Πώς Εντάσσει τις ΑΠΕ στις Τουριστικές Επενδύσεις το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό   

Πώς Εντάσσει τις ΑΠΕ στις Τουριστικές Επενδύσεις το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό
Της Μάχης Τράτσα
Δευ, 15 Ιανουαρίου 2024 - 08:00

Την προώθηση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τουριστικών υποδομών καθώς και των υποστηρικτικών τους υποδομών, όπως για παράδειγμα των μονάδων αφαλάτωσης, προτείνει το σχέδιο του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό (ΕΧΠ-Τ), το οποίο έχουν προετοιμάσει τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού. Μάλιστα, ειδικά σε Οργανωμένες Μορφές Ανάπτυξης Τουρισμού και συμπληρωματικών δραστηριοτήτων (ΟΜΑΤ) προτείνεται να επιτρέπονται αιολικές εγκαταστάσεις, με τη σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου τουριστικού φορέα. Στην «ομπρέλα» των ΟΜΑΤ περιλαμβάνονται στρατηγικές επενδύσεις, είτε ιδιωτικές με ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων), είτε σε δημόσια

ακίνητα με ΕΣΧΑΔΑ (Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων) των οποίων ο σκοπός είναιο τουρισμός και η αναψυχή ή η δημιουργία παραθεριστικού -τουριστικού χωριού ή και συνδυασμός των συγκεκριμένων χρήσεων.

Επίσης, αιολικές εγκαταστάσεις προωθούνται και σε περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ), Οργανωμένης Ανάπτυξης Παραγωγικών Δραστηριοτήτων Τουρισμού (Π.Ο.Α.Π.Δ.), Περιοχές Ειδικά Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης (Π.Ε.Ρ.ΠΟ.). Ακόμη, προτείνεται να εντάσσονται σε επενδύσεις που αφορούν Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα (ΣΤΚ) που ανεγείρονται σε συνδυασμό με τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες, εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, όπως συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, κέντρα θαλασσοθεραπείας και ιαματικού τουρισμού, τουριστικοί λιμένες, χιονοδρομικά κέντρα, θεματικά πάρκα κλπ. Επιπλέον, αιολικοί σταθμοί θα μπορούν να ενσωματωθούν σε  Μικτά Τουριστικά Καταλύματα Μικρής Κλίμακας, όπως και σε επιχειρηματικά πάρκα τουριστικών δραστηριοτήτων.  

Σύμφωνα με το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο η δημιουργία Οργανωμένων Μορφών Ανάπτυξης Τουρισμού επιτρέπεται στο σύνολο της επικράτειας (πέραν κάποιων εξαιρέσεων), ενώ σε κάθε τύπο ΟΜΑΤ αντιστοιχεί και μια εκδοχή «ήπιας ανάπτυξης» στις οποίες επίσης προωθείται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτές τις οργανωμένες τουριστικές δομές θα μπορούν να συμπεριλαμβάνουν και τμήματα του Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών. Αυτά τα τμήματα των ΟΜΑΤ θα πρέπει να ανήκουν στην εκδοχή της «ήπιας ανάπτυξης».

Σε κάθε περίπτωση, στο σχέδιο του νέου ΕΧΠ το οποίο βρίσκεται υπό επεξεργασία στο ΥΠΕΝ, πριν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, επισημαίνεται ότι «εντός των περιοχών με προτεραιότητα τουρισμού, απαιτείται η ελεγχόμενη συγκέντρωση ΑΠΕ χωρίς να αποκλείεται ο συνδυασμός τους με την ανάπτυξη τουριστικών εγκαταστάσεων με τους όρους που προβλέπει το Ειδικό Πλαίσιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ)», το οποίο επίσης έχει παραδοθεί το φθινόπωρο στο υπουργείο από τους μελετητές αλλά ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί η επεξεργασία του. Πάντως, σε όλες τις περιοχές με προτεραιότητα τουρισμού, σύμφωνα με το σχέδιο του ΕΧΠ απαιτείται  να θεσπισθούν κανονισμοί και να δοθούν κίνητρα για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας υφιστάμενων και νέων κτιρίων φιλοξενίας, εστίασης και αναψυχής.

Είναι αξιοσημείωτο ότι η «βαριά βιομηχανία» της χώρας μας, ο τουρισμός αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια δίχως Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο. Εδώ και επτά χρόνια, δηλαδή από τον Μάρτιο του 2017, οι τουριστικές υποδομές χωροθετούνται βάσει των 12 Περιφερειακών Χωροταξικών Σχεδίων, τα οποία αναθεωρήθηκαν με μεγάλη καθυστέρηση. Μάλιστα του Νοτίου Αιγαίου δεν έχει ακόμη προσαρμοστεί σε σύγχρονα πρότυπα τουριστικής ανάπτυξης. Αν και έχει τεθεί σε διαβούλευση από τον Ιανουάριο του 2021, η τύχη του αγνοείται.

Οι «περιπέτειες» για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον τουρισμό ξεκίνησαν το 2017 όταν το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε ακυρώσει το πρώτο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΕΧΠ) για τον Τουρισμό του 2009, το οποίο είχε επανέλθει σε ισχύ το 2015 οπότε είχε ακυρωθεί από τους ανώτατους δικαστές το δεύτερο ΕΧΠ του 2014. Τον Μάιο του 2018 ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργος Σταθάκης είχε υπογράψει τη σύμβαση ανάθεσης της μελέτης για ένα νέο ΕΧΠ για τον Τουρισμό και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους η τότε Γενική Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ κυρία Ειρήνη Κλαμπατσέα είχε αναθέσει τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).