Κομισιόν για Ελληνικό ΕΣΕΚ: Χωρίς Συγκεκριμένες Ημερομηνίες για την Απολιγνιτοποίηση και Μέτρα για τις Επιπτώσεις των Πολιτικών Ενεργειακής Μετάβασης

Κομισιόν για Ελληνικό ΕΣΕΚ: Χωρίς Συγκεκριμένες Ημερομηνίες για την Απολιγνιτοποίηση και Μέτρα για τις Επιπτώσεις των Πολιτικών Ενεργειακής Μετάβασης
του Δημήτρη Φάρου
Τετ, 27 Δεκεμβρίου 2023 - 14:10

Απουσιάζουν συγκεκριμένες ημερομηνίες σχετικά με την απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων από το τελικό σχέδιο του επικαιροποιημένου ΕΣΕΚ που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση στην Κομισιόν, καθώς και ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων της χρήσης ορυκτών καυσίμων. Επιπλέον, απουσιάζει η ολοκληρωμένη ανάλυση των επιπτώσεων της κλιματικής και ενεργειακής μετάβασης στην κοινωνία και την απασχόληση

αλλά και οι προτάσεις για συγκεκριμένες πολιτικές και μέτρα για την αντιμετώπισή τους. Αυτές είναι κάποιες μόνο από τις παρατηρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επί του Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) τη; Ελλάδας για τη περίοδο 2021-2030. 

Ακολουθούν οι βασικές παρατηρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επί του ελληνικού ΕΣΕΚ:

✔ Αναφορικά με την ενεργειακή αποδοτικότητα, το τελικό σχέδιο του επικαιροποιημένου ΕΣΕΚ είναι ενημερωτικό και λεπτομερές, περιλαμβάνει ορόσημα και μέτρα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαίνισης κτιρίων καθώς και μέτρα που αντικατοπτρίζουν την αρχή «πρώτα η ενεργειακή αποδοτικότητα».

✔ Σχετικά με την απαλλαγή από τον άνθρακα, το σχέδιο περιγράφει τη σημασία των τεχνολογιών αφαίρεσης άνθρακα, όπως Δέσμευση και Αποθήκευση Άνθρακα (Carbon Capture and Storage - CCS) και παρέχει προβλέψεις για τις αναμενόμενες χωρητικότητες για δέσμευση, αποθήκευση και χρήση έως το 2050.

✔ Όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια, το σχέδιο καθορίζει στόχους και πολιτικές για την ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένης μιας ευρείας στρατηγικής διαφοροποίησης φυσικού αερίου και φιλόδοξων προβλέψεων για την αποθήκευση ενέργειας.

✔ Στην εσωτερική αγορά ενέργειας, το σχέδιο προτείνει σημαντικά βήματα για τη διασύνδεση,

ιδίως με την επίτευξη του στόχου του 15% στη διασυνδεσιμότητα με τη θέση σε λειτουργία της δεύτερης ηλεκτρικής διασύνδεσης με τη Βουλγαρία.

✔ Όσον αφορά τις ΑΠΕ, το σχέδιο προβλέπει ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας θα φτάσει το 82% το

2030, με την ηλιακή ενέργεια να γίνεται η κύρια πηγή ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ και το μερίδιο της αιολικής ενέργειας και της προβλεπόμενης εγκατεστημένης ισχύος θα διπλασιαστεί το 2030 σε σύγκριση με το 2023.

Σημεία που επιδέχονται βελτίωση:

✘ Αναφορικά με την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, το τελικό σχέδιο του επικαιροποιημένου ΕΣΕΚ δεν λαμβάνει υπ’ όψιν ευπάθειες και κινδύνους για το κλίμα, και αυτό μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την επίτευξη των στόχων που αφορούν την ενέργεια και το μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.

✘ Όσον αφορά τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων, το σχέδιο δεν παρέχει πληροφορίες για το πώς και πότε αυτές οι επιδοτήσεις θα καταργηθούν σταδιακά, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό δεδομένου του υψηλού μεριδίου τους στις συνολικές ενεργειακές επιδοτήσεις.

✘ Αναφορικά με τον στόχο της επίτευξης μιας δίκαιης μετάβασης, το σχέδιο στερείται ολοκληρωμένης ανάλυσης των επιπτώσεων της κλιματικής και ενεργειακής μετάβασης στην κοινωνία, την απασχόληση και τις δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένων των διανεμητικών, και δεν επεξεργάζεται συγκεκριμένες πολιτικές και μέτρα για την αντιμετώπισή τους.

✘ Για την ευθυγράμμιση με τα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΜ), το επικαιροποιημένο ΕΣΕΚ της Ελλάδας παρέχει αντιφατικές πληροφορίες σχετικά με τις δεσμεύσεις για σταδιακή κατάργησης του άνθρακα, καθώς αναφέρει μια ανοιχτή δήλωση ημερομηνία για τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα (δλδ. μετά το 2028).

✘ Το σχέδιο δεν περιλαμβάνει ειδικό κεφάλαιο για την έρευνα, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και τις δεξιότητες, καθώς η Ελλάδα αναθεωρεί επί του παρόντος τις προτεραιότητές της σχετικά με αυτή τη διάσταση.