Η κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ Α΄ στις αρχές του 17ου αιώνα σηματοδοτούσε την έξοδο της Αγγλίας από τον νησιωτικό περίγυρό της προς τον κόσμο. Τελευταίο και καταϊδρωμένο το νησιωτικό βασίλειο έμπαινε στον αγώνα της αποικιοκρατίας, με έναν τρόπο ο οποίος στη συνέχεια έθετε τα θεμέλια της αυτοκρατορίας. Τέσσερις αιώνες αργότερα, η κηδεία της Ελισάβετ Β', της δεύτερης μετά τη συχνά αποκαλούμενη Παρθένο Βασίλισσα με αυτό το όνομα,

τελικά λειτουργεί και ως το συμβολικό και οριστικό κλείσιμο ενός πολυκύμαντου ιστορικού κύκλου. Φυσικά, τα πράγματα ούτε γραμμικά ούτε αυτονόητα είναι, αλλά η Ελισάβετ Β΄ παίρνει μαζί της έναν κόσμο ο οποίος πλέον δεν υπάρχει παρά μόνο στο χαρτί των βιβλίων, στις κινούμενες εικόνες του κινηματογράφου, των ψηφιακών μέσων αναπαραγωγής, της νοσταλγίας που δημιουργούν οι σκέψεις για περασμένα μεγαλεία, για ένα εξιδανικευμένο παρελθόν. Η Ελισάβετ Β΄ ήταν για τους Βρετανούς ένα σύμβολο που διήρκεσε 70 χρόνια και κατόρθωσε να γεφυρώσει τις διάφορες ιστορικές φάσεις που πέρασε η χώρα τους. Εβδομήντα χρόνια είναι πάρα πολλά ακόμη και όταν δεν μετριούνται με βάση μια ανθρώπινη ζωή. Και η διάρκεια της Ελισάβετ Β΄ ήταν αξιοσημείωτη.

Κατόρθωσε να ενισχύσει το αποτύπωμα της μοναρχίας, εκμεταλλευόμενη την άνθηση της μαζικής επικοινωνίας, δίχως να διαταράξει κατ’ ελάχιστον τις πολιτειακές ισορροπίες. Παρέμεινε ισχυρό διπλωματικό εργαλείο στα χέρια των βρετανικών κυβερνήσεων, δίχως να αφήσει ούτε γρατζουνιά στις συχνά ευαίσθητες πολιτειακές ισορροπίες του Ηνωμένου Βασιλείου.

Πάνω απ’ όλα, ο θάνατος της Ελισάβετ Β΄ αποτελεί και τη συμβολική έξοδο μιας γενιάς που γεφύρωνε την ιστορική εμπειρία του καταστροφικού Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης και ευημερίας και της (αναπόφευκτης;) απομείωσης του παγκόσμιου αποτυπώματος όχι μόνο του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και της Ευρώπης συνολικότερα. Διότι η Ελισάβετ Β΄ μπορεί να ήταν ένα σύμβολο πρωτίστως και κυρίως βρετανικό, αλλά η ακτινοβολία της έφτανε στην απέναντι πλευρά της Μάγχης, στην ηπειρωτική Ευρώπη, την –αυτάρεσκα– χαρακτηριζόμενη ως Γηραιά Ηπειρο.

Η εκδημία ενός προσώπου με αυτά τα χαρακτηριστικά βάζει σε σκέψεις. Από την αυτοκρατορία και την αποικιοκρατία, στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τώρα εκτός αυτής, μόνη σε έναν κόσμο που αλλάζει, η Βρετανία πάει προς τα πού; Αυτό το ερώτημα αφορά όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, ακόμη και τη μικρή και πάντα μεταιχμιακή δική μας πατρίδα. Ισως ο κύκλος να μην έχει κλείσει ακόμη. Ισως ο νέος να έχει αρχίσει ήδη να ανοίγει. Εκεί ακριβώς. Στα κενά ανάμεσα στις εποχές, εκεί πολλές φορές κρίνεται το μέλλον κοινωνιών ολόκληρων.

*Από Kathimerini.gr