Ούτε δάκτυλος του Πούτιν να ήταν. Η ίδια η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη την πρότασή της για την επιβολή πλαφόν στο ρωσικό αέριο, αιφνιδιάζοντας αλλά και προβληματίζοντας τους πάντες. Και αυτό συνέβη την ώρα που οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ πάσχιζαν να βρουν μια λύση για την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσεως. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ευρεία σύγχυση με το ένα κράτος μέλος μετά το άλλο να διαφοροποιούν την θέση τους από αυτή των Βρυξελλών και εν τέλει η ΕΕ να εμφανίζεται

για ακόμη μια φορά διαιρεμένη, χωρίς ενιαία φωνή και χωρίς κανένα ρεαλιστικό σχέδιο. Ο «μαύρος καπνός» που βγήκε από το συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας δεν προκάλεσε φυσικά εντύπωση σε κανέναν. Με την διαφορά ότι αυτή την φορά στην γενική δυσλειτουργία και αναβλητικότητα των κρατών μελών συνέβαλε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την οποία φαίνεται να απασχολεί πρωτίστως η κατάργηση της βίζας στους Ρώσους τουρίστες. Αυτός είναι ο καημός της.

Μετά το φιάσκο της περασμένης Παρασκευής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εν τέλει επανήλθε, προτείνοντας έναν υποχρεωτικό στόχο για τη μείωση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας σε συνδυασμό με μέτρα για τη διοχέτευση των κερδών των ενεργειακών εταιρειών στους καταναλωτές. Λεπτομέρειες αναμένεται να ανακοινώσει η Ούρσουλα φον ντερ Λάυεν κατά την σημερινή ομιλία της για την Κατάσταση της Ένωσης. Ενώ έγινε γνωστό ότι θα πραγματοποιηθεί νέα έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Ενέργειας στις 30 Σεπτεμβρίου μήπως και τελικώς έστω και καθυστερημένα εξευρεθεί κάποια λύση σε επίπεδο ΕΕ. Διότι μέχρι τώρα ο καθείς λειτουργεί αυτονόμως.

Φυσικά, η διακοπή της λειτουργίας του Nord Stream δεν ήταν έκπληξη για τους Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι υποτίθεται ότι προετοιμάζονταν για αυτό το σενάριο εδώ και μήνες. Από τις αρχές του καλοκαιριού, η Ευρώπη εφαρμόζει την εθελοντική μείωση της χρήσης φυσικού αερίου και ενισχύει τα αποθέματά της ενόψει χειμώνα. Ωστόσο είναι πλέον εμφανές ότι τα μέτρα αυτά δεν αρκούν, ούτε αποτελούν απάντηση στην καλπάζουσα ακρίβεια. Όπως γράφει το Forbes, τα εθνικά αποθέματα φυσικού αερίου της Γερμανίας βρίσκονται σε πληρότητα 85%. Αλλά ο Klaus Mueller, πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας της Γερμανίας, προειδοποίησε ότι ακόμη και αν τα αποθέματα έφταναν στο 95% θα κάλυπταν τη ζήτηση μόνο για δύο μήνες. Έτσι, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η Ευρώπη να προχωρήσει από την εθελοντική στην υποχρεωτική μείωση χρήσης του φυσικού αερίου. Σύμφωνα με υπολογισμούς της Goldman Sachs, στο χειρότερο σενάριο "η Γερμανία δεν θα είχε πολλές επιλογές και εκτιμούμε ότι αν η ροή φυσικού αερίου σταματούσε εντελώς, θα μπορούσε να περικοπεί η βιομηχανική δραστηριότητα κατά 65%". Εν ολίγοις, αυτό το ενεργειακό φιάσκο θα μπορούσε να "γονατίσει" την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Και το πιο ανησυχητικό είναι πως ακόμη και το δημοσιονομικό πακέτο των 375 δισ. δολαρίων, που έχει εγκρίνει η Ευρώπη για να αντιμετωπίσει την κρίση, μπορεί να μην επαρκεί.
«Το πάρτι τελείωσε»

Την ίδια ώρα η Ένωση αποτελεί ένα «καζάνι που βράζει», με τις διαδηλώσεις να εντείνονται και τις πολιτικές ανατροπές να διαδέχονται η μια την άλλη. Στην Ιταλία ο δεξιός συνασπισμός καλπάζει στις δημοσκοπήσεις εν όψει των εκλογών της 25ης Σεπτεμβρίου και η επικεφαλής των ακροδεξιών Αδελφών της Ιταλίας και επικρατέστερη Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι φρόντισε ήδη να απευθύνει το μήνυμά της προς τις Βρυξέλλες, προειδοποιώντας ότι το πάρτι στην ΕΕ τελείωσε και η Ιταλία θα αρχίσει να υπερασπίζεται τα εθνικά της συμφέροντα. Με ότι αυτό συνεπάγεται. Στην δε Σουηδία ο συνασπισμός της δεξιάς με την άκρα δεξιά, η οποία είναι και πρώτο κόμμα, υπόσχεται μεγάλες συγκινήσεις σε περίπτωση που κατακτήσει τελικά την εξουσία- τα τελικά αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά τις επόμενες ώρες-. Η αντισυστημική ψήφος έχει και πάλι αρχίσει να παίρνει την μορφή τσουνάμι, που παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της και ο κίνδυνος εκτεταμένης κοινωνικής αναταραχής στην ΕΕ είναι κάτι παραπάνω από ορατός. Οι αναλυτές θεωρούν πως οι κινητοποιήσεις κατά της αύξησης των τιμών της ενέργειας είναι μόνο η αρχή μίας αυξανόμενης λαϊκής δυσαρέσκειας και κάνουν λόγο για ένα «καυτό φθινόπωρο» πριν από έναν εξαιρετικά δύσκολο ενεργειακά χειμώνα. Το περασμένο Σάββατο, περίπου 70.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη γνωστή πλατεία Wenceslas της Πράγας για να ζητήσουν αλλαγές σε μια σειρά από κυβερνητικές πολιτικές. Φώναξαν συνθήματα για την παραίτηση της κεντροδεξιάς κυβέρνησης του Πρωθυπουργού Πετρ Φιάλα, κατηγορώντας την οτι παραμέλησε τους πολίτες.

Στην Ισπανία, ο γενικός γραμματέας του Γενικού Συνδικάτου Εργαζομένων (UGT) Pepe Alvarez εκτίμησε ότι «θα υπάρξουν μεγάλες διαδηλώσεις τον Σεπτέμβριο», εάν τα συνδικάτα δεν καταλήξουν σε συμφωνία με τον ιδιωτικό τομέα για αύξηση των μισθών σε ολόκληρη τη χώρα. Σε πρόσφατη ανάλυσή του το Stratfor υπογραμμίζει τον ευρύτερο κίνδυνο ότι τα συνεχιζόμενα προβλήματα με το κόστος διαβίωσης στην Ευρώπη θα συντηρήσουν σε υψηλά επίπεδα την πιθανότητα κοινωνικής αναταραχής από τα τέλη του 2022 έως τις αρχές του 2023. Από τον Ιούνιο, οι εργαζόμενοι σε τομείς όπως η αεροπορία, οι σιδηρόδρομοι και τα λιμάνια έχουν προχωρήσει σε απεργίες σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Ισπανία, απαιτώντας υψηλότερους μισθούς. Λόγω των αντικρουόμενων στόχων τους, οι κυβερνήσεις, τα συνδικάτα και οι επιχειρήσεις θα δυσκολευτούν να καταλήξουν σε μισθολογικές συμφωνίες, δημιουργώντας έτσι πρόσφορο έδαφος για απεργίες και διαδηλώσεις κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα.