κατά της Ουκρανίας, κάτι που είχαν σχεδόν προεξοφλήσει μέχρι πρότινος τα Δυτικά ΜΜΕ, η ένταση θα εξακολουθήσει για πολύ καιρό να είναι σε υψηλά επίπεδα αφού το Κρεμλίνο για λόγους αυτοπροστασίας δεν πρόκειται να αποσύρει εύκολα τα στρατεύματα του από τα ανατολικά σύνορα και την περιοχή πέριξ του Ντονμπάς. Η συνεχιζόμενη ένταση μπορεί να μη οδηγήσει άμεσα σε σαρωτικές κυρώσεις αλλά έμμεσα θα έχει απόλυτα αρνητικές επιπτώσεις για την ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης και την διατήρηση των τιμών αερίου,και συνεπακόλουθα του ηλεκτρισμού,σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
Κατ´αρχας θα πρέπει να θεωρείται απόλυτα βέβαιο ότι όσο διαρκεί η στρατιωτική ένταση και η Μόσχα δεν θα αποσύρει τα στρατεύματα της η Γερμανική κυβέρνηση,υπό την ασφυκτική πίεση της Αμερικής,δεν πρόκειται να εγκρίνει, μέσω του Γερμανού ρυθμιστή ενέργειας,τους όρους λειτουργίας του αγωγού Nord Stream 2. Αυτό σημαίνει ότι η Gazprom, που προμηθεύει σχεδόν το 40% του αερίου της Ευρώπης, δεν προτίθεται να προσφέρει μέσω των υπαρχόντων υποδομών στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη ( αγωγοί που διέρχονται μέσω Λευκορωσίας και Ουκρανίας) τις επιπλέον ποσότητες αερίου που ζητούν επίμονα εδώ και μήνες αρκετοί ευρωπαίοι προμηθευτές. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την μη πληρότητα αρκετών υπόγειων αποθηκών αερίου και άρα θα διατηρείται σταθερά η μεγάλη ζήτηση για φορτία LNG, πράγμα που συμβάλλει στην διατήρηση των ακριβών τιμών αερίου.
Οι αγωγοί φυσικού αερίου που διέρχονται από το Ντονμπάς
Αξίζει να σημειωθεί ότι εχθές (28/1) η τιμή του μηνιαίου συμβολαίου αερίου στο Ολλανδικό TTF, που αποτελεί και το benchmark για τις τιμές αερίου στην Ευρώπη, έκλεισε στα € 91.84 / MWh ενώ από αρχές του χρόνου δεν έχει πέσει κάτω από τα € 75.00 / ΜWh, δηλ. σχεδόν τέσσερις φορές ποιο ακριβά από την ίδια περίοδο πέρυσι. Είναι σαφές ότι με την επικρατούσα γεωπολιτική ένταση και το κενό προμήθειας (supply gap) που παρατηρείται σε όλη την Ευρώπη, μηδέ της Ελλάδας εξαιρουμένης, οι τιμές αερίου θα κινούνται σε υψηλά επίπεδα τουλάχιστον κατά τους επόμενους 6 μήνες. Για αυτό ο αντίκτυπος για τον μέσο καταναλωτή, οικιακούς καταναλωτές και επιχειρήσεις,θα εξακολουθήσει να είναι απόλυτα αρνητικός με ένα μεγάλο μέρος να υποχρεώνεται να μειώσει την ηλεκτρική κατανάλωση οδηγώντας πολλούς από αυτούς στην επικαλούμενη «ζώνη ενεργειακής φτώχειας».
Στο δε όχι και τόσο απίθανο ενδεχόμενο η Δύση να κηρύξει τον οικονομικό πόλεμο κατά της Ρωσίας, αποκλείοντας την από το διεθνές σύστημα χρηματικών συναλλαγών SWIFT, τότε το Κρεμλίνο θα οδηγηθεί θέλοντας και μη στην άμεσο διακοπή παραδόσεων αερίου στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη με αποτέλεσμα και οι τιμές να εκτοξευθούν στα ύψη αλλά και να υπάρξουν πλέον ορατές ελλείψεις στην τροφοδοσία της αγοράς.
Αναπόφευκτα αυτό θα οδηγήσει σε κυλιόμενα black outs τις περισσότερες χώρες, ιδίως αυτές που έχουν προχωρήσει σε πρόωρη απανθρακοποίηση ( όπως είναι η περίπτωση της Ελλάδας) με σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Εν μέσω δε χειμώνα και βαρύ ψύχους η Ευρώπη θα οδηγηθεί σύσσωμη στο ψυγείο!
Στο ενδεχόμενο αυστηρών οικονομικών κυρώσεων και αποκλεισμού της Ρωσίας από το διεθνές σύστημα χρηματικών ροών μια τέτοια άτυχης εξέλιξη θα έχει σαφές αντίκτυπο στην τεράστια αυτή χώρα αλλά δεν πρόκειται να την κάμψει ούτε να αλλάξει ριζικά την καθημερινότητα για τα 145 εκατομμύρια κατοίκους της. Η οικονομία της θα υποστεί μεν πλήγμα αλλά με την Ρωσική Ομοσπονδία να κατέχει υψηλά συναλλαγματικά αποθέματα ( πάνω από $ 620 δισεκ στις αρχές του 2021) και να έχει διαφοροποιήσει τις εξαγωγές της (λχ σημαντική αύξηση των εξαγωγών χρυσού στους 350 τόνους κατ´έτος ) θα μπορέσει να αντιμετωπίσει την νέα οικονομική πραγματικότητα. Η Ρωσία όντας μια ενεργειακά αυτάρκης χώρα και με τεράστιες εξαγωγές πετρελαίου και αερίου στην παγκόσμιο αγορά (έσοδα $ 250 δισεκ.το 2021) θα επιβιώσει από την στέρηση των €40 με € 45 δισεκ.ευρώ από πωλήσεις στην Ευρώπη. Γρήγορα θα ενδυναμώσει τις ροές της προς την Ασία και θα αναπτύξει περαιτέρω τις εξαγωγές της σε LNG οι οποίες το 2020 έφθασαν τα 40,4 bcma που αντιστοιχεί στο 8,5% της παγκόσμιας παραγωγής με τις ΗΠΑ και το Κατάρ να προηγούνται σε ποσοστά 12,6% και 21,7% αντίστοιχα.
Συμπερασματικά, η ενεργειακή αποδέσμευση της Ρωσίας από την Ευρώπη θα ικανοποιήσει μεν και θα ενισχύσει το Αμερικανικό γόητρο αλλά θα οδηγήσει στην απόλυτη ενεργειακή φτώχεια μεγάλο μέρος του ευρωπαϊκού πληθυσμού (εκτιμάται άνω των 70-80 εκατομυρίων κατοίκων). Ενισχυμένη θα βγει άμεσα η Αμερικανική οικονομία μέσω αύξησης των εξαγωγών LNG προς την Ευρώπη ενώ μακροπρόθεσμα και η Ρωσία θα βγει κερδισμένη αφού θα έχει μπορέσει να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της εξαγωγές. Ο μεγάλος χαμένος της υπόθεσης θα είναι η Ευρώπη η οποία με τη σημερινή μοιραία πολιτική ηγεσία της θα βρεθεί εγκλωβισμένη ενεργειακά υπό το βάρος των κλιματικών εμμονών της (λ.χ. η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος το 2050 και αλλά παραμύθια) και της ακολουθούμενης μονοδιάστατης ενεργειακής της πολιτικής.