της πράσινης μετάβασης. Και το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Πόσο ακριβό θα είναι τελικά το τίμημα για μια «καθαρή» Ευρώπη;