Η Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2023 ξεκίνησε στις αγορές με τις τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας να κινούνται δίχως αξιοσημείωτη μεταβολή και σε σχετικά «λογικά» επίπεδα υπό τις περιστάσεις που διανύουμε. Η ίδια εικόνα επικράτησε και την εβδομάδα που έληξε στις 19 Νοεμβρίου, όπου οι χονδρικές τιμές ρεύματος στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα, παρουσίασαν μεικτές επιδόσεις

ανοδικά τις τιμές της ευρωπαϊκής αγοράς, όμως, το περασμένο Σαββατοκύριακο ένας συνδυασμός από χαμηλότερη ζήτηση και υψηλή παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας συνέβαλε στην υποχώρηση των τιμών. Ιδίως στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, πιο συγκεκριμένα, στην Ελλάδα, την Βουλγαρία, την Ρουμανία, την Κροατία και την Τουρκία οι τιμές κινήθηκαν πτωτικά, κατά -12,42%, -7,32%, -5,69%, -1,98% και -1,21% αντίστοιχα, ενώ στις Ιταλία, Ουγγαρία και Σερβία, σημειώθηκε αύξηση των τιμών κατά 4,27%, 1,44% και 1,17% αντίστοιχα, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση των αγορών που δημοσίευσε το ΙΕΝΕ.

Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας κυμάνθηκαν μεταξύ 69 - 127 ευρώ/MWh, με την Τουρκία να καταγράφει τη χαμηλότερη, με εβδομαδιαίο μέσο όρο 68,55 ευρώ/MWh, για να ακολουθήσει η Κροατία, με 95,81 ευρώ/MWh.

Στην κορυφή της ακρίβειας βρέθηκε η Ιταλία, με μέση τιμή ρεύματος 126,73 ευρώ/MWh την περασμένη εβδομάδα, με ποσοστιαία άνοδο 4,27%  από το αμέσως προηγούμενο επταήμερο, ενώ η ελληνική αγορά που κατέγραψε πτώση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας κατά -12,42% σε σύγκριση με την εβδομάδα που έληξε στις 12 Νοεμβρίου, εμφάνισε μέση εβδομαδιαία τιμή 99,39 ευρώ/MWh.

Το προηγούμενο επταήμερο, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε στις περισσότερες χώρες της περιοχής ΝΑ Ευρώπης, εξαιτίας των ψυχρότερων καιρικών συνθηκών που επικράτησαν στα βορειότερα τμήματα της περιοχής, και ανήλθε με ποσοστιαίά άνοδο +2,28%, σε 15.544,44 GW.

(Ευρωπαϊκός Χάρτης Τιμών Ηλεκτρισμού της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, Πηγή: ΡΑΑΕΥ)

Ακόμη, η παραγωγή από ΑΠΕ στην ΝΑ Ευρώπη αυξήθηκε το προηγούμενο επταήμερο σε σύγκριση με το ακριβώς προηγούμενο, κατά +24,1% και έφτασε στις 2.346,49 GWh, γεγονός που αποδίδεται κυρίως στην υψηλότερη αιολική παραγωγή. Ταυτόχρονα, η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας το ίδιο διάστημα, αυξήθηκε, λόγω κυρίως της υψηλότερης παραγωγής στην Τουρκία και την Σερβία, με την συνολική παραγωγή στην περιοχή να ανέρχεται σε 243,46 GWh, υψηλότερα κατά 1,73%  σε εβδομαδιαία βάση.

Κατά την ίδια περίοδο παρατηρήθηκε μέτρια μείωση -2,08% της παραγωγής θερμικής ενέργειας στην ΝΑ Ευρώπη εξαιτίας της υψηλότερης παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές. Η συνολική παραγωγή θερμικής ενέργειας έφτασε στις 6.322,16 GWh, με πτώση κατά -3,81% στην παραγωγή με καύση άνθρακα και μια αμελητέα αύξηση, 0,12% στην παραγωγή με καύση φυσικού αερίου.

Στην χώρα μας, η λιγνιτική παραγωγή μειώθηκε κάθετα, κατά -43,30%, λόγω της ενίσχυσης της παραγωγής ΑΠΕ, ενώ η παραγωγή από φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 22,67%.

Όσον αφορά στο διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας, οι καθαρές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας ήταν χαμηλότερες κατά -1,43% σε ολόκληρη την περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, την προηγούμενη εβδομάδα.

Η εικόνα των αγορών ηλεκτρισμού, τον Οκτώβριο

Όσον αφορά στις τιμές στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, παρουσίασαν αστάθεια καθ’ όη τη διάρκεια του Οκτωβρίου, με τις μέσες τιμές στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας να κινούνται κάτω από τα 85 ευρώMWh, με εξαίρεση την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία, χάρη κυρίως στις χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου και άνθρακα, καθώς και στην αύξηση της αιολικής παραγωγής.

Στο μέσον του περασμένου μήνα, οι χονδρικές τιμές στην Ευρώπη αυξήθηκαν, με τις ωριαίες τιμές να ξεπερνούν σε ορισμένες περιοχές, τα 200 ευρώ/MWh.

Όσον αφορά στην αγορά της ΝΑ Ευρώπης, η μέση μηνιαία τιμή ηλεκτρικής ενέργειας τον διαμορφώθηκε πάνω από τα 100 ευρώ/MWh στο σύνολο των αγορών, με σχετική εξαίρεση την Τουρκία που εμφάνισε μέση τιμή χονδρικής τα 76,06 ευρώ/MWh. Για ακόμη μια φορά στην κορυφή της ακρίβειας βρέθηκε η Ιταλία όπου καταγράφηκε αύξηση τιμών, +16,16% από τον Σεπτέμβριο, και ακολούθησε η Ελλάδα, με άυξηση τιμών ρεύματος +9,09% από τον αμέσως προηγούμενο μήνα του 2023.

Επιπλέον, η παραγωγή από ΑΠΕ ήταν μειωμένη σε όλες τις αγορές της ΝΑ Ευρώπης, πλην  Σερβίας, με τη μεγαλύτερη μείωση να καταγράφεται στην Τουρκία, με -19,94%. Επιπλέον, η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας ήταν υψηλότερη στις μισές από τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, με την Ελλάδα και την Κροατία να προηγούνται σε αυτή την κατηγορία ηλεκτροπαραγωγής.

Ακόμη, αρκετές χώρες της περιοχής μείωσαν τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να ανταποκριθούν στην υψηλότερη παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές, ενώ οι υπόλοιπες τις αύξησαν καθώς η παραγωγή τους σε υδροηλεκτρικά και ΑΠΕ υποχώρησε. Η χώρα μας, όπως και η Σερβία με την Βουλγαρία υπήρξαν καθαροί εξαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου.

Η ελληνική αγορά τον Οκτώβριο

Η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στην χώρα μας υποχώρησε τον περασμένο μήνα, σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο, λόγω των θερμότερων καιρικών συνθηκών που επικράτησαν συνολικά στην νότια Ευρώπη. Ο όγκος της ηλεκτρικής ενέργειας που ανταλλάχθηκε στο Εληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας το ίδιο χρονικό διάστημα αυξήθηκε κατά +27,78% από τον Σεπτέμβριο του 2023, ενώ ήταν και υψηλότερος κατά +7,82% από τον Οκτώβριο του 2022.

Όσον αφορά στο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου, κυριάρχησαν κατά 38,75% οι ΑΠΕ, και ακολούθησαν με μερίδιο 36,72% το φυσικό αέριο, με 11,41% τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, με 10,22% ο λιγνίτης και με 3,35% το πετρέλαιο. Σημειώνουμε ότι η παραγωγή από ΑΠΕ τον προηγούμενο μήνα, Οκτώβριο, έπεσε κάθετα, σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο, κατά -19,13%. Επιπλέον, η παραγωγή από υδροηλεκτρικά αυξήθηκε κατά  +33,35% τον Οκτώβριο και έφτασε στις 422,38 GWh, χάρη στις σποραδικές βροχοπτώσεις. Ακόμη, η παραγωγή από φυσικό αέριο υποχώρησε κατά -16,08%, ενώ η λιγνιτική παραγωγή έκανε άλμα +127% από τον Σεπτέμβριο του 2023.

Τέλος, η Ελλάδα διατήρησε την καθαρή εξαγωγική θέση της τον Οκτώβριο, με εξαγωγές ύψους 50,10 GWh, χάρη στην χαμηλότερη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και στην άφθονη παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα εισήγαγε ηλεκτρική ενέργεια από την Βόρεια Μακεδονία, την Βουλγαρία και την Τουρκία, ενώ εξήγαγε ηλεκτρική ενέργεια προς την Αλβανία και την Ιταλία.