ενέργειας με καύση ορυκτών καυσίμων από την πλειοψηφία των χωρών, ο θετικός περιβαλλοντικός αντίκτυπος της μετάβασης σε ένα ηλεκτροκίνητο όχημα είναι αδιαμφισβήτητος.
Η ανάλυση της Rystad δείχνει ότι τα οχήματα με μπαταρία συμβάλλουν το πολύ στο μισό του ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα των πετρελαιοκίνητων ή βενζινοκίνητων αυτοκινήτων σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής τους, ανεξάρτητα από το πού κυκλοφορούν. Ακόμη και σε χώρες όπου το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας κυριαρχείται από ορυκτά καύσιμα, τα αυτοκίνητα με μπαταρία εκπέμπουν περίπου το 50% του CO2e ενός οχήματος με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Καθώς οι ανανεώσιμες πηγές αντικαθιστούν σταδιακά την ηλεκτροπαραγωγή από άνθρακα και φυσικό αέριο, οι εκπομπές που σχετίζονται με τη λειτουργία των Η/Ο θα μπορούσαν να μειωθούν σε ποσοστό μέχρι και 86%!
Η έρευνα σχετικά με τις εκπομπές των οχημάτων με ηλεκτροκινητήρα με μπαταρία και των συμβατικών με κινητήρες εσωτερικής καύσης καθόλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, λαμβάνει υπόψη όλα τα στάδια που μσολαβούν κατά της διαδικασίας κατασκευής και της λειτουργίας του οχήματος. Αυτό περιλαμβάνει την κατασκευή του αμαξώματος, τη συναρμολόγηση του συστήματος μετάδοσης κίνησης, τη συντήρηση, τις εκπομπές που σχετίζονται με τα καύσιμα και την ηλεκτρική ενέργεια, καθώς και την παραγωγή μπαταριών για τα Η/0.
Με βάση το σημερινό μείγμα παραγωγής ενέργειας στην Κίνα, οι εκπομπές ενός Η/Ο για όλο τον κύκλο ζωής του είναι περίπου 39 τόνοι CO2e έναντι σχεδόν 85 τόνων για ένα όχημα με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Η διαφορά στις ΗΠΑ είναι ακόμη πιο μεγάλη. Ένα Η/Ο εκπέμπει 42 τόνους CO2e κατά τη διάρκεια της ζωής του στις ΗΠΑ, ήτοι, 58% λιγότερο από ένα όχημα που καίει βενζίνη ή ντίζελ και το οποίο εκπέμπει περισσότερους από 100 τόνους διοξειδίου του άνθρακα! Ακόμη, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την εξόρυξη, τη διύλιση και την καύση ορυκτών καυσίμων συμβάλλουν περίπου στο 90% του συνόλου των εκπομπών από τα αυτοκίνητα με συμβατική τεχνολογία κινητήρων. Σημειώνεται δε ότι η κατανομή των εκπομπών CO2e κατά τη διάρκεια ζωής ενός οχήματος με μπαταρία, συνδέεται άμεσα με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και τον τρόπο με τον οποίο παράγεται αυτή η ενέργεια.
Συνολικά, τα ηλεκτρικά οχήματα με μπαταρία είναι σαφώς η πλέον κατάλληλη τεχνολογία για τη μείωση των εκπομπών στον τομέα των μεταφορών. Η μετάβαση σε ένα Η/Ο θα μειώσει τις μακροπρόθεσμες εκπομπές, παρά τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην αρχή της ζωής του οχήματος. Σε αντίθεση με τα όσα ισχυρίζονται ορισμένοι, η υιοθέτηση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων δεν είναι μια ανοησία: θα μειώσει τις εκπομπές μακροπρόθεσμα και θα επιταχύνει την ενεργειακή μετάβαση.
Η ανάλυση της Rystad χρησιμοποίησε ως σημεία αναφοράς πέντε χώρες: την Κίνα, τις ΗΠΑ, την Ινδία, τη Γερμανία και τη Γαλλία και αυτό λόγω των διαφορετικών συνθηκών που ισχύουν σε αυτές, όπως τα πρότυπα οδήγησης, ο τύπος του οχήματος που κυριαρχεί σε κάθε χώρα και τα διαφορετικά μείγματα ενέργειας, τόσο αυτά που ισχύουν όσο και εκείνα που προβλέπεται να ισχύσουν στο μέλλον. Για παράδειγμα, η Γερμανία και η Γαλλία επιλέχθηκαν για να αντικατοπτρίζουν ευρύτερα την ευρωπαϊκή αγορά και για να αξιολογούν διαφορετικά μείγματα ισχύος, με παράλληλη διατήρηση άλλων παραγόντων που αποτελούν κοινό τόπο τις δύο χώρες. Κατά την αξιολόγηση των εκπομπών του κύκλου ζωής ελήφθησαν υπόψη ορισμένες βασικές παράμετροι που αξιολογούν με ακρίβεια την εξελισσόμενη φύση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και τον αντίκτυπό της στις εκπομπές από τα Η/Ο. Επίσης, υπολογίστηκε ότι κάθε ηλεκτροκίνητο όχημα αναμένεται να έχει χρόνο ζωής 18 χρόνια.
Η ανάλυση αμβάνει, ακόμη υπόψη τις αποστάσεις που διανύουν τα οχήματα σε ετήσια βάση και ανά χώρα. Για παράδειγμα, οι οδηγοί στις ΗΠΑ διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις από κάθε άλλη υπό μελέτη χώρα. Τα οχήματα στη χώρα διανύουν κατά μέσο όρο περίπου 23.000 χιλιόμετρα ετησίως, σε σύγκριση με 19.000 χιλιόμετρα στην Κίνα και περίπου 13.500 χιλιόμετρα στην Γερμανία, την Γαλλία και την Ινδία. Αυτά τα νούμερα θα μεταβληθούν κατά τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Rystad , με τα διανυόμενα χιλιόμετρα στις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ευρώπη να αναμένεται να μειωθούν κατά περίπου 1% ετησίως, με βάση τα επίσημα στατιστικά στοιχεία και τις έρευνες για την οδήγηση, ενώ οι αποστάσεις που διανύονται στην Ινδία αναμένεται να αυξηθούν κατά 0,5% ετησίως, καθώς η χώρα βρίσκεται ακόμη στο στάδιο της ανάπτυξης της μηχανοκίνησης.
Το μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας μιας χώρας θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της ταχύτητας με την οποία μπορεί να συντελεστεί η μείωση των εκπομπών CO2e κατά τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Ενώ τα οχήματα εσωτερικής καύσης επιβαρύνονται με περισσότερες εκπομπές με το πέρασμα του χρόνου, τα Η/Ο θα εκπέμπουν λιγότερες εκπομπές καθώς η παραγωγή ενέργειας θα γίνεται πιο «πράσινη». Για παράδειγμα, στο βασικό σενάριο που επεξεργάστηκε η Rystad, προβλέπεται ότι η εξέλιξη του δικτύου ηλεκτροδότησης των ΗΠΑ, θα συμβάλει ώστε τα αυτοκίνητα με μπαταρίες να εκπέμπουν μόλις το 14% των εκπομπών που αντιστοιχούν σε ένα αυτοκίνητο βενζίνης ή ντίζελ, το 2041.
Όσον αφορά στις υπόλοιπες χώρες της ανάλυσης, συγκρίνοντας την Γερμανία και την Γαλλία, η μόνη απόκλιση αφορά στην ένταση των εκπομπών του δικτύου. Η Γαλλία, στην οποία κυριαρχεί σε μεγάλο βαθμό η πυρηνική ενέργεια, έχει περίπου 84% χαμηλότερη ένταση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από την Γερμανία, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο. Ως εκ τούτου, οι εκπομπές από τη φόρτιση ενός ηλεκτρικού οχήματος στην Γαλλία θα είναι περίπου 70% χαμηλότερες, που σημαίνει περίπου 37% χαμηλότερες εκπομπές CO2e στον κύκλο ζωής ενός Η/Ο.
Οι ίδιες μετρήσεις στην Ινδία που παράγει ηλεκτρική ενέργεια κατά βάση από άνθρακα, δείχνουν 43% χαμηλότερες εκπομπές στον κύκλο ζωής ενός Η/Ο. Συνολικά, όμως, η υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων, ακόμη και σε ένα μελλοντικό μείγμα ενέργειας με την υφιστάμενη σύνθεση, θα απέβαινε επωφελής για το περιβάλλον, ιδίως σε χώρες με μεγάλη ετήσια διανυόμενη απόσταση, όπως οι ΗΠΑ.
Αποφυγή εκπομπών
Με βάση αυτή την ανάλυση για το μείγμα ηλεκτρικής ισχύος, η Rystad εκτιμά τον όγκο των εκπομπών που αποφεύγονται από τις πωλήσεις Η/Ο, με βάση την υπόθεση ότι οι διανυόμενες αποστάσεις οδήγησης είναι ίδιες και για τους δύο τύπους οχημάτων.
Για παράδειγμα, στην Κίνα το 2022 πωλήθηκαν 5 εκατομμύρια επιβατικά ηλεκτρικά οχήματα, έναντι 17 εκατομμυρίων αυτοκινήτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Με βάση την υπόθεση ότι κάθε Η/Ο εκπέμπει 39 τόνους CO2e κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του και ένα όχημα με συμβατικό κινητήρα εσωτερικής καύσης εκπέμπει 85 τόνους CO2e, οι πωλήσεις των τελευταίων θα εκπέμπουν συνολικά 1,4 γιγατόνους CO2e, όταν τα Η/Ο που θα πωληθούν θα προσθέσουν περίπου 200 εκατομμύρια τόνους CO2e στο περιβάλλον. Και εδώ έγκειται η διαφορά, καθώς αν τα ίδια 5 εκατομμύρια Η/Ο ήταν οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης, οι πρόσθετες εκπομπές θα ανέρχονταν σε περίπου 430 εκατομμύρια τόνους CO2e. Υπ’ αυτή την έννοια, τα Η/Ο οδηγούν σε μείωση των εκπομπών κατά 230 εκατομμύρια τόνους CO2e κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους - σχεδόν 14% των συνολικών εκπομπών των επιβατικών αυτοκινήτων. Μια παρόμοια ανάλυση για τις ΗΠΑ δείχνει ότι αυτό το νούμερο ανέρχεται σε 25 εκατομμύρια τόνους CO2e.
Στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το πρώτο τρίμηνο του 2023, οι οικονομικοί τομείς που ευθύνονται για τις περισσότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ήταν τα νοικοκυριά (24%), η μεταποίηση (20%), η παραγωγή ηλεκτρισμού και η παροχή φυσικού αερίου (19%), η γεωργία (13%) ), και τέλος οι μεταφορές και η αποθήκευση (10%). Τα στοιχεία δείχνουν ότι, σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2022, οι εκπομπές μειώθηκαν σημαντικά από τον τομέα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου» (-12,3%) ενώ αυξήθηκαν σε εκείνο των μεταφορών και αποθήκευσης (+7,2%).
Σε ό,τι αφορά στην αυτοκινητοβιομηχανία, νέα στοιχεία δείχνουν πως οι εκπομπές CO2 ανά παραγόμενο αυτοκίνητο μειώθηκαν κατά 7,4% μεταξύ 2005 και 2022, ενώ το συνολικό ποσοστό μειώθηκε κατά 31,4% την ίδια περίοδο, αντανακλώντας τις προσπάθειες της βιομηχανίας να μειώσει τις εκπομπές CO2 από την παραγωγή.