Έντονη αναστάτωση και κινητικότητα επικρατεί τα τελευταία 24ωρα μεταξύ των φορέων που εκπροσωπούν τους παραγωγούς ΑΠΕ, με αφορμή τη μεταρρυθμιστική παρέμβαση της κυβέρνησης για τον κλάδο, με έμφαση στην απόφασή της να επιβάλει έκτακτη εφάπαξ εισφορά για το 2020. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά σε επιστολή του προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Σύνδεσμος Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά (ΣΠΕΦ)

το μέτρο της επιβολής έκτακτης εισφοράς στις ΑΠΕ ανοίγει ένα "θλιβερό" κεφάλαιο για τους επενδυτές αφού τους επιβάλλεται, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις από τον Αύγουστο του 2019 έως και τον περασμένο Σεπτέμβριο «να πληρώσουν αστοχίες όχι δικών τους πολιτικών στην ενέργεια αλλά της περυσινής και μάλιστα αναδρομικά από 1/1/19 εσφαλμένης μείωσης του ΕΤΜΕΑΡ κατά 200 εκατ. ευρώ ετησίως. Μιας μείωσης που μέχρι σήμερα έχει αφαιρέσει από τον ΕΛΑΠΕ 400 εκατ. ευρώ και έως το τέλος του 2022 σωρευτικά 800 εκατ. ευρώ», όπως τονίζεται.

Ο ΣΠΕΦ επισημαίνει, ακόμη, στο υπουργείο, ότι την «ολέθρια», αυτή μείωση πόρων, δεν την χρειαζόταν η ΔΕΗ, κάτι που ο Σύνδεσμος υποστηρίζει ότι είχε ειδοποιήσει έγκαιρα την ηγεσία του υπουργείου με αναλογιστικές μελέτες από πέρυσι, για το αδιέξοδο που θα οδηγούσε τον ΕΛΑΠΕ. «Η μείωση αυτή σε τίποτα δεν συγκρίνεται με τις απώλειες λόγω COVID των 100 εκατ. ευρώ ετησίως για την διετία 2020-2021 όπως αναλυτικά έχουμε υπολογίσει και εσείς αποδέχεστε, ζητώντας τώρα αυτό το ποσό να καλυφθεί από ευρωπαϊκούς πόρους. Δυστυχώς για τη χώρα μας, έχουμε πλέον κάθε λόγο να φοβόμαστε πως αν το παρόν σχέδιο του Υπουργείου σας για τον ΕΛΑΠΕ αποτύχει, θα στραφείτε μονομερώς εκ νέου με έκτακτα χαράτσια εναντίον των επενδύσεων μας. Φανταζόμαστε πως εύκολα αντιλαμβάνεστε τι σημαίνουν όλα αυτά για το επενδυτικό κλίμα στην χώρα», επισημαίνει ο Σύνδεσμος στην ίδια επιστολή.

Ο προβληματισμός των παραγωγών ΑΠΕ μεγεθύνεται κυρίως λόγω του ύψους της έκτακτης εισφοράς, 110 εκατ. ευρώ, που τους επιβάλλεται, όπως άλλωστε και στην Προμήθεια. Ο ΣΠΕΦ χαρακτηρίζει το μέτρο αποκαρδιωτικό, εξοργιστικά άδικο και ότι εξομοιώνει το θύμα με τον θύτη. «Στην χρονική δηλαδή συγκυρία που λόγω της πτώσης της ΟΤΣ από τα επίπεδα των 64 ευρώ/MWh το 2019 στα 43 ευρώ/MWh φέτος, που η Προμήθεια τρέχει με πρόσθετη κερδοφορία +1,1 δισεκ. ευρώ ετησίως ή +21 ευρώ/MWh, τους ζητάτε να επιστρέψουν στον ΕΛΑΠΕ άπαξ μόλις τα 2 ευρώ/MWh ή μόλις 110 εκατ. ευρώ από τα υπερκέρδη τους. Τον Αύγουστο του 2019 να σας θυμίσουμε, αφαιρέσατε από το ΕΤΜΕΑΡ, 4 ευρώ/MWh ως μείωση διαρκείας για την ενίσχυση της ΔΕΗ (που δεν την χρειαζόταν) και φυσικά της υπόλοιπης Προμήθειας που την ακολούθησε στις αυξήσεις τιμολογίων», προστίθεται στην επιστολή.

Ο Σύνδεσμος τονίζει πως οι Προμηθευτές θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο, από πρώτης Ιανουαρίου του νέου έτους, τα κέρδη τους αφού θα απαλλαχθούν  «στο διηνεκές», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, από τη χρέωση του ΜΜΚΘΣΣ, συνολικού ύψους 130 εκατ. ευρώ ετησίως, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΕΝ.

Είναι ενδεικτικό του κλίματος που έχει δημιουργηθεί στην αγορά από την επιβολή της έκτακτης εισφοράς στο κύκλο εργασιών των εταιρειών, για το 2020, οι χαρακτηρισμοί «επενδυτικά αποκρουστικό» και «απογοητευτικά άδικο» που προσάπτουν στο μέτρο, ενώ επισημαίνεται πως ιδίως τα φωτοβολταϊκά, για τα οποία ο υπουργός είχε δηλώσει, στις 18/10, ότι εισπράττουν χονδρεμπορικές τιμές ύψους 280 ευρώ ανά μεγαβατώρα, δεν έτυχαν καμίας ευνοϊκής μεταχείρισης στην επταετή παράταση των συμβάσεων τους στα πλαίσια του new deal, δηλαδή ως προς την τιμή που τους δόθηκε για την περίοδο αυτήν συγκριτικά με το ύψος των τιμών που είχαν πριν το κούρεμα που υπέστησαν.

Το κλίμα αναστάτωσης που επικρατεί από την Παρασκευή το απόγεευμα στην αγορά αποτυπώνει και η σημερινή ανακοίνωση της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ), με τίτλο «Άδικο το μίγμα μέτρων που ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ για τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ.»

Όπως επισημαίνει, με την ανακοίνωση αυτή του ΥΠΕΝ «επιστρέφουμε 8 χρόνια πίσω, το Νοέμβριο 2012, όταν και πάλι είχε επιβληθεί έκτακτη εισφορά στις Α.Π.Ε. χωρίς, δι’ αυτής, να επιλυθεί το τότε πρόβλημα του ΕΛΑΠΕ. Επομένως η εισφορά που ανακοινώθηκε την Παρασκευή ούτε νέα είναι, ούτε έκτακτη, ούτε εφάπαξ. Με αυτή την έννοια δεν συνάδει με τις διαβεβαιώσεις της Πολιτείας ότι τέτοια μέτρα δεν θα επαναληφθούν, ούτε με το σκεπτικό της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας για την εισφορά του 2012.

Και συνεχίζει: «Κυρίως όμως η ανακοίνωση της Παρασκευής θέτει σοβαρό θέμα αξιοπιστίας της χώρας και της πολιτικής της και υπονομεύει την επενδυτική ασφάλεια. Η εικόνα της πατρίδας για άλλη μια φορά “τσαλακώνεται”. Αυτό ακυρώνει την πολιτική για την πράσινη ανάπτυξη και θίγει συνολικά την αναπτυξιακή πολιτική.

Όπως αναφέρει η ΕΛΕΤΑΕΝ οι επιχειρήσεις Α.Π.Ε είναι οι μόνες των οποίων αυξάνεται η φορολόγηση εν μέσω κρίσης κορονοϊού, και ενώ αντιμετωπίζουν πλήθος προβλημάτων από αυτή την κρίση, έχουν ήδη υποστεί, με άδικο, ανισότιμο και αντιεπιστημονικό τρόπο, την μόνιμη αναδρομική περικοπή των τιμών αποζημίωσης τον Απρίλιο 2014.

Ταυτόχρονα, πως από την ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, προκύπτει ότι οι Προμηθευτές δεν θα επιστρέψουν κανένα μέρος των αυξημένων κερδών τους τα οποία έχουν επιδοτηθεί από το έλλειμα του ΕΛΑΠΕ. Η χρέωση προμηθευτών 2€/ΜWh για το 2021 δεν επιτελεί αυτό το ρόλο, αφού απλά αντικαθιστά για ένα μόλις έτος, τον μηχανισμό μεταβλητού κόστους που καταργείται οριστικά.

Έτσι στην πραγματικότητα οι Προμηθευτές ελαφρύνονται, και επομένως δεν τίθεται κανένα θέμα βάρους που θα πρέπει να απορροφήσουν. Η ελάφρυνση αυτή είναι άδικη, λανθασμένη και θα έχει συνέπειες στον ΕΛΑΠΕ.

Δεν παραλείπει, ωστόσο, να επισημάνει πως από τα υπόλοιπα μέτρα που ανακοινώθηκαν, το μόνο καινοφανές είναι η αύξηση του ποσοστού των εσόδων από τις δημοπρασίες CO2 στο 78%. Τα υπόλοιπα είναι είτε ασαφή, είτε απαιτούν εξειδίκευση, είτε έχουν ήδη νομοθετηθεί από το παρελθόν και επίκειται η πρακτική εφαρμογή τους χωρίς βέβαιο ποσοτικό αποτέλεσμα και ζητά από το Υπουργείο να δώσει στη δημοσιότητα την αναλυτική τεκμηρίωση των αριθμών που ανακοίνωσε ως αναμενόμενα έσοδα καθώς και την αναλυτική μελέτη που θα δείχνει την εξέλιξη του ΕΛΑΠΕ για την επόμενη δεκαετία.

Τέλος, όσον αφορά τους διαγωνισμούς Α.Π.Ε. η ΕΛΕΤΑΕΝ κρίνει ως θετικό που το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε την επέκταση του μηχανισμού των διαγωνισμών, αν και υπογραμμίζει πως είναι εξαιρετικά αρνητικό που οι διαγωνισμοί αυτοί θα είναι κοινοί, επειδή με αυτό τον τρόπο θα αυξήσει το συνολικό κόστος του συστήματος σε σχέση με τους ειδικούς ανά τεχνολογία διαγωνισμούς. 

Κορυφαίο στέλεχος της αγοράς που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, ανέφερε στο energia.gr ότι σίγουρα, δεν  ευχαριστεί κανέναν αυτή η εξέλιξη, αλλά άφησε να διαφανεί μια κάποια ανακούφιση επειδή θα ήταν καταστροφικό εάν είχαν επικρατήσει οι αρχικές φήμες που διαδόθηκαν πριν από μερικές εβδομάδες, για επικείμενο «χαράτσωμα». Ο κ. Χατζηδάκης είχε προϊδεάσει την αγορά από τις 18 Οκτωβρίου, όταν μιλούσε αποκλειστικά για τους παραγωγούς και για κανέναν άλλο παράγοντα της αγοράς, είπε το στέλεχος της αγοράς και συνέχισε: «Επομένως παραμένουμε δυσαρεστημένοι με αυτή την εξέλιξη, αλλά συγκριτικά με τα όσα είχαν ακουστεί αρχικά, νιώθουμε πιο καλά. Οι πληροφορίες για τα μέτρα που επρόκειτο να λάβει το υπουργείο θα ήταν καταστροφικές. Υπήρχαν εταιρείες που εάν εφαρμόζονταν τα αρχικά μέτρα, θα αντιμετώπιζαν θέμα επιβίωσης. Με τις νέες αποφάσεις η αίσθηση είναι ότι τουλάχιστον δεν οδηγούμστε στην καταστροφή. Σε κάθε περίπτωση, όμως, σίγουρα δεν είναι η καλύτερη λύση ούτε ότι μας χαροποιεί, επειδή δεν καταστραφήκαμε!»

Η ίδια πηγή ανέφερε στο energia.gr ότι δεν έπρεπε να το χειριστεί έτσι το Υπουργείο. «Δεν είμαστε εμείς υπεύθυνοι για τα όσα έχουν συμβεί το τελευταίο διάστημα. Έπρεπε να βρεθεί ένας άλλο τρόπος. Όταν έγινε το new deal είχαν πει ότι είναι άπαξ. Αλλά δεν είναι άπαξ όταν συμβαίνει αυτό, διότι μετά μπαίνουμε σε μια αλυσίδα αλλεπάλληλων επιβαρύνσεων. Με αυτό τον τρόπο χάνει την εμπιστοσύνη του ο επενδυτικός κόσμος έναντι των Αρχών με τις οποίες προέβη σε ορισμένες συμφωνίες.»