Πολλοί αποδίδουν τις ευθύνες στο δίκτυο του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, που είναι ίσως το πιο απαρχαιωμένο δίκτυο διανομής στην Ευρώπη και δεν κατάφερε να αντέξει το βάρος των ειδικών συνθηκών που προκλήθηκαν από την κακοκαιρία. Ο χιονιάς που κτύπησε όλη την χώρα έκανε περισσότερο εμφανή την «γύμνια» του πεπαλαιωμένου δικτύου ηλεκτροδοτήσεως που κατά 90% είναι εναέριο και υποστελεχωμένο με το απόθεμα ακόμα και των στύλων του δικτύου να είναι εξαιρετικά περιορισμένο. Όπως εκτιμάται χρειάζεται επενδύσεις άνω των 200 εκατ. ευρώ ετησίως για την συντήρησή του ωστόσο μέχρι προσφάτως και καθ’ όλη την διάρκεια της δεκαετούς κρίσεως, οι επενδύσεις που γίνονταν ήταν περιορισμένες και δεν ξεπερνούσαν τα 130 εκατομμύρια ευρώ. Όπως επισήμανε άλλωστε και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης οι επενδύσεις στον ΔΕΔΔΗΕ την τελευταία δεκαετία εμειώθησαν κατά σχεδόν 75% ενώ έχει δρομολογηθεί πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του δικτύου ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων σε βάθος δεκαετίας.
Το εκτεταμένο δίκτυο των 238.242 χλμ. μέσω του οποίου φτάνει το ρεύμα σε εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην χώρα μας παραμένει κατά το μεγαλύτερο μέρος του σε οριακή κατάσταση με τις εργολαβίες να αποτελούν την κεντρική πρακτική για την αντιμετώπιση των βλαβών. Είναι χαρακτηριστικό ότι συμφώνως προς τα επίσημα στοιχεία, η Ελλάς συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο των χωρών της ΕΕ όπου σημειώνονται οι περισσότερες διακοπές και βλάβες ρεύματος. Αντιλαμβανόμενος το πρόβλημα, ο πρωθυπουργός κατά την ομιλία του στην συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδος της Νέας Δημοκρατίας προανήγγειλε την υπογειοποίηση καλωδίων του ΔΕΔΔΗΕ σε κρίσιμες περιοχές, όπου τα καλώδια, για λόγους ασφαλείας, πρέπει να είναι υπόγεια. «Έχουμε ήδη προνοήσει να προτείνουμε για να εντάξουμε στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης μία σειρά από δράσεις υποδομών που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, ύψους σχεδόν ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, κάποιες από τις οποίες έχουν να κάνουν και με υπογειοποίηση καλωδίων σε κρίσιμες περιοχές, όπου τα καλώδια πρέπει για λόγους ασφαλείας να είναι υπόγεια», ανέφερε.
Το δε παράδοξο είναι ότι παρά τις μεγάλες αδυναμίες του συστήματος, οι Έλληνες καταναλωτές εξακολουθούν να πληρώνουν ακριβότερο ρεύμα συγκριτικώς προς τους υπολοίπους Ευρωπαίους που διαθέτουν υψηλότερα εισοδήματα. Η τιμή της κιλοβατώρας στην Ελλάδα είναι 0,1292 ευρώ πάνω από την Γαλλία (0,1247 ευρώ), την Φινλανδία (0,1178 ευρώ) και την Σουηδία (0,1130 ευρώ). Η απόκλισις δεν αφορά μόνο την μέση τιμή της Ε.Ε., αλλά και τις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων ενώ είναι τριπλάσια από την τιμή της Σουηδίας και υπερτριπλάσια από αυτήν της Νορβηγίας.
Ταυτοχρόνως η μεσοσταθμική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στην χονδρική αγορά, η οποία αποτελεί και την βάση τιμολογήσεως της λιανικής τιμής, διεμορφώθη στο πρώτο τρίμηνο του 2020 στα 50 ευρώ η μεγαβατώρα, δηλαδή 16 ευρώ ή 47% υψηλότερα από τη μέση τιμή σε επίπεδο Ε.Ε., που διαμορφώθηκε στα 34 ευρώ/μεγαβατώρα.
Το ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα πλήττει και τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, καθιστώντας τες λιγότερο ανταγωνιστικές ενώ αποτελεί και σοβαρό αντικίνητρο για την προσέλκυση επενδυτών στην χώρα μας. Δεν έχουν περάσει ούτε τρεις ημέρες που η Ενωσις Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας κατήγγειλε «σχέδιο χειραγώγησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά, που θα πλήξει καίρια την ανταγωνιστικότητα των βιομηχανιών έντασης ενέργειας» (βλ. εδώ), ζητώντας την λήψη μέτρων για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στην λειτουργία της αγοράς.
Και ενώ αναδεικνύεται αυτή η τραγική εικόνα του δικτύου με τον ΔΕΔΔΗΕ ως υπεύθυνο για τα σοβαρά προβλήματα με τις διακοπές ηλεκτροδοτήσεως, ο Διαχειριστής βρίσκεται σε μια κρίσιμη περίοδο, καθώς χθες έληξε η πρώτη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την απόκτηση του 49% του μετοχικού κεφαλαίου του, προσεκλκύοντας, μάλιστα, 11 (μη δεσμευτικές, στη φάση αυτή) επενδυτικές προσφορές (βλ. εδώ). Και μπορεί κάποιοι να βλέπουν στο δίκτυο ένα asset που θα γίνει ιδιαίτερα ελκυστικό με την αντικατάσταση 7,5 εκατομμυρίων παλιών ρολογιών με νέα, προϋπολογισμού 850 εκατ. ευρώ, και τις επενδύσεις εκσυγχρονισμού δικτύων αλλά η συγκυρία αυτή, που αναδεικνύει την «γύμνια» του, ίσως παίξει ρόλο στην παραμονή όλων των υποψηφίων σχημάτων και στην επόμενη φάση της διαδικασίας.