και το αέριο που κατά πως φαίνεται μέλλουν να συνεχίσουν να υφίστανται και οι ανησυχίες για την επάρκεια ενεργειακών προμηθειών είναι πιθανό να οδηγήσουν σε αναθεώρηση βασικών πολιτικών επιλογών, τόσο όσον αφορά στο περίφημο «η Ελλάδα δεν πρόκειται να κάνει έρευνες υδρογονανθράκων στις θάλασσές της», όσο και στο χρονοδιάγραμμα της απολιγινιτοποίησης (βλέπε σχετικό άρθρο στο energia.gr εδώ)
Κι ενώ αυτά συμβαίνουν στην ευρωπαϊκή γειτονιά μας, στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, ενώ η αμερικανική κυβέρνηση διατυμπανίζει την πρόθεσή της να προωθήσει πολιτικές που κατατείνουν στο πρασίνισμα της ενέργειας και να απανθρακοποιήσει την ηλεκτροπαραγωγή έως το 2035, εν τούτοις, βλέπει τον άνθρακα να κάνει δυναμική επιστροφή φέτος, στον απόηχο των υψηλών τιμών στο φυσικό αέριο που εξωθούν τις επιχειρήσεις παραγωγής ηλεκτρισμού στη χρήση περισσότερου κάρβουνου για τις ανάγκες τους.
Οι αναλυτές υποστηρίζουν πως αυτή θα μπορούσε να είναι η ύστατη αναλαμπή του άνθρακα, καθώς τα ορυκτά καύσιμα αναμένεται να συνεχίσουν να μειώνονται μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, εν μέσω του παγκόσμιου drive προς την καθαρή ενέργεια και την επίτευξη των κριτηρίων βιώσιμης ανάπτυξης (ESG) που περιορίζει τις επενδύσεις και την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, στη βιομηχανία άνθρακα .
Σε κάθε περίπτωση, οι παραγωγοί άνθρακα στις ΗΠΑ επωφελούνται από τις συνθήκες που έχουν επικρατήσει τους τελευταίους μήνες και ενισχύουν τόσο τις πωλήσεις όσο και ταις ταμειακές ροές τους, αφού οι περισσότερες επιχειρήσεις ηλεκτρισμού στρέφονται ολοένα και περισσότερο στο κάρβουνο. Οι προοπτικές πολλών ανθρακωρυχείων των ΗΠΑ για το 2022 και το 2023 είναι ευοίωνες, σε αντίθεση με την μακροπρόθεσμη αβεβαιότητα για το ρόλο του ορυκτού. «Η πραγματικότητα είναι ότι έχουν γίνει πολύ περιορισμένες επενδύσεις σε νέα παραγωγή άνθρακα, τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε χώρες του εξωτερικού, με αποτέλεσμα να καταγράφεται μια μικρή διαταραχή, αυτή τη στιγμή, καθώς οι παραγωγοί αναζητούν πρόσθετους όγκους σε ένα περιβάλλον υψηλότερων τιμών», δήλωσε κορυφαίος αναλυτής της αγοράς.
Στις ΗΠΑ, η χρήση άνθρακα από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής ακολουθεί συνήθως το εποχικό πρότυπο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς η περισσότερη κατανάλωση άνθρακα συμβαίνει κατά κανόνα τους καλοκαιρινούς και τους χειμερινούς μήνες.
Έτσι, επειδή οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής καταναλώνουν περισσότερο άνθρακα κατά τους θερμούς και τους κρύους μήνες, τα αποθέματα άνθρακα υποχωρούν συχνά σε χαμηλά επίπεδα κατά την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν δηλαδή οι θερμοκρασίες είναι πιο ήπιες.
Η ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ πρόκειται να αυξηθεί φέτος για πρώτη φορά από το 2014 και το μερίδιο του άνθρακα στο μείγμα αναμένεται να αυξηθεί στο 23% φέτος, από 20% το 2020.
Όμως, ουδέν καλό αμιγές κακού. Η αυξανόμενη ζήτηση άνθρακα και η σιωπηρή απόκριση της προσφοράς έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα του ορυκτού στις ΗΠΑ και τα έχουν διαμορφώσει στα χαμηλότερα επίπεδά τους από τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Συγκεκριμένα, τα αποθέματα άνθρακα σε μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας των ΗΠΑ ανήλθαν συνολικά σε 80 εκατ. τόνους στα τέλη Σεπτεμβρίου, που αποτελεί το χαμηλότερο μηνιαίο επίπεδό τους από τον Μάρτιο του 1978. Το γεγονός ότι αρκετοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους και ορισμένοι άλλοι την έχουν περιορίσει, σημαίνει μείωση των συνολικών αποθεμάτων άνθρακα της χώρας.
Με τις επιχειρήσεις κοινής ωφελείας να προσπαθούν να εξασφαλίσουν επάρκεια εφοδιασμού ενόψει του χειμώνα, οι τιμές του άνθρακα στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμάται ότι ανήλθαν, τον περασμένο μήνα, σε νέα υψηλά από το 2009.
Η στροφή στο «βρώμικο» καύσιμο υπογραμμίζει μια βασική πρόκληση για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια. Το ότι αυτή η στροφή δεν πρόκειται να συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη για να μείνουν τα φώτα αναμμένα στην Αμερική, χρειάζεται ακόμη πολύς άνθρακας και φυσικό αέριο. Είναι ενδεικτικό ότι οι ΗΠΑ παρήγαγαν το 2020, πάνω από το 60% της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζονται με καύση ορυκτών καυσίμων, από τα οποία το 40% φυσικό αέριο και το 20% άνθρακας.
Όσον δε αφορά στο τρέον έτος, τα αντίσοιχα ποσοστά είναι για το μεν αέριο ελαφρώς μειωμένο, στο 36%, για τον δε άνθρακα αυξημένο κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες στο 23%, ενώ το μερίδιο των ΑΠΕ, συμπεριλαμβανομένης της υδροηλεκτρικής ενέργειας, αναμένεται να παραμείνει ουσιαστικά σταθερό στο 20%.
Εν κατακλείδι, η φετινή άνοδος της παραγωγής ενέργειας με χρήση άνθρακα στις ΗΠΑ θεωρείται απίθανο να συνεχιστεί, καθώς η παραγωγή από τις μονάδες που χρησιμοποιούν το ορυκτό για τη λειτουργία τους αναμένεται να μειωθεί, λόγω της συνεχιζόμενης απόσυρσης της παραγωγικής ικανότητας άνθρακα και των ελαφρώς χαμηλότερων τιμών του φυσικού αερίου.