Την στιγμή που η Ελληνική κυβέρνηση δια στόματος του υπουργού κ. Θεόδωρου Σκυλακάκη,όσο και άλλων προβεβλημένων στελεχών της, διακηρύσσει urbit et orbit εδώ και μήνες τον στόχο της για την ανάδειξη της Ελλάδας κατά τα επόμενα χρόνια σε βασικό ενεργειακό κόμβο της ΝΑ Ευρώπης, η Τουρκία ήδη το πράττει ευνοούμενη όχι τόσο από την γεωγραφία της - που σε κάθε περίπτωση δουλεύει υπέρ αυτής- αλλά από τις εκτενείς υποδομές που έχει δημιουργήσει με πολύ προσπάθεια και σημαντικές επενδύσεις τα τελευταία 30 και κάτι χρόνια. 

Αρκεί να ρίξει κάποιος μια ματιά στο τεράστιο εσωτερικό δίκτυο κύριων και δευτερευόντων αγωγών που διασχίζουν την χώρα για να καταλάβει το μέγεθος της Τουρκικής αγοράς αερίου. Ένα μέγεθος που εξυπηρετεί τα 15 εκατομμύρια και πλέον νοικοκυριά και επιχειρήσεις που είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο. Αυτός ο μεγάλος αριθμός καταναλωτών οδηγεί και στις υψηλές καταναλώσεις της τουρκικής αγοράς που το 2022 ξεπέρασαν τα 51 δισεκ.κυβ.μέτρα. Την ίδια περίοδο η Ελλάδα κατανάλωσε μόνο 5.5 δισεκ.κυβ.μέτρα (bcma) και μάλιστα με φθίνουσα τάση.

Σήμερα η Τουρκία θεωρείται από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς αερίου στην Ευρώπη ενώ παράλληλα προωθεί συστηματικά, το τελευταίο διάστημα, τις εξαγωγές της προς την Δύση μέσω του τεράστιου αγωγού ΤΑΝΑΡ, που καταλήγει στον ΤΑΡ, αλλά κυρίως μέσω αγωγών με την Βουλγαρία,πρώτον μέσω του τμήματος του παλαιού Trans Balkan, που σήμερα λειτουργεί σε αντίστροφη ροή, και δεύτερον μέσω του νέου αγωγού Balkan Stream που είναι στην πράξη ο διασυνδετήριος με την Βουλγαρία που εξυπηρετεί τον TurkStream. Ας μην ξεχνάμε και τον μικρότερο σε χωρητικότητα Ελληνο- Τουρκικό αγωγό που λειτουργεί από το 2007, μέσω του οποίου εξάγει μικρές ποσότητες αερίου γνωστού ως Turkish Basket. Αλλά και το αέριο που εξάγει προς Βουλγαρία αλλά και βορειότερα προς Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Σερβία το ονομάζει Turkish Basket, παρά το γεγονός ότι στην ουσία πρόκειται περί Ρωσικού αερίου που παραλαμβάνει σε όλο και μεγαλύτερες ποσότητες μέσω του TurkStream.

H κρατική εταιρεία αγωγών BOTAS που διαχειρίζεται τις εισαγωγές και εξαγωγές αερίου όπως είναι φυσικό αρνείται κάθετα ότι εξάγει Ρωσικό αέριο στην ΕΕ υποστηρίζοντας με επιχειρήματα ότι με 9 πύλες εισόδου αερίου που διαθέτει σήμερα η Τουρκία, είναι δύσκολο εάν όχι αδύνατο να προσδιορίσει κάποιος την προέλευση των μορίων (molecules) του αερίου. Να θυμίσουμε ότι το Τουρκικό δίκτυο αερίου εισάγει ποσότητες από το Ιράν μέσω του αγωγού Tabriz -Ankara, από την Ρωσία,μέσω των αγωγών Blue Steam και Turk Stream, από το Αζερμπαιτζάν μέσω του South Caucasus και από 4 τέρμιναλ LNG, και τελευταία από εγχώρια παραγωγή στην Μαύρη Θάλασσα. Αναφερόμαστε στο μεγάλο κοίτασμα Sakarya στην Μαύρη Θάλασσα που ανακαλύφθηκε το 2020 και ξεκίνησε την παραγωγή του στις αρχές του 2023.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα,η κυβέρνηση της οποίας εξακολουθεί να έχει επιφυλάξεις το κατά ποσό είναι συμβατό με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής η εγχώρια παραγωγή υδρογονανθράκων, η Τουρκία προχωρά ακάθεκτη στην εκμετάλλευση των όχι ευκαταφρόνητων κοιτασμάτων που διαθέτει στην Μαύρη Θάλασσα. Σύντομα θα ανακαλύψει κοιτάσματα και στην Ανατολική Μεσόγειο και ίσως τότε ξυπνήσει από τον βαθύ της λήθαργο η Ελληνική πλευρά.

Τους τελευταίους μήνες η BOTAS έχει υπογράψει μια σειρά μακροχρόνιων εξαγωγικών συμβολαίων αερίου με την Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Σερβία και έπονται και άλλες χώρες σε μια προσπάθεια να αξιοποιήσει τις εξαγωγικές της υποδομές όσο και το σοβαρό πλεονέκτημα που διαθέτει ως μεγάλο εισαγωγές αερίου. Εκτιμάται ότι το σύνολο των εξαγωγικών συμβολαίων της Άγκυρας πολύ σύντομα από τα 4.0 bcma το 2023 θα φθάσει το 20 bcma θέτοντας ένα όριο στις φιλοδοξίες της Ελλάδας να καταστεί αυτή βασικός εξαγωγέας προς τα Βαλκάνια. Παρά τα όσα είπε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κας Αλεξάνδρας Σδούκου, μιλώντας προχθές στο World LNG conference, όπου μεταξύ άλλων έκανε λόγο για «τετραπλασιασμό των ελληνικών εξαγωγών αερίου στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης». Δηλαδή από τα 3 bcma αυτά να φθάσουν τα 12 bcma μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια.